گاهی اوقات افراد در مورد وجود توده یا علامت عجیب روی پوست خود به پزشک مراجعه می کنند. خوشبختانه اکثر تومور های پوستی خوش خیم هستند و تنها نگرانی راجب آن، زیبایی است. همچنین در برخی موارد ممکن است تومور بدخیم باشد. تومورهای پوستی خوش خیم، سرطانی و قابل گسترش به سایر نقاط بدن نیستند. اما تومورهای بدخیم پوستی سرطانی هستند و می توانند به بافت های سایر نقاط بدن سرایت کرده و اختلالات جبران ناپذیری را بوجود آورند.

انواع تومورهای خوش خیم پوست

• کراتوز سبورئیک

این تومور می تواند در هر نقطه از پوست مشاهده شود اما بیشتر در صورت، شانه ها، قفسه سینه یا پشت دیده می شوند. کراتوز سبورئیک ظاهر برجسته و مومی شکل دارد و رنگ آن از قهوه ای روشن تا سیاه متغیر است. معمولاً در بزرگسالان میانسال تا مسن دیده می شوند و یکی از شایع ترین تومورهای خوش خیم پوست هستند.

• خال

خال ها از شایع ترین تومور های پوستی هستند که معمولاً به شکل گرد با حاشیه صاف و به صورت برجستگی قهوه ای یا لکه ای روی پوست ظاهر می شوند. اکثر مردم حداقل یک خال دارند و معمولاً بی ضرر هستند. در صورتی که خال تغییر شکل، رنگ، اندازه بدهد یا شروع به خونریزی کند ممکن است نشانه ابتلا به سرطان پوست باشد.

• هیپرپلازی چربی

هیپرپلازی به شکل پاپولهای گنبدی شکل، زرد و نرم هستند و معمولا در صورت (پیشانی، بینی و گونه ها) ظاهر می شوند.

• آنژیوم گیلاس

این توده یک لکه عروقی کوچک قرمز رنگ است که می تواند برجسته یا صاف باشد. آنژیوم گیلاسی بی خطر بوده و علت به وجود آمدن آن ناشناخته است.

• کراتوز اکتینیک:

کراتوز اکتینیک به عنوان کراتوز خورشیدی یا پیری نیز شناخته می شود. در قسمت هایی از بدن که در معرض آفتاب قرار گرفته اند به صورت پلاک های خشن و پوسته پوسته روی پوست مشاهده می شوند و معمولاً تا ۴۰ سالگی ظاهر نمی شوند.

تومورهای پوستی بدخیم یا سرطانی

سرطان پوست به مجموعه ای از انواع عارضه های پوستی گفته می شود که سبب رشد غیر طبیعی سلول های پوستی می شوند. این نوع سرطان از رایج ترین انواع سرطان ها است که با علائم متفاوتی بروز می کند. برای همین اگر در زمان مناسب این علائم را شناسایی کنید، شانس درمان برای شما بالاتر خواهد رفت. تومورها فقط در صورتی سرطانی هستند که از سلول های بدخیم تشکیل شده باشند. این بدان معنی است که آن ها به دلیل رشد کنترل نشده خود به بافت های مجاور تجاوز کرده و به آنها حمله می کنند تومورها همچنین ممکن است از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی به اندام های دوردست بروند. در ادامه به معرفی تومورهای پوستی شایع که باید مراقب آنها باشید و سرطانی هستند می پردازیم.

• کارسینوم سلول بازال

این تومور در نتیجه رشد غیرطبیعی و کنترل نشده سلول های پایه پوست در خارجی ترین لایه ایجاد می شود. این نوع سرطان بیشتر در نواحی که در معرض نور خورشید است مانند صورت، گوش ها، گردن، پوست سر، شانه ها و پشت دیده می شود.

• سرطان سلول سنگفرشی

سرطان سنگفرشی پوست در اثر رشد کنترل نشده و غیر طبیعی سلول های سنگ فرشی در لایه اپیدرم ایجاد می شود. قسمت هایی از پوست که نشانه هایی از آسیب های خورشیدی، از جمله چین وچروک و لکه های پیری دارند، بیشتر در معرض ایجاد تومور هستند. این نوع سرطان گاهی به سرعت رشد کرده و در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع متاستاز کرده و موجب مرگ می شود.

• ملانوما

ملانوسیت ها سلول های پوستی هستند که رنگ دانه ملانین را تولید می کنند. و این سرطان این سلول ها را تحت تأثیر قرار می دهد. ملانوما اغلب شبیه به خال است و در هر ناحیه ای از بدن می تواند ایجاد شود. حتی در قسمت هایی از پوست که در معرض نور خورشید نیست، این نوع سرطان دیده شده است. در میان سه نوع شایع سرطان، ملانوما خطرناک ترین نوع است.

علت بروز تومور پوستی

دلیل بروز اکثر تومورهای پوستی مشخص نیست. با این حال در برخی شرایط می تواند ناشی از قرار گرفتن در معرض نور خورشید، ضربه جزئی یا یک بیماری زمینه ای (مانند یک اختلال خود ایمنی) باشد.

کدام تومورها به برداشتن نیاز دارند؟

بیشتر تومورهای خوش خیم تهدید کننده زندگی نیستند و به لحاظ زیبایی با جراحی قابل برداشتن هستند. با توجه به این که تومور بدخیم پوستی توده ای از سلول های غیرطبیعی است که می تواند به بافت های مجاور حمله کرده و به سایر قسمت های بدن گسترش یابد، فرد مبتلا سریعا باید زیر نظر پزشک متخصص تحت درمان قرار گیرد.

روشهای برداشتن و تخلیه تومورهای پوستی

تومورهای خوش خیم تنها در صورتی نیاز به درمان دارند که باعث ناراحتی یا نگرانی زیبایی شوند. روش های درمانی بسته به نوع تومور پوست متفاوت است اما می تواند شامل موارد زیر باشد:

• جراحی اکسیزیونال کیست و تومور پوستی

این جراحی به عنوان متداول ترین روش برداشت تومورهای پوستی شناخته می شود. در این روش، پزشک پس از بی حسی موضعی، زائده و پوست های همراه آن را با تیغ جراحی بیرون می آورد.

• میکروگرافی تومورهای پوستی

در این روش ابتدا لایه نازکی از تومور برداشته می شود و توسط پزشک زیر میکروسکوب بررسی می شود. برداشت لایه های نازک تا زمان رفع کامل تومور پوستی ادامه می یابد.

• کورتاژ یا سوزاندن تومور پوستی

کورتاژ یا خشکاندن الکتریکی برای برداشتن تومورهای کوچک مورد استفاده قرار می گیرد. در این جراحی، تومورهای پوستی به وسیله آلت تراش برداشته می شوند و پزشک برای جلوگیری از خونریزی و همچنین نابود کردن سلول های باقی مانده از توده، یک جریان الکتریکی به موضع درمان وارد می کند.

• لیزر درمانی تومور پوستی

لیزر تنها طول موج نوری است که بر روی یک پرتو نوری با شدت بالا و باریک متمرکز می شود. لیزرها برای کارهای دقیق جراحی بسیار مفید هستند.
از دیگر روش های برداشتن تومور پوستی می توان از سرما درمانی، تراشیدن، رادیو درمانی و داروهای خوراکی و موضعی نام برد که استفاده از هر روش با توجه به تشخیص پزشک در مورد نوع تومور می تواند متفاوت باشد.

مراقبتهای بعد از برداشتن تومور پوست

• مهم است که کلیه آموزش های مراقبت از زخم از قبیل تمیز کردن و استفاده از داروهای موضعی را دقیقا مطابق دستور پیروی نمائید.
• هنگامی که زیر نور آفتاب قرار دارید، از لباس های نخی و دارای بافت متراکم استفاده کنید ؛ زیرا نور آفتاب قادر به عبور از این لباس ها نیست.
• شلوار و لباس های آستین بلند بپوشید.
• از کلاه های دارای لبۀ بزرگ استفاده کنید که مانع از رسیدن نور آفتاب به صورت و گردن می شوند.
• هنگام قرارگرفتن در معرض نور آفتاب (حتی در یک روز ابری) ، از کرم ضدآفتاب با فاکتور حفاظتی بالا استفاده کنید.
• در صورت امکان، هنگامی تابش شدید نور خورشید از خانه خارج نشوید (بین ساعت ۱۱ صبح تا ۴ بعداز ظهر)
• هرگز آفتاب نگیرید و به مرکز سولاریوم نیز مراجعه نکنید.
• حتما محل برش ها را تمیز نگه داشته و به خوبی از آسیب ها محافظت نمائید.

دوره بهبودی جراحی تومورهای پوستی

با بهبود خطوط برش، ترمیم زخم ممکن است هفته ها یا ماه ها ادامه یابد. ممکن است پس از هر عملی، یکسال یا بیشتر طول بکشد که خطوط برش تا حدی کمرنگ شوند. در بعضی موارد ، برای تکمیل یا تصحیح بازسازی ممکن است جراحی ثانویه لازم شود.

نسخه اصلی مطلب انواع تومور خوش خیم و بدخیم پوست و روشهای برداشتن آن را در سایت دکتر آناهیتا شاهین گوهر بخوانید.

---