درمان دارویی جهت درمان سنگ ادراری چیست؟

دکتر مجید حقیقت [ متخصص کلیه و مجاری ادراری ]آدرس وب سایت : www.drhaghighat.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس آبادی ، مقابل بیمارستان عیسی بن مریم ، ساختمان 71 تلفن مطب : 3220549 - 031

اگر سنگ با ایجاد انسداد، موجب درد شده باشد اولین اقدام تسکین درد و علائم بیمار است .که این اقدام با مسکن و داروهای ضد تهوع انجام میگردد. سپس در صورتیکه سنگ، در حال حرکت و قابل دفع باشد با توصیه به مصرف مایعات فراوان و حرکت (راهپیمایی، دویدن، طناب زدن) همراه با داروهایی که مسیر عبور سنگ را باز کند کمک به دفع سنگ میکند.

تا چه زمان میتوان جهت دفع سنگ منتظر بود؟

تا زمانی که کلیه آسیب ندیده و علائم بیمار از حد تحمل خارج نباشد و سنگ در حال حرکت باشد میتوان صبر کرد. یعنی در صورتیکه با وجود درمان دارویی، درد و یا تهوع کنترل نگردد لازم است جهت شکستن و یا خارج کردن سنگ اقدامی انجام گیرد.

چگونه میتوان مطمئن بود که طی دفع سنگ به کلیه آسیب نمیرسد و میتوان صبر کرد؟

مهمترین عاملی که هنگام دفع سنگ میتواند موجب تخریب سریع کلیه گردد عفونت است. اگر عفونت همراه با سنگ باشد موجب بروز تب میگردد، دفع سنگ به تنهایی تب ایجاد نمیکند پس وجود تب نشاندهنده وجود عفونت است و باید بطور اورژانسی اقدامی جهت باز کردن مسیر، و خروج سنگ صورت گیرد تا به کلیه آسیب نرسد.

در صورتیکه تب و عفونت وجود نداشته باشد تا چه زمانی میتوان منتظر دفع سنگ شد؟

در صورتیکه تب وجود نداشته باشد و درد نیز کنترل شده باشد باید مکرراً هر دو هفته یکبار با سونوگرافی و عکس، وضعیت کلیه و محل سنگ بررسی گردد و در صورت گشاد شدن پیشرونده کلیه (هیدرونفروز)، و یا درصورتیکه سنگ در محلی ثابت بماند و حرکت نکند، لازم است تصمیم به شکستن و یا جراحی جهت خروج سنگ گرفته شود. چون گذشت زمان ممکن است منجر به آسیب برگشتناپذیر در کلیه گردد.

آیا شدت درد ارتباطی با میزان آسیب کلیه و یا سایز سنگ دارد؟

جواب خیر است. شدت درد ارتباطی با وضعیت سلامت و یا آسیب کلیه ندارد و همچنین سایز سنگ ارتباط مستقیم با شدت درد ندارد و حتی معمولاً سنگهای بسیار کوچک چون مسیر سیستم ادراری را سریعتر طی میکند، باعث درد بیشتر میگردد و همچنین مراحل پیشرفته آسیب کلیه معمولاً بدون درد است و یا کاهش درد بیمار در حال دفع سنگ ممکن است خود نشانه شروع تخریب کلیه باشد که به اشتباه توسط بیمار با تصور سیر بهبودی، منجر به آسیب بیشتر کلیه میگردد و بصورت بی سروصدا کلیه نارسا خواهد شد.

آیا میتوان با دارو سنگ را حل کرد و از بین برد؟

بسته به نوع سنگ ممکن است با دارو بتوان سنگ را حل کرد که بطور بارز این حالت در سنگهای اسید اوریکی قابل اجرا است. در این نوع سنگ ، با قلیایی کردن ادرار میتوان درصد حلالیت اسید اوریک را در ادرار افزایش داده و سنگ را حل کرد.

البته جهت این روش درمان، لازم است ابتدا جنس سنگ مشخص باشد چون قلیایی کردن ادرار در سنگهای عفونی باعث افزایش سایز سنگ میگردد و نباید چنین اشتباهی صورت گیرد. همچنین در سنگهای عفونی میتوان در موارد بسیار محدودی با شستشوی سنگ با مواد اسیدی به حل شدن سنگ کمک کرد.