پوست انسان در خارجی ترین سطح خود، به خاطر داشتن کراتین، به طور مداوم درحال بازسازی سلولی است. به همین دلیل، سلول های لایه بیرونی آن در تماس مداوم با فضای اطراف از بین می روند و سلول های جدیدی جایگزین آن می شوند. اگر در اسکالپ سر، این روند مرگ سلولی افزایش پیدا کند، به شکل شوره سر قابل مشاهده است. شوره سر یاDandruff عارضه ریخته شدن سلول های اسکالپ است. شوره سر یکی از بیماری های شایع است که در سنین مختلف رخ می دهد. این شوره ها مسری نیستند و خطر خاصی هم برای بدن ندارند؛ اما ممکن است از نظر نظافت و زیبایی، مشکلاتی را برای شما به وجود بیاورند.

علت شوره سر

شوره سر می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، ازجمله:

• پوست تحریک شده و چرب سر
• حساسیت پوست سر به محصولات مراقبت از مو
• نشستن مو با شامپو به اندازه کافی، رعایت نکردن بهداشت مو یا باقی ماندن شامپو روی موها در حین شستشو
• بروز قارچ هایی مانند مخمر مالاسزیا. مالاسزیا بیشتر در پوست سر بزرگسالان رشد می کند.
• ابتلا به بیماری های پوستی: بیماری های پوستی مانند اگزما یا پسوریازیس، وضعیتی التهابی را برای پوست ایجاد می کنند که باعث تجمع سریع، خشن و خشک سلول های مرده پوست به صورت فلس های ضخیم می شود که این فلس ها را به نام شوره سر می شناسیم.
• سن: شوره سر معمولاً از دوران جوانی فرد شروع می شود و تا سنین میانسالی ادامه می یابد. این بدان معنی نیست که افراد مسن دچار شوره سر نمی شوند. شوره سر برای برخی از افراد می تواند مادام العمر باشد.
• ابتلا به بیماری های خاص: بیماری هایی مانند پارکینسون، HIV مثبت یا سایر بیماری هایی که بر سیستم عصبی بدن تأثیر می گذارند، خطر شوره سر را افزایش می دهند.
• عدم تعادل هورمون ها به خصوص آندروژن ها می تواند باعث ایجاد شوره سر شود.
• تغذیه نادرست و ناسالم، کمبود ویتامین ها و مواد معدنی
• استرس زیاد و تعریق ناشی از آن
• قارچ: دو گونه از قارچ ها هستند که باعث شوره سر می شوند: مالاسزیا و ستریکتا و مالاسزیا گلوبوسا. این نوع قارچ ها برای رشد، نیاز به چربی پوست انسان دارند. روی پوست انسان ساکن می شوند و چربی سر را به اسید های چرب دلخواه خودشان تجزیه می کنند و باعث ایجاد شوره سر می شوند.
• کمبود خواب
• آسیب هایی که سشوار زدن و فر کردن بیش از حد به مو وارد می کند، همینطور، آسیب های ناشی از رنگ کردن و بابلیس کشیدن زیاد مو باعث شوره سر می شود.

علائم شوره سر

1. پوسته پوسته شدن پوست سر، مو، ابرو، ریش یا سبیل
2. خارش پوست سر
3. پوسته پوسته شدن سر نوزادان (کلاه گهواره)
4. گاهی ممکن است در سرتان احساس سوزش کنید.
5. گاهی ممکن است احساس کنید سرتان دچار زخم یا جراحت شده است.
6. روی پوست سر، تکه های چرب دیده می شود
7. در موارد شدید، پوست سر قرمز و متورم می شود.
8. ریزش موقتی مو
9. ورقه ورقه شدن پوست سر که در آب و هوا ی سرد، وخیم تر می شود.

انواع شوره سر

• شوره خشک

شوره های خشک، لایه هایی از پوست سر هستند که سفید، مسطح و قابل دیدن هستند. این لایه ها به راحتی از پوست سر جدا می شوند. کسانی که به شوره های خشک مبتلا هستند، معمولاً مو های خشکی دارند و شوره خشک در بیشتر موارد، باعث خارش آزاردهنده ای می شوند که این خاراندن، روند افزایش و تکثیر را تند تر می کند و باعث افزایش شوره سر می شود.

• شوره چرب

در شوره های چرب، ذرات کوچک تر، گردتر و کمی زردرنگ هستند. این ذرات، به صورت ذرات چربی به پوست سر می چسبند و جداکردن آنها مثل شوره های خشک، کار ساده ای نیست و باعث ایجاد زخم روی پوست می شود. با خاراندن پوست سر، اگر شوره ها از نوع چرب باشند، فرد دچار ریزش شدید مو می شود و به همین دلیل بهتر است از خاراندن سر در این شرایط، اکیداً خودداری کنید.

• قارچ شوره سر

عفونت قارچی سر نوعی عفونت پوستی است که در اثر تکثیر بیش از حد قارچها ایجاد می شود، در این بیماری قارچ ها به پوست و فولیکول مو حمله می کنند و باعث خارش و پوسته پوسته شدن و ریزش مو در کف سر می گردند. قارچ پوست سر یک بیماری مسری و قابل انتقال است و در صورت عدم رسیدگی به آن فرد برای همیشه دچار کچلی می شود. خارش و قرمزی اولین علائم قارچ سر است.

رفع شوره سر

۱. پیشگیری از کم آبی بدن

میزان نوشیدن آب می تواند بر مشکل شوره سر شما تأثیرگذار باشد. اگر آب موردنیاز بدن، تأمین باشد، احتمال اینکه دچار شوره سر شوید، کاهش پیدا می کند. نوشیدن ۸ تا ۱۰ لیوان آب در روز را فراموش نکنید. همین طور از میوه ها، سبزی ها سرشار از آب هم استفاده کنید و از نوشیدن زیاد قهوه و چای پرهیز کنید.

۲. اصلاح رژیم غذایی

در رژیم غذایی ، مواد غذایی سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳، روی و ویتامین B6 را جا بدهید. از جمله این مواد می توان به جوانه گندم، سبوس، گردو، جگر، فلفل، ماهی، سیب زمینی، بادام هندی، تخم مرغ، زیتون و سبزی های خام اشاره کرد. حتماً از مصرف غذاهای بسیار تند یا شیرین و بسیار چرب پرهیز کنید.

۳. در معرض نور خورشید قرار بگیرید.

نور خورشید باعث بهبود تولید ویتامین D3 می شود و تولید چربی های سالم روی پوست را تحریک می کند. برای پیشگیری از شوره سر، چند دقیقه ای از روز، زمانی که نور خورشید خیلی شدید نیست در معرض نور خورشید قرار بگیرید.

۴. کنترل استرس

استرس، یکی دیگر از دلایل بروز شوره سر است. استرس و اضطراب می تواند تعادل شیمیایی را در بدن انسان تغییر دهد و باعث ترشح بیش از حد چربی روی پوست و در نتیجه، افزایش میزان شوره سر شود. برای مدیریت استرس، مدیتیشن انجام دهید یا از روش هایی که به آرامش ذهن و بدن کمک می کند، استفاده کنید تا بتوانید استرس را کنترل کنید.

۵. از شانه یا برس های مرغوب استفاده کنید.

شانه نکردن روزانه موها نیز یکی از دلایل ایجاد شوره سر است. شانه زدن یا برس کشیدن مداوم و صحیح موها باعث از بین بردن پوسته های خشک روی پوست سر می شود و همین طور، جریان خون را به سمت پوست سر هدایت می کنند که باعث تقویت موها می شود.

درمان سریع شوره سر

کنترل استرس می تواند مشکلات پوستی و مویی افراد را کاهش دهد. علاوه بر آن بهتر است که افراد مبتلا به شوره سر در طول روز موهای خود را بیشتر شانه بزنند و به طور منظم حمام کنند. برای کمک به بهبود سریع این مشکل نیز می توان از داروهای ضد شوره استفاده کرد.

رفع دائمی شوره سر

برای رفع شوره درمان قطعی وجود ندارد. شما می توانید با رعایت راه های مراقبتی، میزان شوره موی خود را کاهش داده و ان را از بین ببرید. شوره سر به دلایل مختلفی ایجاد می شود که هریک دارای درمان مخصوص به خود است، بنابراین نمی توان روشی را به عنوان بهترین روش درمانی معرفی کرد. در واقع شما باید توسط پزشک معاینه شوید تا بهترین روش برای درمان شوره سر مشخص شود.

درمان خانگی شوره سر

• سرکه سیب: سرکه سیب و آب گرم را به طور مساوی مخلوط کنید. سپس آن را روی موهای خشک خود ریخته و ماساژ دهید. توجه داشته باشید که این محلول پوست سر شما را به طور کامل بپوشاند. پس از چند دقیقه موی خود را با آب شستشو دهید. این کار را هفته ای دو بار تکرار کنید. اسیدیته سرکه سیب میزان PH پوست سر را تغییر می دهد در نتیجه رشد قارچ سر سخت می شود.
• جوش شیرین: این ماده اثرات بسیار قوی و مثبتی را بر روی شوره سر دارد. یک قاشق غذاخوری جوش شیرین را با یک فنجان آب مخلوط کرده و همانند شامپو از آن استفاده کنید. در یک روش دیگر هم می توانید پس از مرطوب کردن مو، مقداری جوش شیرین به موها بمالید. سپس با آب بشویید. جوش شیرین، قارچ های بیش فعال را که باعث ایجاد شوره سر می شوند کاهش می دهد.
• شنبلیله: مواد مغذی موجود در شنبلیله رشد سالم موها را تشدید کرده و پوسته پوسته شدن سر را برای همیشه از بین می برد. دو قاشق غذاخوری از دانه های شنبلیله را در آب به مدت یک شب خیس کنید. سپس دانه ها را از آب جدا کرده و آسیاب کنید. ماده خمیری به دست آمده را به مدت 45 دقیقه به موی سر خود بزنید و بعد با شامپو بشویید. مواد مغذی موجود در شنبلیله، پوسته پوسته شدن سر را برای همیشه از بین می برد.
• آسپیرین: آسپرین حاوی ماده ای فعال به نام اسید سالیسیلیک است که در اغلب شامپوهای مخصوص شوره وجود دارد. برای کنترل شوره سر، هر بار دو عدد آسپرین پودر شده را به شامپوی خود اضافه کنید و روی سر بمالید. مواد باید به مدت دو دقیقه روی موها بماند. سپس آن را با آب شست وشو دهید.
• روغن نارگیل: این روغن به طور مؤثر شوره سر را درمان می کند. قبل از حمام سه تا پنج قاشق غذاخوری روغن نارگیل را به پوست سر بمالید و بگذارید به مدت یک ساعت بماند. سپس آن را با شامپو بشویید. روغن نارگیل، به طور مؤثر شوره سر را درمان می کند
• لیموترش: کافی است دو قاشق غذاخوری آبلیمو به پوست سر بمالید و با آب بشویید. سپس یک قاشق مرباخوری آب لیمو را با یک لیوان آب مخلوط کنید و موها را با آن بشویید. این روش را به طور روزانه تکرار کنید تا شوره سر از بین برود. اسیدیته لیمو کمک می کند تا در میزان PH پوست سر تعادل به وجود آید.
• نمک: نمک برای از بین بردن شوره سر مؤثر است. کافی است پس از مالیدن کمی نمک به پوست سر، موهای خود را شامپو کنید. نمک برای از بین بردن شوره سر مؤثر است.
• آلوئه ورا: خاصیت خنک کننده آلوئه ورا، خارش پوست سر را از بین می برد. قبل از شامپو کردن مقداری آلوئه ورا به موهای خود بمالید. خاصیت خنک کننده آلوئه ورا، خارش پوست سر را از بین می برد.
• سیر: خاصیت ضدقارچی سیر برای رفع باکتری های ایجادکننده شوره سر خیلی مؤثر است. کافی است چند حبه سیر را له کنید و به پوست سر بمالید. برای پیشگیری از بوی تند، سیر له شده را با کمی عسل مخلوط کنید و سپس به موها بمالید.
• روغن زیتون: ماساژ مو با روغن زیتون قبل از خواب بسیار مؤثر است. بعد از مدتی موها را با شامپویی که همیشه استفاده می کنید شستشو دهید.

شامپو شوره سر

شامپو های دارویی که حاوی مواد زیر هستند در معالجه شوره مؤثر هستند.

• روی پیریتون

این درمان ضد قارچ باعث کاهش تولید مخمر می شود.

• اسید سالیسیلیک

این ماده در گروهی از داروهای موسوم به عوامل کراتولیتیک قرار دارد و به نرم شدن و ریختن سلولهای پوستی روی پوست سر شما کمک می کند

• سولفید سلنیوم

این یک ماده ضد عفونی است که باعث رفع خارش و پوسته پوسته شدن پوست سر می شود و پوسته های خشک را برطرف می کن.

• کتوکونازول

کتوکونازول اغلب مؤثرترین ماده ضد قارچی در کاهش و ریختن سلول ها از پوست سر است. در موارد شدید و مداوم شوره سر ، ممکن است هنگامی کار کند که سایر شامپو های ضد شوره اثر کمی یا بدون تأثیر داشته باشند. شامپوهایی که حاوی کتوکونازول هستند را می توان در افراد در هر سنی استفاده کرد. کتوکونازول با جلوگیری از رشد قارچها و مخمرها کار می کند.

• شامپو گوگرد برای شوره سر

گوگرد نیز در درمان شوره مؤثر است.

• اسید آلیسیلیک همراه با گوگرد

شامپوهایی که به طور همزمان این دو ماده را داشته باشند، در درمان شوره بسیار مؤثرتر واقع می شوند.

نسخه اصلی مطلب شناخت و تشخیص انواع شوره سر را در سایت دکتر جمال الدین حسن زاده بخوانید.

---