عفونت دستگاه ادراری یا UTI زمانی است که باکتری وارد دستگاه ادراری شامل کلیه ها، مثانه یا مجرای ادرار می شود. UTI ها سالانه باعث بیش از 8.1 میلیون مراجعه به مراکز درمانی می شوند. حدود 60 درصد از زنان و 12 درصد از مردان حداقل یک عفونت ادراری در طول زندگی خود دارند.

دستگاه ادراری چگونه کار می کند؟

نقش دستگاه ادراری ساخت و ذخیره ادرار است. ادرار یکی از مواد زائد بدن شماست. ادرار در کلیه ها ساخته می شود و از حالب ها به سمت مثانه حرکت می کند. مثانه ادرار را تا زمانی که با ادرار کردن از طریق مجرای ادرار تخلیه شود، ذخیره می کند. دهانه مجرای ادرار در مردان در انتهای آلت تناسلی و در زنان بالای دهانه واژن قرار دارد.
کلیه ها یک جفت اندام به اندازه مشت در پشت هستند که فضولات مایع را از خون فیلتر کرده و به شکل ادرار از بدن خارج می کنند. کلیه ها سطوح بسیاری از مواد شیمیایی در بدن (سدیم، پتاسیم، کلسیم، فسفر و غیره) را متعادل می کنند و اسیدیته خون را بررسی می کنند. هورمون های خاصی نیز در کلیه ها ساخته می شوند. این هورمون ها به کنترل فشار خون، افزایش تولید گلبول های قرمز و کمک به ساخت استخوان های قوی کمک می کنند.
ادرار معمولی هیچ باکتری در خود ندارد و جریان یک طرفه به جلوگیری از عفونت کمک می کند. با این حال، باکتری ها ممکن است از طریق مجرای ادرار وارد ادرار شده و به مثانه بروند
عفونت ادراری ممکن است هر بخشی از دستگاه ادراری را تحت تاثیر قرار دهد و باعث ایجاد موارد زیر شود:

• اورتریت: این عفونت مجرای ادرار است، لوله توخالی که ادرار را از مثانه به خارج از بدن می برد.
• سیستیت : این عفونت در مثانه ناشی از میکروب هایی است که از مجرای ادرار به سمت بالا حرکت کرده اند.
• پیلونفریت: این عفونت کلیه ها اغلب در نتیجه عفونتی است که در مجاری ادراری گسترش یافته یا به دلیل انسداد در دستگاه ادراری است. انسداد باعث برگشت ادرار به حالب ها و کلیه ها می شود.
• آبسه: تجمع چرک در طول مسیر مجاری ادراری آبسه نامیده می شود.

علائم عفونت ادراری چیست؟

اینها رایج ترین علائم UTI هستند:

• تکرر ادرار
• درد یا سوزش ادرار هنگام دفع
• تب
• رنگ ادرار تیره، کدر یا قرمز به نظر می رسد (ممکن است خون در ادرار وجود داشته باشد)
• ادرار بوی بدی می دهد
• احساس درد حتی زمانی که ادرار نمی کنید
• خستگی
• درد در پشت یا پهلو، زیر دنده ها
• حالت تهوع یا استفراغ
• با وجود میل شدید به ادرار کردن، فقط مقدار کمی ادرار دفع می شود
• زنان ممکن است فشار ناخوشایندی را در بالای استخوان شرمگاهی احساس کنند
• علائم UTI ممکن است شبیه سایر شرایط یا مشکلات پزشکی باشد. همیشه برای تشخیص به یک پزشک یا متخصص کلیه و مجاری ادراری مراجعه کنید.

علل عفونت ادراری چیست؟

1. عفونت های دستگاه ادراری (UTIs) معمولاً در اثر ورود باکتری های مدفوع به دستگاه ادراری ایجاد می شوند.
2. باکتری ها از طریق لوله ای که ادرار را از بدن خارج می کند (مجرای ادرار) وارد می شود.
3. زنان مجرای ادرار کوتاه تری نسبت به مردان دارند. این بدان معنی است که باکتری ها بیشتر به مثانه یا کلیه ها می رسند و باعث عفونت می شوند.

مواردی که خطر ورود باکتری به مثانه را افزایش می دهند عبارتند از:

• داشتن رابطه جنسی
• بارداری
• شرایطی که دستگاه ادراری را مسدود می کند، مانند سنگ کلیه
• شرایطی که تخلیه کامل مثانه را دشوار می کند، مانند بزرگ شدن پروستات در مردان و یبوست در کودکان
• کاتترهای ادراری (لوله ای در مثانه که برای تخلیه ادرار استفاده می شود)
• داشتن سیستم ایمنی ضعیف، برای مثال، افراد مبتلا به دیابت یا افرادی که شیمی درمانی می کنند
• ننوشیدن مایعات کافی
• عدم تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه تناسلی

عوارض عفونت مجرای ادراری چیست؟

عوارض مربوط به عفونت مثانه عموماً نادر در نظر گرفته می شود، مشروط بر اینکه بیمار دوره کامل توصیه شده دارو را در طول دوره دوز تجویز شده مصرف کند. با این حال، نگرانی اصلی در مورد عفونت های دستگاه ادراری تحتانی، احتمال رسیدن ارگانیسم های باکتریایی به کلیه ها و در نتیجه عفونت دستگاه ادراری فوقانی است.
اگر عفونت کلیه رخ دهد، ممکن است ادامه یابد یا عود کند، بنابراین درمان مناسب مهم است زیرا برخی از آسیب های وارد شده به کلیه ها ممکن است غیرقابل برگشت باشد. عوارض عفونت کلیه می تواند منجر به موارد زیر شود:

• اختلال در عملکرد کلیه
• اسکار کلیه ها (آسیب بافتی)
• فشار خون بالا
• نارسایی کلیه
• سپتی سمی (این وضعیت تهدید کننده زندگی در نظر گرفته می شود)

عوارض UTI مربوط به بارداری می تواند شامل موارد زیر باشد:

• هیپوپرفیوژن رحم (شوک اغلب در نتیجه کم آبی بدن مادر ایجاد می شود)
• کم خونی مادر
• هیپوپرفیوژن مغزی جنین (ایسکمی)
• وزن کم هنگام تولد (کودک)
• زایمان زودرس
• فشار خون بالا
• پره اکلامپسی (سموم)
• آمنیونیت (عفونت رحم)
• شوک سپتیک
• نارسایی تنفسی

مردان مستعد ابتلا به عوارض زیر هستند:

• باکتریمی (باکتری در خون)، شوک سپتیک، اپیدیدیمیت (التهاب اپیدیدیم)، آبسه پروستات، وستیکولیت سمینال (التهاب وزیکول های منی) و عفونت کلیه (اغلب در نتیجه پروستاتیت حاد باکتریایی).
• پروستاتیت (التهاب پروستات)، اپیدیدیمیت یا اورکیت (در نتیجه اورتریت گنوکوکی و غیر گونوکوکی)
• تنگی مجرای ادرار
• تشکیل فیستول (اتصال غیرطبیعی بین رگ های خونی، روده ها یا اندام های توخالی)
• عفونت های مکرر

عفونت مجرای ادراری چگونه درمان می شود؟

دو نوع UTI وجود دارد: ساده و پیچیده. UTI های ساده عفونت هایی هستند که در افراد سالم با مجاری ادراری طبیعی اتفاق می افتد.
عفونت ادراری پیچیده در مجاری ادراری غیر طبیعی یا زمانی اتفاق می افتد که اکثر آنتی بیوتیک ها نمی توانند باکتری های عامل عفونت را درمان کنند. اغلب زنان عفونت ادراری ساده دارند، در حالی که عفونت ادراری در مردان و کودکان باید پیچیده در نظر گرفته شود.

عفونت ادراری ساده:

یک UTI ساده را می توان با یک دوره کوتاه داروهای آنتی بیوتیک درمان کرد. یک دوره کوتاه و 3 روزه از یک آنتی بیوتیک مناسب اغلب عفونت های ادراری بدون عارضه را درمان می کند. با این حال، برخی از عفونت ها ممکن است نیاز به درمان طولانی تری داشته باشند. درد و میل به ادرار کردن اغلب پس از چند دوز از بین می رود، اما همچنان باید دوره کامل آنتی بیوتیک را مصرف کنید تا مطمئن شوید که تمام عفونت های ادراری درمان می شوند، حتی اگر احساس بهتری داشته باشید. مگر اینکه UTI ها به طور کامل درمان نشوند، که می توانند برگردند. شما همچنین باید مایعات زیادی بنوشید، به خصوص در زمان عفونت ادراری.
در زنان یائسه مبتلا به عفونت ادراری ممکن است جایگزینی هورمون موضعی (واژینال) با استروژن کمک کننده باشد. از آنجایی که برخی از بیماران ممکن است مشکلات پزشکی دیگری داشته باشند که آنها را از استفاده از استروژن باز می دارد، قبل از شروع هر درمانی باید با پزشک خود صحبت کنید.

عفونت ادراری پیچیده:

اگر UTI یک عفونت ادراری پیچیده باشد، دوره طولانی تری از آنتی بیوتیک داده می شود. گاهی اوقات درمان آنتی بیوتیکی ممکن است به صورت داخل وریدی (IV) در بیمارستان شروع شود. پس از یک دوره کوتاه آنتی بیوتیک IV، آنتی بیوتیک های خوراکی تا 2 هفته داده می شود. عفونت های کلیه اغلب به عنوان یک عفونت ادراری پیچیده درمان می شوند.

موارد لازم بعد از درمان عفونت ادراری:

• علائم UTI اغلب در عرض چند روز پس از مصرف آنتی بیوتیک بهبود می یابد. تا زمانی که تمام علائم UTI پس از اتمام دوره آنتی بیوتیک برطرف شود، برای اثبات از بین رفتن عفونت نیازی به کشت ادرار دیگر ندارید.
• بسته به شرایط، اگر عفونت ادراری پیچیده دارید، ممکن است نیاز به کشت ادرار داشته باشید تا نشان دهید که عفونت ادراری کاملاً از بین رفته است. اگر علائم شما حتی پس از مصرف آنتی بیوتیک از بین نرود، ممکن است به دوره طولانی تری از آنتی بیوتیک، آنتی بیوتیک متفاوت یا روش متفاوت مصرف آن نیاز داشته باشید.
• بین 20 تا 40 درصد از زنانی که عفونت ادراری دارند، عفونت دیگری نیز خواهند داشت. مردان در وهله اول کمتر به عفونت ادراری مبتلا می شوند. اما اگر به یکی از آنها مبتلا شوند، احتمالاً عفونت دیگر نیز خواهند داشت، زیرا باکتری ها تمایل دارند در داخل پروستات پنهان شوند.
• اگر اغلب (3 بار در سال یا بیشتر) به عفونت ادراری مبتلا می شوید، باید به متخصص کلیه و مجاری ادراری مراجعه کنید. متخصص ممکن است بخواهد آزمایش های بیشتری (مانند بررسی خالی شدن مثانه تان) انجام دهد تا دلیل آن را بیابد. اگر همچنان به عفونت ادراری مبتلا می شوید، دوره طولانی تر آنتی بیوتیک با دوز کم یا مصرف آنتی بیوتیک بعد از رابطه جنسی ممکن است کمک کننده باشد. همچنین روش هایی برای خودآزمایی وجود دارد که پزشک ممکن است ترتیب دهد تا به شما امکان تشخیص و درمان عفونت ادراری در خانه را بدهد.

نسخه اصلی مطلب عوارض عفونت مجرای ادرار را جدی بگیرید را در سایت دکتر پیمان صالحی بخوانید.

---