آلودگی هوا عبارت است از آلودگی محیط بیرون (محیط) و محیط داخلی (خانگی) توسط هر عامل شیمیایی، فیزیکی یا بیولوژیکی که ویژگی های طبیعی جو را تغییر می دهد. افزایش آلودگی هوا در طول سالیان متمادی اثرات مخربی بر پوست انسان دارد.

پوست، گسترده ترین بافت بدن می باشد که همواره با اتمسفر و هوا در ارتباط است. مطالعات نشان می دهد که آلاینده ها با تجمع مستقیم روی سطح پوست، جذب از طریق فولیکول های مو، استنشاق، بلع و گردش آلاینده ها در پلاسما که در بافت های پوستی عمیق تر منتشر می شوند، وارد پوست می شوند. پوست در معرض اشعه ماوراء بنفش (UVR) و آلاینده های محیطی هوا مانند هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای (PAHs)، ترکیبات آلی فرار (VOCs)، اکسیدها، ذرات معلق (PM)، ازن (O3) و دود سیگار است. تأثیر آلودگی هوا روی پوست بسیار تأمل برانگیز است. اگرچه پوست در هنگام تماس با آلودگی هوا حالت دفاعی به خود می گیرد و با ایجاد لایه هایی از چربی سعی می کند تا محافظی را برای مقابله با آلاینده ها ترشح کند؛ اما چنانچه میزان آلودگی هوا بیش از اندازه باشد کاملاً مشخص است که چنین مکانیسمی به تنهایی نمی تواند کار محافظت از پوست را انجام دهد؛ بنابراین لازم است تا برای جلوگیری از آسیب آلودگی هوا بر پوست خود فرد نیز اقدامات لازمی را انجام دهد.

تأثیر آلاینده ها روی پوست

1. کهیر پوستی
2. پیری پوست
3. لک پوستی تیره
4. منافذ باز پوستی (پوست پرتقالی)
5. پوست کدر و خشک
6. از بین رفتن یکنواختی رنگ پوست
7. آکنه ی پوستی ، جوش های سر سیاه و ریز
8. اگزمای پوست (آماس پوست)
9. تیره شدن رنگ پوست یا هایپرپیگمانته شدن آن (Hyperpigmentation)
10. سرطان پوست
11. پسوریازیس (این بیماری باعث ایجاد لکه ‎های نقره ای یا قرمز ضخیم بر پوست می شود.)

علائم آسیب پوست ناشی از آلودگی هوا

• تیره شدن غیر طبیعی پوست که پزشکان آن را هایپرپیگمانته یا همان سرطان پوست می نامند.
• ایجاد لکه های کاملاً غیر طبیعی بر روی سطح پوست به رنگ نقره ای و قرمز پررنگ
• پوست خشک و ترک خورده
• عدم یکنواخت بودن رنگ پوست

مراقبت از پوست در برابر آلودگی هوا

مراقبت پوستی روزانه

• ضد آفتاب صورت: استفاده از ضد آفتاب ها علاوه بر اشعه های مضر، از پوست در برابر آلودگی هوا و رادیکال های آزاد نیز محافظت می نماید.
• پاک کننده صورت: هوای آلوده پوست را خشک می کند و آلاینده ها به پوست خشک راحت تر نفوذ می کنند. در نتیجه باید برای مراقبت از پوستمان آن را مرطوب نگه داریم. به همین دلیل استفاده از یک پاک کننده صورت خوب که در کنار پاکسازی رطوبت پوست را حفظ کند در خنثی سازی تأثیر آلودگی هوا بر پوست امری ضروری است.
• تونر مناسب نوع پوست: از سوی دیگر هوای آلوده پوست را اسیدی می کند. اسیدی شدن نیز موجب خشکی، قرمزی و کشیدگی خواهد شد. یکی از بهترین راه ها جهت متعادل کردن اسیدیته پوست استفاده از تونر است. تونر آلودگی و گرد و غبار را به طور کامل از صورت پاک می کند.
• کرم مرطوب کننده و آبرسان: ضرورت استفاده از کرم مرطوب کننده را فراموش نکنید. رادیکال های آزاد معلق در هوا به پوست آسیب می زنند؛ اما یک مرطوب کننده خوب هم رطوبت پوست را تأمین می کند و هم با تشکیل یک لایه بر سطح پوست از نفوذ رادیکال های آزاد و سایر آلاینده ها جلوگیری می نماید.
• ماسک پاک کننده و تقویت کننده: انتخاب و استفاده از ماسک های صورت می تواند مواد مغذی از دست رفته را به پوست بازگرداند. ماسک هایی که انواع ویتامین ها و آنتی اکسیدان ها را در ترکیبات خود دارند می توانند شما را در مسیر داشتن پوستی شاداب و جوان یاری دهند.
• لایه برداری و پاکسازی پوست: اغلب افراد از مواد آرایشی استفاده می کنند. در نتیجه اول باید با آرایش پاک کن صورت خود را پاک کنند. بعد از آن از شوینده های صورت استفاده کنند تا منافذ پوستی را به طور کامل پاک نمایند. نا گفته نماند لایه برداری یکی از مهم ترین راه ها جهت مراقبت از پوست در هوای آلوده است. چنانچه به طور مرتب پوست را لایه برداری کنید، آلودگی ها و باکتری ها بر روی هم انباشته نمی شوند. مهم تر از آن محصولات مراقبت از پوست جذب بهتری خواهند داشت و مؤثرتر عمل می کنند.

نقش آب در زیبایی پوست

پوست خیلی سریع از کم آبی آسیب می بیند و ضعیف می شود. به همین دلیل گفته می شود که اگر پوست کم آب باشد، نمی تواند در برابر آلودگی هوا و اشعه های مضر از خود محافظت نماید. از این رو نوشیدن آب کافی در طول روز به حفظ و بهبود عملکرد تمامی ارگان های بدن، از سیستم گوارشی گرفته تا سیستم قلبی عروقی و پوست کمک می نماید.

مصرف ویتامین سی برای پوست

ویتامین C بهترین ماده برای مقابله با رادیکال های آزاد است. استفاده از غذاهای حاوی این ویتامین آسیب آلاینده ها را به طور قابل توجهی کاهش می دهد. در کنار مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین ث، استفاده از سرم ویتامین C برای صورت می تواند تأثیر عوامل مخرب بر پوست را به طور قابل توجهی کاهش دهد. این محصول لایه بردار، روشن کننده پوست و رطوبت رسان است و از ایجاد چین و چروک و پیری زودرس پوست هم جلوگیری می نماید.

روغن برای جوانسازی پوست

روغن تراپی پوست در بسیاری از موارد باعث کاهش التهاب های پوستی می شود. این روند با حذف آلودگی ها درمان چروک های پوستی، پیشگیری از خشکی پوست، لایه برداری صورت و حتی در مواردی از بین بردن لک های عمقی را به دنبال دارد. جدایی از آن روغن های صورت همانند یک سد عمل نموده و مانع از نفوذ آلاینده ها به پوست می شوند. بعد از شستن صورت استفاده از یک روغن به دو دلیل مهم رطوبت رسانی عمقی پوست و محافظت از آن در برابر آلاینده های هوا توصیه می شود.

استفاده از قوی ترین آنتی اکسیدان های طبیعی

با هدف حفظ سلامت پوست و کاهش تأثیر آلودگی هوا بر پوست می توانید سیر، بادمجان، بروکلی، غلات کامل، تخم مرغ، آووکادو مصرف نمایید. این مواد غذایی به ترمیم پوست و بهبود بافت های آن کمک می کنند.

نسخه اصلی مطلب تأثیر آلاینده ها روی پوست را در سایت دکتر جمال الدین حسن زاده بخوانید.

---