دیسکوپاتی گردن یا بیماری دژنراتیو دیسک گردن یکی از علل شایع گردن درد و درد بازو است. زمانی ایجاد می شود که یک یا چند دیسک (بالشتک) در ستون فقرات گردنی به دلیل ساییدگی و پارگی شروع به شکستن کند. ممکن است یک دلیل ژنتیکی وجود داشته باشد که برخی افراد را مستعد سایش سریع تر کند. همچنین آسیب ممکن است تسریع شود و گاهی اوقات باعث ایجاد تغییرات دژنراتیو شود.

چگونه دیسک های گردنی می توانند تخریب شوند؟

به طور معمول، شش دیسک گردنی ژل مانند (یک عدد بین مهره های ستون فقرات گردنی) وجود دارد که شوک را جذب می کند و از ساییدگی استخوان های مهره به یکدیگر در حین حرکت گردن جلوگیری می کند. هر دیسک از یک لایه بیرونی سخت اما انعطاف پذیر از رشته های غضروف بافته شده تشکیل شده است که به آن حلقه فیبروزوس گفته می شود. فیبروزوس داخلی نرم است که با یک ژل موکوپروتئینی به نام هسته پالپوزوس پر شده است. هسته خاصیت جذب ضربه را به دیسک می دهد.
در کودکان، 85 درصد دیسک ها را آب تشکیل می دهد. دیسک ها به طور طبیعی در طول فرآیند پیری شروع به از دست دادن آب (هیدراتاسیون) می کنند. برخی تخمین ها نشان می دهند که محتوای آب دیسک معمولاً تا سن 70 سالگی، تا 70 درصد کاهش می یابد، اما در برخی افراد دیسک می تواند با سرعت بیشتری هیدراته خود را از دست بدهد. از آنجایی که دیسک هیدراته خود را از دست می دهد، بالشتک کمتری ایجاد می کند و بیشتر مستعد ترک و پارگی می شود. دیسک قادر به ترمیم واقعی خود نیست زیرا منبع خون مستقیم ندارد (در عوض مواد مغذی و متابولیت ها را از طریق انتشار با مهره های مجاور از طریق صفحات انتهایی غضروفی دریافت می کند). به این ترتیب، پارگی دیسک یا بهبود نمی یابد یا بافت اسکار ضعیف تری ایجاد می کند که پتانسیل شکستن مجدد را دارد.

علائم دیسکوپاتی گردن:

علائم بیماری دیسک دژنراتیو گردن می تواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد. هنگامی که بیماری دیسک دژنراتیو گردن علامت دار می شود، درد ممکن است به آرامی در طول زمان ایجاد شود یا به طور ناگهانی ظاهر شود. علائم می تواند از ناراحتی خفیف آزاردهنده گردن تا درد ناتوان کننده، بی حسی یا ضعفی که به بازو و دست منتشر می شود، متغیر باشد.

برخی از علائم شایع دیسکوپاتی گردن عبارتند از:

• گردن درد : درد خفیف گردن شایع ترین علامت بیماری دیسک دژنراتیو گردن است. با این حال، گاهی اوقات درد نیز می تواند شدید شده و شاید چند ساعت یا چند روز طول بکشد.
• درد عصب: این نوع درد معمولا تیز یا شبیه شوک الکتریکی است و می تواند از شانه به بازو، دست یا انگشتان تابش کند. به طور معمول، درد عصبی فقط در یک طرف بدن احساس می شود.
• علائم عصبی در بازو، دست یا انگشتان: سوزن سوزن شدن، بی حسی یا ضعف می تواند از شانه به بازو، دست یا انگشتان تابش کند. این نوع علائم می توانند در فعالیت های روزانه مانند تایپ کردن، لباس پوشیدن یا نگه داشتن اشیا اختلال ایجاد کنند.
• دردی که با حرکت بدتر می شود: به طور کلی، درد ناشی از دیسک دژنراتیو با حرکت تشدید می شود و با استراحت کاهش می یابد.
• اگر درد ناشی از خود دیسک دژنراتیو باشد، احتمالاً ظرف چند هفته یا چند ماه خود به خود از بین خواهد رفت. با این حال، اگر مفاصل فاست گردن نیز شروع به تحلیل رفتن کنند یا عصب نخاعی تحت فشار قرار گیرد، سایر علائم بیماری دیسک دژنراتیو گردن به احتمال زیاد مزمن می شوند و نیاز به درمان دارند.

هرچه ستون فقرات گردنی بیشتر تحلیل رود، احتمال تنگی کانال نخاعی و در معرض خطر قرار گرفتن نخاع بیشتر می شود. اگر طناب نخاعی فشرده شود، میلوپاتی می تواند ایجاد شود و شامل علائمی مانند:

• مشکل در حرکت بازوها یا پاها
• مشکل در هماهنگی و تعادل
• از دست دادن کنترل روده یا مثانه
• ضعف یا بی حسی در هر نقطه زیر گردن
• دردهای شوک مانند در بازوها یا پاها که می تواند با خم شدن به جلو بدتر شود
• میلوپاتی گردن باعث نگرانی است و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. معمولا در افراد بالای 50 سال رخ می دهد.

علل دیسکوپاتی گردن:

هنگامی که دیسک گردن شروع به از دست دادن آب و سفت شدن می کند، راه های مختلفی وجود دارد که درد گردن و علائم مرتبط با آن ایجاد می شود. اکثر افرادی که دچار پارگی دیسک هستند دردی را از آن تجربه نمی کنند. دلیل دقیق آن ناشناخته است، اما اکثر متخصصان گمان می کنند که این امر به این بستگی دارد که چگونه عصب دیسک و حس درد می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. به عنوان مثال، برخی از افراد ممکن است اعصابی داشته باشند که به طور طبیعی به عمق دیسک می روند، در حالی که برخی افراد ممکن است آستانه بالاتری برای احساس درد داشته باشند.
هنگامی که یک دیسک تحلیل رفته باعث گردن درد می شود، احتمالاً ناشی از یکی یا هر دو مورد زیر است:

• درد دیسکوژنیک: این درد در خود دیسک رخ می دهد و می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. قسمت داخلی ژل مانند دیسک که هسته پالپوزوس نام دارد، حاوی پروتئین هایی است که در صورت تماس با اعصاب واقع در لایه بیرونی دیسک می توانند باعث التهاب دردناکی شوند. در یک دیسک گردن بزرگسالان سالم، اعصاب فقط به یک سوم بیرونی لایه بیرونی محافظ دیسک، به نام حلقه ی فیبروزوس، می روند. با این حال، اگر لایه بیرونی دیسک دچار پارگی شود، اعصاب می توانند در تلاش برای التیام خود به عمق دیسک رشد کنند. بخش داخلی نرم دیسک می تواند به حلقه های بیرونی نشت کند و با اعصاب کوچک تماس پیدا کند که می تواند دردناک شود. برخی از مطالعات حتی نشان داده اند که اعصاب تا مرکز هسته پالپوزوس در یک دیسک دردناک رشد می کنند که از بین رفته است.
• ناپایداری میکرو حرکت: هنگامی که لایه بیرونی سخت دیسک فرسوده می شود و دیگر جذب شوک و ثبات کافی را فراهم نمی کند، مهره های بالا و پایین دیسک ممکن است بیش از حد معمول حرکت کنند و عضلات اطراف می توانند در تلاش برای محدود کردن این حرکت غیر طبیعی دچار اسپاسم دردناک شوند.

درد ناشی از تحلیل رفتن دیسک می تواند در هر جایی از درد مبهم تا چیزی به قدری شدید باشد که حرکت و فعالیت را محدود کند. در بیشتر موارد، درد در عرض چند هفته یا چند ماه فروکش می کند، زیرا التهاب شیمیایی مواد دیسک شروع به کاهش می کند یا دیسک در موقعیت پایدار جدید تثبیت می شود.

تشخیص دیسکوپاتی گردن:

این بیماری معمولاً با فرآیند زیر تشخیص داده می شود:

• تاریخچه پزشکی: ابتدا، پزشک با آگاهی از علائم فعلی، سابقه پزشکی بیمار را بررسی می کند.
• معاینه ی جسمی: در مرحله بعد، پزشک با لمس (احساس) گردن و آزمایش دامنه حرکتی گردن، معاینه فیزیکی انجام می دهد. در طول معاینه، ممکن است از بیماران خواسته شود تا حرکات خاصی را انجام دهند و گزارش دهند که آیا درد گردن افزایش یافته یا کاهش یافته است. اگر درد شدید باشد یا علائم عصبی مانند درد، سوزن سوزن شدن یا ضعف در شانه، بازو یا دست وجود داشته باشد، پزشک احتمالاً یک مطالعه تصویربرداری را درخواست خواهد کرد.
• تایید تصویربرداری: اگر پزشک تشخیص دهد که برای بررسی مشکل احتمالی دیسک به یک مطالعه تصویربرداری نیاز است، احتمالاً MRI تجویز خواهد شد. ام آر آی، اشعه ایکس یا احتمالاً سی تی اسکن می تواند تایید کند که دژنراسیون در کجا رخ می دهد یا خیر، و همچنین شرایط دیگری (مانند استئوآرتریت یا تنگی) را که ممکن است باعث ایجاد علائم مشابهی شوند را شناسایی کند.
• هنگامی که تشخیص دقیق بیماری دیسک دژنراتیو گردن و همچنین سایر شرایط مرتبط تایید شد، می توان منبع علائم را درک کرد و یک برنامه درمانی موثر ایجاد کرد.

روشهای درمانی بدون جراحی دیسکوپاتی گردن:

اگر درد و علائم بیماری دیسک دژنراتیو گردن تشدید شود، می توان اقداماتی را برای کمک به کاهش مشکل انجام داد. اولین گام ها معمولاً خودمراقبتی یا گزینه های درمانی غیرجراحی هستند و معمولاً اینها به طور مؤثر درد را مدیریت می کنند.
برای گردن درد ناشی از بیماری دیسک دژنراتیو گردن، پزشک معمولا یک یا ترکیبی از گزینه های درمانی زیر را توصیه می کند:

1. استراحت یا اصلاح سبک زندگی: برخی از فعالیت ها ممکن است برای گردن دردناک تر باشند، مانند چرخاندن گردن به سمت جلو برای نگاه کردن به مانیتور کامپیوتر یا یک حرکت خاص در شنا. خودداری یا اصلاح برخی فعالیت ها برای چند روز یا چند هفته معمولاً درد را کاهش می دهد. علاوه بر این، حفظ وضعیت بدنی قوی (به جای خم شدن هنگام نشستن یا خم کردن گردن به جلو در حین رانندگی، نگاه کردن به تلفن همراه و غیره) توصیه می شود. تغذیه سالم، هیدراته ماندن و ترک سیگار همگی برای سلامت دیسک مفید هستند.
2. کنترل درد با دارو یا تزریق: مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن، ایبوپروفن یا موارد دیگر ممکن است مفید باشند. در غیر این صورت، یک داروی ضد درد قوی تر، مانند استروئیدهای خوراکی یا شل کننده های عضلانی ممکن است تجویز شود. گزینه های دیگر می تواند شامل تزریقی باشد که دارو را مستقیماً به قسمت خاصی از گردن می رساند، مانند تزریق استروئید اپیدورال گردنی یا تزریق فاست گردنی.
3. یخ یا گرما درمانی: برخی افراد با قرار دادن کیسه یخ یا کیسه ژل گرم شده روی قسمت ناراحت کننده گردن، درد را تسکین می دهند.
4. ورزش یا فیزیوتراپی: اکثر برنامه های درمانی غیر جراحی برای گردن درد شامل نوعی ورزش و کشش است. یک فیزیوتراپ یا سایر متخصصان بهداشت آموزش دیده می توانند یک رژیم ورزشی و کششی را تجویز کنند که نیازهای خاص بیمار را برآورده کند. به طور کلی، افزایش قدرت و انعطاف پذیری در گردن می تواند خطر ابتلا به درد را کاهش دهد.
5. دستکاری یا منیپولیشن: ستون فقرات گردنی را می توان به صورت دستی توسط یک متخصص کایروپراکتیک یا سایر متخصصان برای بهبود دامنه حرکتی یا کاهش درد تنظیم کرد. بسته به علائم فرد، یک معاینه فیزیکی یا مطالعه تصویربرداری باید قبل از دستکاری دستی گردن انجام شود.
6. نوروتومی فرکانس رادیویی: طی این درمان از جریان های الکتریکی برای سوزاندن اعصاب حسی و جلوگیری از رسیدن سیگنال های درد به مغز استفاده می شود.

نسخه اصلی مطلب روشهای درمانی بدون جراحی دیسکوپاتی گردن را در سایت دکتر علی نقره کار بخوانید.

---