گردن انسان از ۷ استخوان تشکیل شده است که مهره های گردن نامیده می شود. این مهره ها توسط ساختمان های غضروفی به هم متصل شده و دیسک بین مهره ای نامیده می شود. دیسک بین مهره ای از دو قسمت تشکیل شده است. یک قسمت نرم در میان دیسک قرار دارد که در واقع یک کره ژلاتینی می باشد. هسته ژلاتینی با بافت محکمی که اطراف آن وجود دارد حمایت خواهد شد. به بافت اطراف هسته دیسک حلقه دیسک گفته می شود.

درصورتی که بر اثر حادثه یا آسیب ماده ی ژله ای که در مرکز دیسک قرار دارد، از فضای دیسک بیرون بریزد با عارضه ی فتق یا بیرون زدگی دیسک گردن مواجه خواهیم بود که البته با عنوان دیسک گردن مصطلح است. علت بیشتر دیسک های گردن در جوانی ضربه ناگهانی و فشار بیش از حد به دیسک ها است. فعالیت های ورزشی مختلف یا حوادث رانندگی از دلایل اصلی بروز دیسک گردن بر اثر ضربه هستند.

علل و ریسک فاکتورهای دیسک گردن در جوانی

عوامل خطرزایی که منجر به دیسک گردن در جوانی می شوند عبارتند از:

1. ژنتیک
2. آسیب هایی مانند آسیب ناشی از حوادث یا شرایط شغلی
3. سر و گردن به جلو
4. سایر مشکلات مربوط به دیسک ازجمله دیسک کمر ، آرتروز گردن

علائم بیماری دیسک گردن اغلب شامل درد در ناحیه گردن، شانه و بازو می شود که معمولاً در یک سمت بدن بیشتر احساس می شود. همچنین برخی افراد ممکن است در اثر احتباس عصب در این منطقه دچار تحریک عضلانی شوند و در نتیجه مشکلاتی مانند احساس خم شدن و احساس درد هنگام چرخش گردن داشته باشند. در نوعی دیگر از علائم این بیماری در صورتی که دیسک گردن فشاری بر روی نخاع اعصاب داشته باشد، تنگی نفس و مشکلات تنفسی ایجاد می شود. در برخی موارد دیسک گردن می تواند باعث اختلالات حسی و حرکتی شود که ممکن است نتیجه آن، ایجاد مشکلاتی در زندگی روزمره انسان شود.
از دیگر علائم دیسک گردن می توان به موارد زیر نیز اشاره کرد:

• ‏ درد گردن و بازو
• بی حسی و ضعف در هر دو دست
• قدم های لرزان و بی ثبات هنگام راه رفتن
• اسپاسم عضلانی پا ها
• فقدان هماهنگی

لازم به ذکر است که علائم دیسک گردن می تواند در هر شخصی متفاوت باشد و در برخی از افراد ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد؛ بنابراین در صورتی که به هریک از علائم ذکر شده مواجه شدید، باید به پزشک خود مراجعه کنید.

تشخیص دیسک گر دن

پزشک، علائم، وضعیت سلامتی، سبک زندگی و عادات های شما را بررسی می کند. سپس یک معاینه فیزیکی برای تعیین منبع درد انجام می شود. برای هر گونه ضعف یا بی حسی عضلانی آزمایش های مخصوص صورت می گیرد. پزشک همچنین ممکن است از تست های تصویربرداری زیر استفاده کند:

• MRI: در این آزمایش اعصاب و دیسک ها به وضوح قابل مشاهده هستند. با استفاده از این تست پزشک می تواند تشخیص دهد که کدام دیسک آسیب دیده است و آیا فشار عصبی وجود دارد یا خیر. این آزمایش همچنین می تواند رشد بیش از حد استخوان، تومورهای نخاعی یا آبسه را تشخیص دهد.
• میلوگرام: این آزمایش یک اشعه ایکس تخصصی است که در آن رنگی به کانال نخاعی تزریق می شود و سپس یک عکس فلوروسکوپ اشعه ایکس گرفته می شود. این رنگ در عکس اشعه ایکس سفید نشان داده می شود. میلوگرام ها می توانند فشار به عصب را در اثر فتق دیسک ، رشد بیش از حد استخوان، تومورهای نخاعی و آبسه های ستون فقرات نشان دهند. سی تی اسکن ممکن است به دنبال این آزمایش انجام شود.
• سی تی اسکن
• الکترومیوگرافی (EMG) و مطالعات هدایت عصبی (NCS): این تست ها فعالیت الکتریکی اعصاب و عضلات شما را اندازه گیری می کنند. این تست ها می توانند آسیب عصبی و ضعف عضلانی را تشخیص دهند.
• اشعه ایکس: این تست نشان می دهد آیا مهره ها خیلی به هم نزدیک هستند یا تغییرات آرتروز، خار استخوانی یا شکستگی دارید یا خیر.

درمان دیسک گردن

درمان های مختلفی برای عارضه دیسک گردن وجود دارند. از آنجایی که بسیاری از عارضه های دیسک گردنی با درمان های غیرجراحی بهبود می یابند، تنها در برخی موارد، به جراحی نیاز خواهد بود؛ بنابراین ابتدا درمان های غیرجراحی را بررسی می کنیم.

• دارو درمانی دیسک گردن

پزشک ممکن است مسکن ها و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی را تجویز کند. داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین، ناپروکسن، ایبوپروفن و سلکوکسیب نمونه هایی هستند که برای کاهش التهاب و تسکین درد ناشی از عارضه دیسک گردن استفاده می شوند.

• استفاده از بریس

بریس گردن مانند ایموبلایزر ستون فقرات گردنی، قادر است فشار را بر این ناحیه از ستون فقرات کاهش دهد تا درمان عارضه دیسک، بدون جراحی موفقیت آمیز شود. این نوع بریس، به جلوگیری از حرکت بیش از حد گردن کمک کرده و به گونه ای طراحی شده است که این کار را به آسان ترین حالت ممکن انجام دهد. این بریس، دارای بالشتک نرم و منفذ دار (برای خنک کردن پوست) است و آن را می توان متناسب با نیازهای شما، قالب گیری کرد.

• فیزیوتراپی

هدف فیزیوتراپی، کمک به شما برای بازیابی دامنه حرکتی گردنی طبیعی و نیز تسکین علائم عارضه دیسک گردن شما می باشد. فیزیوتراپیست ها می توانند روش های صحیح حالت بدنی، بلند کردن و راه رفتن را به شما آموزش داده و با شما برای تقویت و کشش عضلات گردن، شانه و بازو همکاری کنند. یک فیزیوتراپیست، همچنین شما را به کشش و افزایش انعطاف ستون فقرات و بازوها تشویق خواهد کرد. ورزش و تمرینات تقویتی، عناصر کلیدی درمان شما هستند و باید آنها را به صورت مادام العمر انجام دهید.

• انجام حرکات ورزشی

ورزش های دیسک گردن توصیه شده توسط متخصصان فیزیوتراپی یا طب فیزیکی، باعث تقویت عضلات، کاهش فشار روی نخاع و بهبود انعطاف پذیری می شود. در ادامه، به برخی از این تمرینات اشاره می کنیم:

1- تمرین کشش شانه

تمرین کشش شانه، به بهبود وضعیت بدن شما کمک خواهد کرد. وضعیت قرارگیری گردن نقش مهمی دارد و اصلاح آن، باعث شل شدن عضلات شانه ای و قسمت بالای کمر و در نتیجه تسکین درد می شود. صاف بایستید و انگشتان دست های خود را به یکدیگر قلاب کنید. سپس به آرامی بازوهای خود را بلند کنید و به بالا بردن ادامه دهید تا زمانی که کشش مناسبی از عضلات شانه را احساس کنید. این وضعیت را حداقل 15 ثانیه نگه دارید و سپس به حالت خنثی برگردید. این تمرین را حداقل 4 تا 5 بار تکرار کنید. بعد از چند روز انجام این تمرین، تغییر قابل توجهی در کاهش درد گردنی خود احساس خواهید کرد.

2- تمرین کشش گردن

1. به پشت روی میز یا تخت دراز بکشید به طوری که پایین گردنتان در راستای لبه تخت باشد.
2. به آرامی سر خود را به سمت عقب و پایین بیاورید و بگذارید آویزان شود. اگر این حرکت، درد شما را بدتر کرد یا درد آن به بازوی شما زد، تمرین را متوقف کنید.
3. این حالت را به مدت 1 دقیقه نگه دارید، 1 دقیقه استراحت کنید و تمرین را 5 تا 15 بار تکرار کنید.

3- تمرین کشش گردن با بالا بردن سر

1. روی یک میز یا تخت روی شکم دراز بکشید و بازوها را در کنار خود قرار دهید و سر را از تخت آویزان کنید.
2. به آرامی سر خود را بالا بیاورید.
3. در این وضعیت به مدت 5 تا 10 ثانیه بمانید. 15 تا 20 بار تمرین را تکرار کنید.

• لیزر درمانی

لیزر درمانی سرد یا لیزر درمانی کم توان (LLLT)، یک لیزر درمانی با شدت کم بوده که ضمن استفاده از سطح پایینی از انرژی، باعث التیام گردن شما می شود. این روش به این دلیل «لیزر درمانی سرد» نامیده می شود که میزان دمای آن به اندازه ای نیست که باعث گرم شدن بافت های بدن شود. از سایر اشکال لیزر درمانی می توان برای از بین بردن تومورها و بهبود بافت استفاده کرد. مطالعات تأیید می کنند که لیزر درمانی، یک درمان مؤثر برای بهبود درد مربوط به دیسک گردن است.

• شاک ویو تراپی

شاک ویو تراپی یک درمان غیرتهاجمی است که شامل استفاده از ضربان های موج صوتی با انرژی کم است که مستقیماً از طریق ژل اعمال شده روی ناحیه، وارد بدن می شود. مطالعات نشان می دهد که شاک ویو تراپی برای عارضه دیسک گردن، تأثیر قابل توجهی بر کاهش درد و بهبود وضعیت عملکرد کلی بیماران دارد. اثرات ماندگار این روش، در دراز مدت بیشتر قابل مشاهده خواهند بود.

• تزریق استروئید

این روش تحت فلوروسکوپی اشعه ایکس انجام شده و شامل تزریق استروئید و یک ماده بی حس کننده به فضای اپیدورال ستون فقرات است. این دارو در کنار ناحیه آسیب‎دیده برای کاهش تورم و التهاب اعصاب تزریق می شود. شاید حتی برای دستیابی به بهترین نتایج، نیاز باشد تزریق های مکرر انجام شود. مدت زمان تسکین درد متفاوت است و شاید هفته ها یا سال ها طول بکشد. البته لازم به ذکر است که این تزریق همراه با فیزیوتراپی و یا برنامه ورزشی انجام می شود.

• اوزون تراپی

اوزون تراپی ، فشار روی عصب نخاعی را با کوچک کردن بخشی از دیسک گردن کاهش می دهد. مطالعات نشان می دهد که این شیوه درمانی، به طور قابل توجهی درد مربوط به عارضه دیسک گردن و نیز دامنه حرکتی گردن را بازیابی می کند. اوزون تراپی، بر خلاف جراحی، سلامت دیسک گردن را در طولانی مدت بهبود می بخشد.

• تزریق پی آر پی (PRP)

تزریق پی آر پی (PRP) نوعی داروی احیا کننده است که بعد از تزریق آن، بدن از توانایی خود برای التیام خود استفاده می کند. در پی آر پی، پلاسمای دارای فاکتورهای رشد جدا شده و سپس به ناحیه دیسک گردن آسیب دیده تزریق می شود. از آنجایی که خون خود بیمار در این درمان استفاده می شود، احتمال بروز عوارض جانبی بسیار کم است.

• جراحی دیسک گردن

اگر علائم دیسک گردن شما بیشتر شدند و یا به درمان های غیرتهاجمی پاسخ ندادند، شاید بهتر باشد گزینه جراحی را مد نظر بگیرید. رایج ترین روش برای جراحی دیسک گردن، جراحی ناحیه قدامی (جلو گردن) گردن است. اگر برای شرایط دیگری مانند تنگی کانال نخاعی، نیاز به از بین بردن فشار دارید، جراحی خلفی (از پشت) گردن ممکن است انجام شود.

پیشگیری از دیسک گردن در جوانی

همیشه نمی توان از فتق دیسک جلوگیری کرد؛ اما می توان خطر ابتلا به این عارضه را با رعایت موارد زیر، کاهش داد:

• استفاده از تکنیک های مناسب هنگام بلند کردن اجسام: از کمر خم نشوید و زانوهای خود را در حالی که کمر خود را صاف نگه داشته اید خم کنید. از عضلات قوی پای خود برای کمک به حمل بار استفاده کنید.
• حفظ وزن سالم: اضافه وزن به کمر فشار وارد خواهد کرد.
• تمرین حالت بدنی مناسب: یاد بگیرید که چگونه هنگام راه رفتن، نشستن، ایستادن و خوابیدن، حالت بدن خود را بهبود بخشید. وضعیت بدنی مناسب، فشار روی ستون فقرات را کاهش می دهد.
• کشش: اگر اغلب برای مدت طولانی می نشینید، انجام تمرینات کششی بسیار مهم است.
• پرهیز از پوشیدن کفش های پاشنه بلند: این نوع کفش ها، ستون فقرات شما را دچار آسیب می کند.
• ورزش منظم: روی تمرینات ورزشی تقویتی عضلات کمر و گردن تمرکز کنید.
• سیگار: سیگار کشیدن می تواند دیسک ها را ضعیف کرده و آنها را در برابر فتق آسیب پذیر کند؛ بنابراین سعی کنید سیگار را برای همیشه ترک کنید.

نسخه اصلی مطلب چرا جوانان به دیسک گردن مبتلا میشوند؟ را در سایت دکتر بیژن فروغ بخوانید.

---