خشکی پوست عارضه ای شایع است و به دلیل کمبود آب در لایه‏ های سطحی پوست و اپیدرم بروز می کند. اپیدرم از چربی و پروتئین تشکیل شده است. بخش چربی اپیدرم از کم شدن آب پوست جلوگیری می‏کند. هنگامی که چربی پوست برداشته می‏ شود پوست محافظ خود را از دست می دهد و در نتیجه به آسانی رطوبت خود را از دست می‏دهد. خشکی پوست ممکن است در نتیجه عامل خارجی یا داخلی باشد. عوامل خارجی شایع ‏ ترین و ساده ‏ ترین علت خشکی پوست هستند. سرما و کاهش رطوبت به خصوص در فصل زمستان از جمله عوامل خارجی مرتبط با خشکی پوست محسوب می شوند. سلامتی فرد، سن، ژنتیک، سابقه خانوادگی و سابقه پزشکی مانند آسم، آلرژی و درماتیت آتوپیک نیز از جمله عوامل داخلی هستند. افراد مبتلا به بیماری تیروئید، بیشتر از سایر افراد مستعد خشکی پوست هستند.

علت پوست خشک

از جمله عوامل مؤثر بر خشکی پوست میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• ژنتیک
• دهیدراته بودن پوست (کم آبی پوست و عدم آبرسانی)
• آب و هوای خشک و گرم
• مصرف برخی داروها (اکوتان)
• آلرژی و بیماری پوستی ( اگزمای پوستی ، حساسیت، پسوریازیس و ...)
• دوش آب گرم
• قرار گرفتن در استخرها و رودخانه ها با آب گرم
• استفاده از شوینده های خشن مثل صابون
• محصولات آرایشی فاقد چربی و آبرسانی عوامل خطرزای خشکی پوست

علائم پوست خشک صورت

علائم خشکی پوست از خفیف تا شدید متغیر است، آنها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• لکه های خارش دار یا پوسته پوسته پوست
• پوست پوسته پوسته با بافتی خشن
• ترک در پوست
• پوستی که می سوزد.
• پوست شل و چروکیده

موارد مستعد پوست خشک

افرادی که بیشتر در معرض خطر خشکی پوست هستند عبارتند از:

1. افراد بالای 40 سال: با افزایش سن، پوست آنها چربی کمتری تولید می کند.
2. افرادی که پوست قهوه ای، سیاه یا روشن دارند.
3. افرادی که در آب و هوای سرد زندگی می کنند.
4. افرادی که سیگار می کشند.

تشخیص پوست خشک

اگر با رعایت نکات معمول خشکی پوست بهبود نیافته است، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک پس از شنیدن شرح حال و معاینه، پرسش هایی درباره داروهای مصرفی، تاریخچه بیماری ها، زمان آغاز خشکی پوست، عوامل مؤثر در بهبود یا وخامت آن، عادات استحمام، وضع تغذیه و رویکرد فرد در مراقبت از پوست مطرح خواهد نمود. پزشک معالج ممکن است برای تشخیص علت خشکی پوست آزمایش هایی درخواست کند؛ زیرا گاهی اوقات برخی بیماری ها مانند کم کاری تیروئید باعث خشکی پوست می شوند.

مراقبت از پوست خشک

• استفاده از آب ولرم هنگام شستشو که احتمال از دست دادن چربی طبیعی پوست را کاهش می دهد.
• اجتناب از صابون و پاک کننده های مضر که چربی پوست شما را از بین می برند، مانند سدیم لوریل سولفات و سولفات های دیگر، الکل، عطر، آنتی باکتریال، رنگ مو، مواد نگه دارنده، پارابن، آب قلیایی و صابون های قالبی. همچنین از مناسب بودن شوینده های لباس های خود نیز اطمینان حاصل کنید ازآنجایی که مواد شوینده مضر می توانند باعث ایجاد خشکی بیشتر در پوست شما شوند.
• محافظت در برابر خورشید در همه زمان ها، تابستان و زمستان امر بسیار مهمی است. اشعه UV باعث خشکی و آسیب به لایه بیرونی پوست می شود.
• استفاده از یک دستگاه مرطوب کننده هوا برای افزایش میزان رطوبت موجود در هوای منزل، به ویژه در اتاق خواب. هر چه رطوبت محیط بیشتر باشد، کمتر از رطوبت پوست برای تأمین آب استفاده می شود.
• محافظت در برابر آب وهوای نامساعد، مخصوصاً اگر محل زندگی شما آب وهوایی سرد و خشک دارد. در طول مدت زمانی که هوا سرد است، حتماً از عینک، کلاه و شال گردن استفاده کنید و از پوست خود محافظت کنید.
• اجتناب از پارچه های تحریک کننده مانند پشم که پوست خشک را بیشتر تحریک کرده و لایه بیرونی پوست را ضعیف تر می کند. بهتر است از جنس های پنبه، بامبو و ابریشم به جای آن استفاده نمایید.
• از مکمل های اسید چرب امگا ۳ استفاده کنید.
• اجتناب از آلرژی زاها و محرک ها در محصولات مرتبط با مراقبت های شخصی. پوست های خشک بیشتر در معرض خطر عوارض جانبی مواد شیمیایی در پاک کننده های پوست، کرم ها و سرم ها قرار دارند. بهتر است محصولات طبیعی و ارگانیک را برای کمک به پوست خود انتخاب کنید.

عوارض پوست خشک

یکی از عوارض احتمالی خشکی پوست و خارش ابتلا به عفونت باکتریایی ثانویه است. عفونت ها می توانند خفیف بوده و خود به خود رفع شوند. همچنین، ممکن است این عفونت ها شدید بوده و نیاز به مصرف آنتی بیوتیک داشته باشند. خارش شدید منجر به خاراندن مجدد می شود از همین رو چرخه احساس خارش پوست، خاراندن آن، ایجاد راش پوستی و خاراندن بیش تر رخ می دهد. با ادامه یافتن این چرخه، پوست نواحی که فرد آنها را می خاراند سفت و ضخیم می شود. خاراندن مداوم پوست یک ناحیه می تواند به وضعیت های مزمن پوستی به نام نورودرماتیت (LSC) و ندول پروریگو منجر شود.

پیشگیری از پوست خشک

به طور کلی، برای جلوگیری و پیشگیری از خشک شدن بیش از حد دست و صورت نکات زیر را رعایت نمایید:

1. مرطوب کننده ی مناسب پوست، علاوه بر آبرسانی و نرم کردن پوست از خروج آب از بدن جلوگیری میکند و برای درمان خشکی پوست بسیار مفید است.
2. برای پیشگیری از خشکی پوست، قرار گرفتن در معرض آب را محدود کنید. مدت زمانی که در وان حمام یا دوش می گذرانید را به ۱۰ دقیقه یا کمتر محدود نمایید. سعی کنید با آب نه خیلی گرم، بلکه ولرم پوست خود را بشویید.
3. استفاده از صابون برای شستشوی دست و صورت را کاهش دهید. به جای آن از کرمهای پاک کننده ملایم پوست، ژل های شستشوی صورت و مرطوب کننده استفاده کنید تا از خشکی پوست پیشگیری کنید.
4. در هوای سرد تا حد امکان پوست دست و صورت خود را بپوشانید. زمستان، می تواند پوست شما را خشک کند، بنابراین در این فصل هنگام بیرون رفتن از روسری، کلاه و دستکش بهره بگیرید.
5. دستکش لاستیکی استفاده نمایید. اگر به طور مداوم دستان شما در داخل آب است و یا از پاک کننده های قوی استفاده میکنید، پوشیدن دستکش می تواند به جلوگیری از خشکی پوست دست شماکمک کند.

درمان خشکی پوست

معمولاً برای درمان این مشکل پزشک توصیه هایی دررابطه با سبک زندگی می کند. استفاده روزانه از مرطوب کننده و پرهیز از حمام طولانی با آب داغ می تواند تأثیر زیادی روی خشکی داشته باشد. گاهی ممکن است پزشک محصول مرطوب کننده خاصی که برای نیاز شما فرموله شده است، تجویز کند. درصورتی که بروز این عارضه به دلیل بیماری پوستی باشد، پزشک پماد یا کرم برای درمان آن بیماری تجویز می کند. اگر خارش پوست شدید باشد، می توانید از لوسیون حاوی هیدروکورتیزون استفاده کنید. زمانی که عارضه جدی باشد و ترک هایی روی پوست ایجاد کند، پانسمان مرطوب روی آن قرار گرفته تا از عفونت جلوگیری کند.

مواد شوینده مناسب پوست خشک

بهترین شوینده صورت پوست خشک و حساس شوینده ای است که باید حاوی ویتامین هایی باشند که برای تقویت و تغذیه پوست مناسب است و به پوست آسیبی نمی رساند. این شوینده ها علاوه بر اینکه خاصیت پاک کنندگی دارند، خاصیت مرطوب کننده و رطوبت رسانی بسیار بالایی باید داشته باشند. خیلی از شوینده ها حاوی ترکیباتی از جمله: هیالورونیک اسید، ترکیبات روغنی گوناگون و اسانس های گیاهی و ضد حساسیت هستند. شوینده های صورت علاوه بر اینکه خاصیت مرطوب کنندگی دارند باید بتوانند از آلودگی های هوا روی پوست جلوگیری و آنها را به خوبی پاکسازی کنند. شوینده های پوست خشک به راحتی می توانند ph پوست را تنظیم کنند. ویژگی دیگری که در مورد شوینده های پوست خشک اهمیت دارد این است که فاقد خواص آنتی باکتریال باشد؛ زیرا وجود این ترکیبات خشکی پوست را تشدید می کند.

نسخه اصلی مطلب آشنایی با خصوصیات پوست خشک را در سایت دکتر فاطمه عندلیب بخوانید.

---