در دوران جنینی، بیضه های جنین مذکر در داخل شکم جنین قرار دارد. بطور طبیعی در ماههای آخر حاملگی، بیضه ها به سمت پایین مهاجرت کرده، از طریق کانالی که حفره شکم را به کیسه بیضه ها متصل می کند به داخل محل طبیعی خود در کیسه بیضه نزول می کنند. گاهی این سیر مهاجرت مختل شده، بیضه در قسمتی از این مسیر متوقف می شود. در این صورت در هنگام تولد، بیضه نوزاد در کیسه بیضه وجود نخواهد داشت.
عدم نزول بیضه معمولاً یک طرفه است ولی می تواند دو طرفه هم باشد. عدم نزول بیضه علامتی ندارد و معمولاً در معاینه اولیه نوزاد که توسط متخصص کودکان یا پزشکان مراکز بهداشتی انجام می شود کشف می گردد ولی گاهی نیز بیمار تا سنین بزرگسالی متوجه آن نمی شود و در این سن مراجعه می کند.
برای تشخیص این حالت، علاوه بر معاینه، از سونوگرافی و روشهای دیگر نیز استفاده می شود.
بیضه ای که داخل شکم است با دو خطر عمده مواجه است؛ اول اینکه به علت دمای بالاتر شکم نسبت به کیسه بیضه (که محل طبیعی بیضه است)، عملکرد اسپرم سازی(نطفه سازی) بیضه مختل می شود که چنانچه طولانی گردد، می تواند منجر به اختلال دائمی عملکرد بیضه شود و دوم اینکه در بیضه ای که در جای غیر طبیعی خود یعنی در شکم قرار دارد، احتمال سرطانی شدن بسیار زیادتر از حالت طبیعی است.
به همین جهت درمان به موقع بیضه نزول نکرده بسیار مهم است و توصیه می شود که این درمان تا یک سالگی انجام شود تا قدرت باروری بیضه حفظ گردد.
پزشکان در مورد نوزادی که با بیضه نزول نکرده به دنیا می آید، معمولاً تا یک سالگی صبر می کنند و او را بطور منظم معاینه می کنند زیرا ممکن است طی این مدت بیضه خود به خود پایین بیاید. البته اگر تا سه ماهگی بیضه نزول نکند، معمولاً پس از آن هم نزول نخواهد کرد. اگر پس از یک سالگی بیضه نزول نکند، برخی از پزشکان ابتدا یک دوره درمان دارویی تجویز می کنند، که البته احتمال موفقیت درمان دارویی کم است.
در صورت عدم موفقیت درمان دارویی یا در مواردی که بیمار در سنین بالاتری مراجعه می کند، درمان جراحی لازم است که با بیهوشی عمومی و از طریق یک برش حدود چهار سانتیمتری روی ناحیه کشاله ران و یک برش کوچک روی کیسه بیضه انجام می شود و به این طریق بیضه را یافته، به محل طبیعی خود می آورند.
پس از عمل ، معاینه مکرر بیضه ها در فواصل زمانی مشخص که توسط پزشک تعیین می شود، ضروری است. همچنین خود بیمار باید ماهانه بیضه ها را معاینه کند و در صورت لمس هرگونه توده یا مشاهده بزرگی پیشرونده بیضه ، فوراً به پزشک مراجعه نماید.
دکتر محمدرضا قرائتی
متخصص و جراح کلیه و مجاری ادراری و تناسلی
فلوشیپ فوق تخصصی پیوند کلیه
*استفاده از این مطلب با اشاره به منبع و لینک به سایت ( www.drgharaati.ir ) بلامانع است.
نسخه اصلی مطلب بیضه نزول نکرده را در سایت دکتر محمد رضا قرائتی بخوانید.