بیماری صرع

دکتر محمد آذربایجانی [ اعصاب ، روان و مشاوره ]آدرس وب سایت : www.drazarbayejani.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس آبادی ، خیابان پارس دوم ، مجتمع مریم ، واحد 46 تلفن مطب : 32347879 - 031

پیشگیری
برخی علل صرع قابل پیشگیری هستند. شش راه اساسی برای پیشگیری از ابتلا به صرع که سازمان جهانی بهداشت بیان کرده است عبارتاند از: مراقبتهای پیش از تولد ، زایمان بی خطر ، کنترل تب در کودکان ، کاهش ضربه مغزی ، کنترل بیماریهای عفونی و انگلی و مشاوره ژنتیک.

تغییرات روانی صرع
تغییرات روانی صرع دو نوع است یکی زودگذر و دیگری ثابت که تغییرات شخصیتی صرعی نامگذاری میشود. حالت زودگذر یک حالت استثنایی است که بتواند بعد از یک حمله در وی ظاهر شود و چند هفته طول میکشد. اثرات مهم آن تیرگی سطح هوشیاری است به طوری که گاهی اوقات بیمار نمیتواند کارهای روزانه انجام دهد. حالت ثابت از تغییرات این دسته خلق و احساس ناپایدار ، چسبندگی ، کینه توزی ، فکر نامعلوم و مجهول ، علاقه به جزییات و فراموش کردن کلیات و حالت کندی روانی را میتوان نام برد.

صرع يک ناتواني عصبي مي باشد که با بيهوشي همراه مي باشد.
در زبان انگليسي صرع به معناي داشتن يک تشنج(Having a Fit) مي باشد که در زبان محاوره اي به معناي بسيار ناراحت شدن مي باشد.
صرع غالبا با دارو و يا با عمل جراحي کنترل مي شود، اما معالجه آن زمان مي برد.
حمله صرع به دليل قطع ناگهاني فعاليت الکتريکي مغز به وجود مي آيد. همان طور که مي دانيم، مغز مسئول تمام اعمال بدن مي باشد.

امروزه انواع گوناگونی از صرع شناخته شده است. صرع یک بیماری نیست بلکه فقط نشانهایست که میگوید قسمتی از مغز کار خود را همیشه بخوبی انجام نمیدهد. وقتی مغز بطور طبیعی کار کند یک سری امواج الکتریکی از خود ایجاد مینماید که این امواج مانند الکتریسته در مسیر اعصاب مغزی عبور میکند. « اپیلپسی » یا صرع حالتی است که یکسری از این تشنجها و طوفانهای الکتریکی در مغز بطور مرتب و با فاصله زمانی خودبخود ایجاد شده و خاموش شوند. که این جرقه الکتریکی و طوفان الکتریکی بسته به محل خود در مغز علائم و نوع تشنج و صرع را تعیین مینماید. یکبار تشنج هیچگاه صرع نیست بلکه دو تا سه بار تشنج میباید رخ دهد تا پزشک تشخیص صرع را مطرح نماید.وقتي پيغام ها از سلول هاي مغز عبور مي کنند و ناگهان به صورت آني متوقف مي شوند، اين توقف پيام ها باعث پريشاني و آشفتگي مي گردد و در نتيجه صرع به وجود مي آید.

انواع مختلف صرع
صرع، انواع مختلفي دارد( نزديک به 40 نوع) که براي هر شخص متفاوت مي باشد و بستگي به محلي از مغز دارد که حمله در آن ايجاد مي شود. برخي ها بيهوش مي شوند. برخي ها در روي زمين مي افتند و برخي ها اندامشان را به سرعت تکان مي دهند.به خاطر تنوع در صرع، تشخيص يک نوع خاص مشکل است. به همين خاطر ممکن است برخي افراد که مصروع نيستند را جزو گروه مصروعان قرار دهند، مثل افرادي که دچار سردردهاي شديد مي باشند، يا افرادي که غش مي کنند و يا افرادي که دچار بيماري هاي قلبي مي باشند.اين وظيفه ي پزشک مي باشد که تشخيص دهد، آيا فرد، صرع دارد يا نه و درمان را شروع کند.

صرع ها عبارتند از :
1- صرع جزئي(Partial Seizures)
هنگامي که آسيب مغزي فقط در يک طرف مغز باشد، صرع جزئي نام دارد. تقريبا يک سوم مصروعين، اين نوع صرع را دارند. قبل از اين که حمله شروع شود، بيمار احساس مي کند که حالش بد است. اين احساس ها شامل: تغييرات بينايي، تغييرات بويايي و شنيدن صداهاي نامفهوم مي باشد. اين نوع صرع خود به دو قسمت تقسيم مي شود :
* نوع ساده : اين نوع کمتر از 1 دقيقه طول مي کشد. شخص ممکن است علائمي داشته باشد و اين علائم بستگي به محلي از مغز دارند که درگير شده است. اگر قسمت پشتي مغز درگير شده باشد، بر روي ديد و عضلات اثر مي گذارد، براي مثال عضلات انگشت يا بازو يا پا سفت مي شوند. شخص ممکن است احساس تهوع داشته باشد، عرق کند و يا رنگ پريده گردد.
* نوع پيچيده : در اين نوع فعاليت قسمت گيجگاهي مغز يا محلي در مغز که احساسات و حافظه را در برمي گيرد، دچار اختلال مي شود. اين نوع بين 2-1 دقيقه طول مي کشد. نشانه ي اين نوع عبارت است از: گريه کردن ، دويدن، فرياد زدن، خنديدن، دست زدن و ... .

2- صرع عمومي
هر دو قسمت مغز را شامل مي شود و فرد بيهوش مي شود. اين نوع شامل:
* صرع غايب : نشانه هاي اين نوع صرع عبارت است از: باز شدن دهان، چشمک زدن و بيهوشي. اين نوع بيشتر از 30 ثانيه طول نمي کشد.
* صرع بي صدا : در اين نوع، فرد يک باره عضلاتش شل مي شود و مي افتد.
* صرع عمومي کلي : بدن، بازو و پا خم مي شود و يا دراز مي شود و مي لرزد. بعد از اين حالت، فرد خسته است، سردرد دارد، گرسنه است، در بينايي مشکل دارد و در بدن احساس درد دارد. اما بعد از مدتي استراحت، خوب مي شود.
* صرع حرکتي : در اين نوع صرع، عضلات به سرعت حرکت مي کنند.
* صرع تب : اين نوع صرع در اثر تب به وجود مي آيد.

اقدامات اولیه در فردی که تشنج کرده
اگر کودک دچار یک تشنج تونیک کلونیک شده او را به یک سمت بخوابانید و سرش را همسطح یا پایینتر از بدنش قرار دهید.
بر طبق اصول کمکهای اولیه باید جسم سختی را بین دندانهای بیمار قرار داده تا از گاز گرفتن زبانش جلوگیری کنید و او را به پشت خواباند و مطمئن شد که بطور معمولی نفس میکشد.هرگز چیزی را با فشار میان دندانهایش قرار ندهید. در بیشتر مواقع تشنجات بعد از یک دقیقه متوقف میشوند و بعد از آن یک دوره خواب و استراحت است ولی اگر تشنجات بیشتر از چند دقیقه به طول انجامد حتما باید بیمار را به بیمارستان رساند. همچنین اگر کودک تاکنون یک تشنج تونیک کلونیک نداشته و نخستین باری است که به این نوع حمله دچار میشود، به سرعت کودک را به نزدیکترین بیمارستان برسانید.در مورد سایر انواع تشنج کودک را در یک محل آرام نشانده و صبر کنید تا تشنج کاملاً برطرف شود و کودک هوشیار شود.سپس به آرامی با او صحبت کنید و به او آرامش خاطر بدهید. از زدن یا تکان دادن کودک برای متوقف کردن تشنج خودداری کنید.
ادامه دارد ...