آشنایی با علت های ناباروری در مردان

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

در عصر حاضر با توجه به پیشرفت علم و وجود روشهای نوین در ارزیابی و درمان ناباروری ،نگرانی در مورد ناباروری کمتر شده است.

به چه کسانی زوج نابارور میگویند؟

اگر بعد از یک سال نزدیکی منظم و بدون پیشگیری حاملگی صورت نگیرد ، زوج نابارور محسوب میشوند و باید به پزشک مراجعه نمایند.

در مواردی هم بعد از شش ماه نزدیکی منظم ،زوج نابارور محسوب میشود و باید مورد ارزیابی قرار گیرند،که شامل موارد زیر میباشد:
1)خانم با سن بیشتر از 35 سال
2)سابقه اختلالات قاعدگی
3)مردان با سابقه ارکیوپکسی برای بیضه نزول نکرده
4)وجود واریکوسل

برای ایجاد حاملگی، بهتر است هر 2-3 روز یکبار نزدیکی انجام شود و در صورت نیاز از مواد مرطوب کننده سالم نظیر روغن بادام زمینی استفاده شود.
در سنین 19 تا 25 سالگی بیشترین شانس برای حاملگی وجود دارد و کمترین شانس برای حاملگی در زنان بین 35 تا 45 سالگی است.
ناباروری یک مشکل شایع است و بطور کلی از هر 6 زوج یک زوج دیر بچه دار میشوند.
نیمی از زوج های نابارور با گذشت زمان و یا با درمانهای معمول و ساده بچه دار میشوند و نیمی دیگر نیاز به روشهای کمک باروری دارند.
در کل حدود 4% از زوجهای نابارور بچه دار نمیشوند که ممکن است بفکر فرزندخوانده باشند یا از تخمک اهدائی یا اسپرم اهدائی بهره ببرند.

توصیه میشود زوج ها در سنین 19 تا 25 سالگی تصمیم به باروری و حاملگی بگیرند و بهتر است این تصمیم در ماههای اول ازدواج باشد.هر چه زمان انتظار برای بچه دار شدن طولانی تر باشد ،احتمال بچه دار شدن کاهش میابد..یعنی اینکه در صورت انتظار کمتر از 3 سال احتمال بچه دار شدن بیشتر است و بعد از سه سال انتظار،احتمال بچه دار شدن کمتر و حتی سخت تر میشود.

توانائی باروری اسپرم در فاصله 5 روز قبل از تخمک گذاری خانم تا 1 روز بعد از تخمک گذاری بیشتر است و پیک این توانائی از 48 ساعت قبل از تخمک گذاری تا همان روز میباشد.بنابراین توصیه میشود که هر دو روز یکبار مقاربت صورت گیرد.

در برخورد با زوج نابارور سه رکن اساسی باید لحاظ شود.

1)شرح حال دقیق
2)معاینه فیزیکی دقیق
3)ارزیابی آزمایشگاهی و تصویربرداری

زوجی که برای ناباروری به ارولوژیست مراجعه میکنند باید به این سوالات پاسخ دهند:

1)سن زوج؟
2)زمان ازدواج؟
3)چند روز یکبار مقاربت دارند؟
4)پیشگیری داشتند؟
5)از چه زمان تصمیم به حاملگی گرفته اند؟
6)از چه مایع مرطوب کننده برای مقاربت استفاده میکنند؟
7)شغل مرد(آیا در رنگ سازی یا باطری سازی کار میکنند؟آیا در معرض اشعه ایکس میباشند؟)
8)آیا مرد سابقه بیماری عفونی تبداراخیر داشته است؟
9)آیا سابقه شیمی درمانی یا رادیوتراپی داشته است؟
10)آیا سابقه اوریون در زمان بلوغ داشته است؟
11)آیا داروی خاصی مصرف میکند؟
12)آیا در زمان بلوغ از داروهای هورمونی جهت رویش موی صورت استفاده کرده است؟
13)سابقه خانوادگی ناباروری دارد؟
14)سابقه عمل جراحی ناحیه بیضه دارد؟سابقه عمل وازکتومی داشته است؟
15)سابقه عمل فتق کشاله ران دارد؟
16) انزال زودرس دارد؟
17) ناتوانی جنسی دارد؟
18)سابقه بیضه نزول نکرده دارد؟
19)سابقه مصرف الکل یا سیگار دارد؟

معاینه:

آیا صورت مرد نابارور رویش مو دارد؟
آیا پستان ها اندازه طبیعی دارد؟
وضعیت مجرای ادراری چگونه است؟
بیضه ها در موقعیت طبیعی قرار دارند؟
اندازه بیضه ها طبیعی است؟
آثار عمل جراحی مثل فتق ،ارکیوپکسی ،وازکتومی،یا عمل جراحی روی بیضه دیده میشود؟
واریکوسل دارد؟

ارزیابی آزمایشگاهی:
اسپرموگرام یا آنالیز مایع منی قدم بعدی است.
در صورت ضرورت سونوگرافی از کلیه ها و ناحیه لگن و بیضه ها نیز درخواست می شود.

علل ناباروری در مردان:

۱)علل ژنتیکی

سندرم کلاین فلتر،سندرم نونان، اختلال کاریوتایپ وAZF

۲)علل هورمونی:

اختلال عملکرد هیپوفیز مغز(ناشی از تومور،جراحی مغز و...)
اختلال عملکرد تیروئید ( هیپوتیروئید)نقش آن بسیار ناچیز است.
اختلال عملکرد غده فوق کلیه
سندرم کالمن (عدم حس بویایی ،هیپوگنادیسم ،هیپوگنادوتروپیک دارند)

۳)علل بیضه ای:

بیضه نزول نکرده
واریکوسل
تورشن یا پیچ خوردگی بیضه
سابقه پارگی بیضه
سابقه عفونت بیضه

داروها:سایمتیدین ،نیتروفورانتوئین و ...

موارد مضر برای بیضه: شیمی درمانی، رادیوتراپی ،حشره کش ها ،باطری سازی، رنگ سازی ،گرما ،تنباکو ،الکل و ...

۴)علل ایدیوپاتیک:

۲۵٪بیماران نابارور اسپرموگرام غیر طبیعی دارند ولی علت مشخصی برای آنها یافت نمی شود که به آن ناباروری با علت نامشخص (ایدیوپاتیک)میگویند.