لیکن پلانوپیلاریس یا لیکن پلان فولیکولار یک بیماری التهابی بوده که با ریزش مو دائمی و پیشرونده در سر مشخص می شود. امروزه لیکن پلان یکی از عوامل ریزش مو شناخته شده است. افرادی که مبتلا به لیکن پلان مویی هستند، معمولاً از خارش شدید پوست شکایت می کنند. این بیماری هنوز علت مشخصی نداشته است. عده ای معتقد هستند که یک بیماری خود ایمنی است. این به این معنی است که سیستم ایمنی بدن به پوست و قسمت های خارجی بدن واکنش نشان داده و با حمله به این قسمت ها این بیماری را به وجود می آورد. در بیشتر موارد، لیکن پلان مویی در نهایت متوقف می شود با این وجود هدف از درمان در این بیماری آن است که موهای باقیمانده را حفظ کرده و به کنترل علائم کمک نمود؛ اما نمی توان باعث رشد مجدد موهای از دست رفته شد.

علل و عوامل خطر لیکن پلانوپیلاریس

لیکن پلان به علت یک اختلال در سیستم ایمنی بدن ایجاد می شود؛ اما عامل ژنتیک باعث می شود این اختلال از فردی به فرزندان یا اعضای خاندانش منتقل شود. همچنین عوامل محیطی زمینه ی بروز لیکن پلان را فراهم می کند. مصرف داروی بیماران قلبی، آلودگی هوا، مصرف دخانیات، داشتن استرس و اختلالات عصبی از علل ایجاد کننده بیماری لیکن پلان است.

علائم لیکن پلانوپیلاریس

لیكن پلان اغلب به طور ناگهانی ظاهر می شود و ممكن است بیش از یك ناحیه را مبتلا سازد؛ اما بعضی اوقات، در یك دوره زمانی چند ماهه انتشار می یابد. لیکن پلان مویی معمولاً با وجود مناطق سفید رنگی از پوست سر که در اثر ریزش مو ایجاد شده اند مشخص می شود. در مناطق درگیر، هیچ فولیکول مویی مشاهده نمی شود. اگر این بیماری روی پوست سر ایجاد شود، ممکن است علائم زیر نمود پیدا کند:

• قرمزی پوست و سوزش در پوست سر
• برجستگی های کوچک روس پوست سر
• نازک شدن و یا ریزش تکه ای موها
• ایجاد زخم در سر

در کناره های این ضایعات پوستی ممکن است پوسته ریزی و قرمزی اطراف فولیکول های مو دیده شود. همچنین موها به آسانی کنده می شوند. ممکن است ضایعات در ابتدا کوچک و متعدد باشند که به هم وصل شده و ضایعات بزرگ تری را ایجاد می کنند. بیماری در حاشیه پوست سر فعال تر است. در لیکن پلان مویی معمولاً ریزش مو در ناحیه ی جلوی سر اتفاق می افتد.

افراد مستعد ابتلا به لیکن پلانوپیلاریس

هنوز تحقیقات برای کشف علت قطعی این بیماری ادامه دارد. فرضیات برای علت این بیماری به شرح زیر است:

1. این بیماری در بزرگسالان شایع است. نوع دهانی این بیماری بیشتر در زنان به وجود می آید.
2. بعضی از داروها می توانند بثورات پوستی شبیه به لیکن پلان ایجاد کنند.

تشخیص لیکن پلانوپیلاریس

پزشک بر اساس تغییراتی که در پوست و موهای شما رخ داده می تواند پی به بروز این بیماری ببرد. همچنین ممکن است پزشک برای تشخیص دقیق تر، بیوپسی انجام دهد و تکه ای بسیار کوچک از پوست را بردارد تا زیر میکروسکوپ موردبررسی قرار گیرد.

درمان لیکن پلانوپیلاریس

مواردی که ریزش مو با درمان های معمولی و به وسیله پزشک انجام می شود، اگر در طی مدت 2 ماه برطرف نشود، باید بیوپسی پوست سر و آزمایش انجام شود؛ زیرا پس از 60 روز، ریشه مو تخریب شده و رویش موها مجدد به حالت عادی برنمی گردد.

اولین درمان لیکن پلان مویی استفاده از داروهای ضدالتهابی زیر است:

• کورتیکواستروئید (کورتون و پردنیزون یا پردنیزولون) موضعی، خوراکی یا تزریقی به درون ضایعات.
• داکسی سیکلین و یا تتراسیکلین نیز به دلیل خاصیت ضدالتهابی ممکن است مورد استفاده قرار گیرند.
• داروهای ضدالتهابی قوی

درصورت عدم پاسخ به درمان با کورتون، می توان از داروهای زیر استفاده کرد:

• هیدروکسی کلروکین (Hydroxychloroquine)
• سیکلوسپورین (Cyclosporine)
• میکوفنولات موفتیل (Mycophenolate mofetil): معمولاً در موارد مقاومت به هیدروکسی کلروکین و سیکلوسپورین استفاده می شود.
• پیوگلیتازون (Pioglitazone)
• متوتروکسات (Methotrexate)

سایر داروهای مورد استفاده برای درمان لیکن پلان مویی:

• تالیدومید (Thalidomide)
• داپسون (Dapsone)

نسخه اصلی مطلب بررسی ریزش مو و لیکن پلانوپیلاریس را در سایت کلینیک پوست صدف بخوانید.

---