لیپوم به توده های چربی زیر پوست گفته می شود که به دلیل رشد بیش از حد سلولهای چربی ایجاد می شود. پزشکان، لیپوم را جزء تومورهای خوش خیم می دانند، به این معنی که آنها رشد غیر سرطانی دارند. لیپوم یا غده های چربی زیر پوست می توانند در هر نقطه از بدن که حاوی سلولهای چربی هستند، ظاهر شوند؛ اما اغلب روی شانه ها، سینه، تنه، گردن، ران ها و زیر بغل دیده می شوند. در موارد با شیوع کمتر، ممکن است در اندام های داخلی، استخوان ها یا عضلات و یا به صورت توده چربی در ناحیه تناسلی نیز ایجاد شوند. این توده های چربی زیر پوست، نرم بوده و هنگامی که افراد روی آن فشار می آورند ممکن است کمی در زیر پوست حرکت کنند. به طور معمول این عارضه هیچ مشکلی برای سلامتی ایجاد نمی کند. با این حال اگر این توده شما را آزار می دهد، می توانید به یک پزشک مراجعه کنید و بر اساس نوع آن و فاکتور های مرتبط با آن درمان مناسبی را به شما پیشنهاد دهد.

علت لیپوم چیست؟

علت اصلی تشکیل لیپوم به طور قطعی مشخص نیست؛ اما برخی افراد ژن های معیوبی را از والدین خود به ارث می برند که می توانند در بروز لیپوم دخیل باشند. در برخی موارد، آسیب و جراحت در یک ناحیه می تواند از دلایل تشکیل لیپوم باشد. از جمله عوامل مؤثر در تشکیل لیپوم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نداشتن تحرک بدنی: برخی پزشکان معتقدند که لیپوم در افرادی که تحرک بدنی ندارند، بیشتر شایع است.
• ژنتیک: لیپوم اغلب زمینه خانوادگی و ارثی دارد و ژن ها دخیل هستند.
• سن: اگرچه لیپوم می تواند در همه افراد دیده شود؛ اما عمدتاً در افراد بزرگسال ۴۰ تا ۶۰ سال، بیشتر شایع است.
• برخی شرایط پزشکی خاص: افراد با سابقه سندرم گاردنر (شرایط ارثی که با تشکیل تومورهای خوش خیم و بدخیم همراه است) بیشتر در معرض لیپوم خواهند بود.

علائم لیپوم

علائم لیپوم شامل توده ای است که:

1. در زیر پوست واقع شده است.
2. در زمان لمس کردن، نرم به نظر می رسند.
3. به راحتی با فشار انگشت حرکت می کند.
4. کوچک هستند (اکثر لیپوماها کمتر از ۲ اینچ (۵ سانتیمتر) قطر دارند؛ اما می توانند رشد کنند).
5. گاهی دردناک هستند (اگر رشد کرده و بر روی اعصاب فشار وارد کنند و یا اگر حاوی عروق خونی باشند، درد ایجاد می کنند).

انواع لیپوم

• لیپوم عادی (سلول های سفید بالغ معمولی)
• لیپوم غیر عادی (چربی های عمقی با سلول های بیشتر)
• لیپوم سلول های مختلف (چربی با انواع مختلف سلول ها)
• هیبرنوم (چربی قهوه ای به جای چربی سفید)
• فیبرولیپوم (چربی به علاوه بافت رشته ای)
• آنژیولیپوم (چربی همراه با مقدار زیادی عرق خونی)
• میلولیپوم (چربی در کنار سلول های خون ساز)
• لیپوم سلول های دوکی (چربی به علاوه سلول های میله ای)
• لیپوم عروقی (آنژیولیپوم): این نوع لیپوم متشکل از بافت چربی همراه با عروق مویرگی و عضلات صاف است. این نوع لیپوم دردناک است و هرچه تجمع مویرگ در این توده بیشتر باشد درد نیز بیشتر است.
• لیپوم مادرزادی: در این حالت توده های متعددی بر روی بدن فرد ظاهر می شود.

عوامل خطر لیپوم

چربی خون بالا و چاقی از عوامل خطر ابتلا به لیپوم هستند. ابتلای به لیپوم نسبتاً معمول است. کارشناسان تخمین می زنند که حدود 1 درصد افراد دارای این غده های چربی زیر پوستی هستند. افرادی که دارای یک خانواده خویشاوند مبتلا به یک یا چند لیپوم هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. لیپوم همچنین در افراد بین 40 تا 60 سال نیز بیشتر اتفاق می افتد؛ اما در هر سنی ممکن است ایجاد شوند. حتی می توانند از بدو تولد وجود داشته باشند. لیپوماها بر روی هر جنسیتی از افراد تأثیر می گذارند، اما در زنان شیوع کمی بیشتر دارد. سایر عوامل خطر برای ایجاد لیپوما ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• چاقی
• کلسترول بالا
• دیابت
• بیماری کبد
• عدم تحمل گلوکز

تشخیص لیپوم

پزشکان معمولاً می توانند لیپوما را با یک معاینه بدنی ساده تشخیص دهند. این کار ممکن است با بررسی و لمس توده شروع شود. اگر این غده های چربی زیر پوستی بزرگ یا دردناک باشد، پزشک ممکن است آزمایشاتی را برای بررسی سرطانی بودن آن انجام دهد. پزشکان ممکن است از تست های زیر برای تشخیص آنها استفاده کنند:

1. بیوپسی یا نمونه برداری کوچک از پوست برای بررسی عدم سرطانی بودن
2. اسکن با امواج فراصوت
3. اسکن ام آر آی
4. سی تی اسکن

درمان لیپوم یا غده چربی زیر پوست

لیپوما معمولاً نیاز به درمان ندارد؛ اما اگر برای شما آزاردهنده است، می توانید برای درمان به پزشک مراجعه کنید. با این حال، برای اطمینان از عدم رشد و تغییر این توده، باید به صورت دوره ای معاینه شوید و اگر این توده در حال رشد یا آزار دهنده بود، احتمالاً پزشک، برداشتن این توده را پیشنهاد خواهد کرد.

تخلیه لیپوم

• جراحی: لیپوم عمدتاً به روش جراحی برداشته می شود، به این صورت که برش کوچکی در پوست ایجاد می شود و غده چربی خارج خواهد شد. فرد تحت بیهوشی یا بی حسی موضعی قرار می گیرد.
• لیپوساکشن: در این روش، برش قابل توجهی برای برداشت کل غده چربی زده می شود، همچنین امکان برداشت برخی از لیپوم ها با استفاده از لیپوساکشن نیز وجود دارد. جهت انجام این روش، برشی بر روی پوست زده می شود، لوله ای ظریف و توخالی از طریق برش ایجاد شده وارد پوست می شود تا توده ای از سلول های چربی خارج گردد.
• تزریق استروئید: در برخی از موارد می توان از استروئید های تزریقی نیز در محل لیپوم استفاده کرد. توجه داشته باشید که استروئیدها تنها توده را کوچک می کنند و قادر به حذف آن نیستند.
• لیزر: در مواقعی که توده بزرگ باشد می توان برای درمان آن از لیپولیز لیزری استفاده کرد. به دلیل این که در جراحی این توده ها جای زخم باقی می ماند می توان گفت لیپولیز لیزری بهترین راه برای درمان لیپوم است. لیزر نه تنها چربی اضافی را ذوب می کند بلکه باعث بسته شدن رگ های خونی و سفت تر شدن بافت ها نیز می شود. در این عمل هیچگونه جای بریدگی و زخم بر روی تن بیمار باقی نمی ماند، بنابراین می توان این روش را بهترین و مطمئن ترین روش برای درمان غدد چربی دانست.

برداشتن لیپوم بدون جراحی

درمان دارویی لیپوما

گاهی اوقات برای کوچک کردن توده ها از روش تزریق استروئید استفاده می شود؛ اما این روش، باعث از بین رفتن کامل آن نمی شود.

لیزردرمانی

در لیزر درمانی، میله باریکی به نام کانولا وارد غده چربی شده و پس از تخریب توده های زیر جلدی بدن، آنها را از بدن خارج می کند. همچنین می توان لیزر پرتوان را در جراحی غده چربی با تیغ جایگزین کرد. بدین ترتیب برشی بسیار ظریف که به سرعت بهبود می یابد ایجاد می شود. سپس لیپوم خارج می شود. در اکثر موارد نیازی به زدن بخیه بعد از جراحی لیپوم با لیزر نمی باشد.

آیا لیپوم خطرناک است؟

لیپوم توده های خوش خیم سلولهای چربی هستند. با این حال، متخصصان در مورد اینکه لیپوما ها احتمال سرطانی شدن دارند یا نه اختلاف نظر دارند. توده سرطانی سلولهای چربی به عنوان لیپوسارکوما شناخته می شود.

هزینه درمان لیپوم

هزینه برداشتن این عارضه به عوامل زیر بستگی دارد:

1. اندازه و رشد آن
2. محل غده چربی
3. پیچیدگی عمل و روشی که برای برداشتن آن استفاده می شود.

نسخه اصلی مطلب توده های چربی یا لیپوم زیر پوست چه هستند و آیا نیاز به درمان دارند؟ را در سایت دکتر هما فاتحی بخوانید.

---