تاثیر شیمی درمانی

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

پزشک و پرستار شما معاینات و تستهای مکرر از شما به عمل می آورند که شما میتوانید نتایج آنها را بپرسید.معمولاقبل از هر جلسه شیمی درمانی آزمایشاتی به عمل می آید ، این آزمایشات به هدف بررسی عوارض شیمی درمانی و تنظیم مقدار شیمی درمانی است ک باید تجویز گردد این آزمایشات با سیر بیماری ونتیجه درمان رابطه ای ندارد.گاها به دلیل عوارض شیمی درمانی آفت پلاکت وگلبول سفید پیدا میکنید.در این مواردباید یا شیمی درمانی را چند روز به عقب انداخت و یا مقدار داروها را کم و گاها نوع آن را عوض کرد .این مسئله ربطی به اصل بیماری وبهبود یا پس رفت بیماری ندارد.

بعضی از بیماران به اشتباه فکر میکنند اگر درمان عوارض نداشته باشد خوب اثر نکرده است ویا اگر دارو عوارض جانبی بیشتر داشته باشد بیشتر اثر کرده است . ولی عوارض جانبی در افراد مختلف متفاوت بوده و در داروهای مختلف نیز متفاوت است و بروز این عوارض با تاثیر دارو هیچ رابطه ای ندارد و طب به سمت کشف داروهای جدید با عوارض کمتر و تاثرات مفید بیشتر است . به عنوان مثال در سالهای اخیر داروهای بسیار خوبی جهت به حداقل رساندن تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی کشف شده است. لذا عدم استفراغ در طی درمان دلیل عدم تاثیر درمان نمی باشد .

سئوالاتی که در مورد عوارض جانبی سئوال می شود

ـ چه عوارضی در کوتاه مدت اتفاق می افتد ؟
ـ چه عوارضی در طولانی مدت ممکن است اتفاق بیفتد ؟
ـ چه عوارض خطیری ممکن است اتفاق بیفتد ؟
ـ چه مدت این عوارض طول می کشد ؟
ـ چه کار می توان کرد تا عوارض جانبی را تسکین داده ویا بهبود داد ؟
ـ چه هنگام در مورد عوارض باید با پزشک یا تیم درمانی تماس گرفت ؟
ـ چه کار می توان کرد که هنگامی که با عوارض پیش می آیداز نظر روانی احساس راحتی بیشتری کرد ؟

علل عوارض جانبی چیست ؟

اکثر داروهای ضد کانسری برای تخریب سلولهای درحال رشد سریع ساخته شده اند. از آنجا که تکثیر سلولهای کانسری سریعتر از سلولهای نرمال هستند داروهای ضد کانسر برآنها تاثیر بیش از سلول نرمال می کنند.اما بعضی از سلولهای نرمال وسالم نیز به سرعت رشد و تکثیرمیکنند ، داروهای شیمی درمانی روی این سلولهای نرمال نیز اثر می کندو سبب آسیب یا مرگ آنها می شوند .این آسیب روی سلولهای نرمال سبب بروز عوارض جانبی میشود.سلولهای نرمال با رشد سریع که بیشتر احتمال آسیب دیدن دارند شامل سلولهای مولد خون در مغزاستخوان وسلولهای دستگاه گوارش ( دهان ، معده ، روده ، ازوفازویامری ) ودستگاه تولیدمثل ( بیضه در مردان وتخمدان درخانمها ) وریشه های مومیباشند.بعضی ازداروهای ضدسرطان ممکن است روی سلولهای ارگانهای حیاتی مانندقلب ، کلیه ، مثانه ، ریه وسیستم عصبی نیز تأ ثیر بگذارند .

شما ممکن است هیچکدام از آسیبهای فوق را مبتلا نشوید و یا بعضی از آنها را در ضمن درمان تجربه کنید . نوع عارضه جانبی و شدت آن به نوع و میزان داروی شیمی درمانی که شما دریافت می کنید و واکنش بدن شما به این داروبستگی دارد . قبل از شروع شیمی درمانی پزشک شما این عوارض را برای شما توضیح خواهد داد و روشن خواهد کرد که با نوع درمانی که دریافت می کنید کدام یک از این عوارض برای شما محتملتربوده ویا شدیدتراست.معمولاً قیل از شروع درمان از شما خواسته می شود که یک فرم رضایت نامه را امضا نمائید.شما می توانید تمامی اطلاعات در مورد نوع درمان و عوارض جانبی آنها را قبل از امضاءِ فرم از پزشک خود سئوال نمایید.

چه هنگام این عوارض جانبی مرتفع می شوند ؟

سلولهای نرمال معمولاً بعدازقطع شیمی درمانی شروع به ترمیم می کنند ، واکثرعوارض جانبی به تدریج بعدازاتمام درمان ازبین می روند.سلولهای نرمال اکثر ارشد نرمال خواهندداشته و ترمیم میشوند.زمان ازبین رفتن عوارض جانبی به مسائل مختلفی رابطه دارد ، شامل:وضع سلامتی کل بدن ، نوع شیمی درمانی که دریافت کرده اید.اغلب افراد عوارض طولانی مدت خطیر پیدا نخواهند کرد.

وی در هر حال در بعضی اوقات شیمی درمانی ممکن است عوارض طولانی مدت و حتی دائمی روی قلب ، ریه ، سیستم عصبی ، کلیه ها ، دستگاه تناسلی و غیره به جای گذارد.بعضی از انواع شیمی درمانی ممکن است عوارض تأخیری داشته باشد ( پس ازچندین ماه و یا حتی چندین سال از شیمی درمانی ) مانند انواع سرطان ثانویه. شما می توانید از پزشک خود در مورد شانس این عوارض شدید و طولانی مدت که ممکن است باشیمی درمانی برای شما پیش آید سئوال کنید ولی همیشه بایدتوجه داشته باشید که شما مبتلا به کانسر هستیدکه خودآن می تواند سبب بروزعوارض سریع و خطیربرای شما شود.

پیشرفتهای بزرگ در زمینه پیشگیری ودرمان عوارض خطیر شایع و نادر داروهای شیمی درمانی حاصل شدهاست. بسیاری از داروها و متددهای درمانی جدید سبب تخریب سلولهای سرطانی بدون تخریب شدید سلولهای نرمال بدن می شوند.بعضی ازاین عوارض مانند تهوع واستفراغ به وسیلۀ داروهای جدید قابل پیشگیری می باشد.بعضی از افرادی که شیمی درمانی دریافت می کنند بدلیل طول درمان و عوارض جانبی آن دچار تردیددرمورداجرای درمان می شوند.اگراین مسِئله برای شما پیش آمده باشد حتما با پزشک و یا پرستار خود صحبت بفرمایید. آنها می توانند راههایی را پیشنهاد کنند که این عوارض تحمل آسانتر داشته و یا به طریقی شدت آنها را کم کنند .