موها نقش مهمی در زیبایی و آراستگی فرد دارند. رنگ مو به رنگدانه های فولیکول های مو گفته می شود که از دو نوع ملانین شامل یوملانین و فیوملانین تشکیل شده است. اساساً چنانچه مقدار ملانین ها بیشتر باشد، رنگ مو تیره تر و چنانچه کمتر باشد، رنگ مو روشن تر می شود. وضعیت ملانین ها می تواند در طول زمان تغییر رنگ پیدا کند یا فولیکول های موی یک شخص می تواند بیشتر از یک رنگ داشته باشد. عدم تولید کافی ملانین موجب سفید شدن مو می شود. رنگ مو از نظر شدت و سایه رنگ می تواند در طول زندگی فرد تغییر نماید. ریش از مهم ترین ملاک های زیبایی شناختی در آقایان می باشد که رنگ آن تأثیر ویژه ای بر صورت و ظاهر آنها می گذارد. برخلاف موهای سر، ریش و موهای بدن از نوع موهای آندروژنیک هستند. در واقع موهای آندروژنیک تحت تأثیر هورمون هایی مانند هورمون تستوسترون رشد می کنند و حمایت می شوند. موهای آندروژنیک از نظر میزان رشد با موهای سر متفاوت اند و همچنین نسبت به آنها ضخیم تر و کدرتر می باشند. دلیل این امر، تأثیر هورمون تستوسترون روی فولیکول ها است؛ زیرا فولیکول های ریش نسبت به فولیکول های پوست سر بسیار حساس تر می باشند. این حساسیت موجب تغییر ترکیب و سریع شدن رشد موهای ریش می شود. گاهی ممکن است در اثر این تغییرات، ریش به رنگ های سفید، بلوند یا قرمز نیز دربیاید، در صورتی که موی سر فرد، رنگ دیگری است.

علل تغییر رنگ ریش و مو

هورمون‎ها

هورمون‎ها از دلایل اصلی تغییر موها می‎باشند. با ورود به دوران بلوغ شاهد این تغییرات خواهید ‎بود. در طی سنین بلوغ بدن شما هورمون‎های بیشتری تولید و ترشح می‎کند که می‎توانند باعث ایجاد تفاوت در جنس و ظاهر موهایتان شوند. همانطور که همزمان شاهد رشد مو در نقاط زیادی از بدن خواهید بود. این تغییرات در افراد به شکل تبدیل شدن موهای صاف به شکل حالتدار و یا موهای تیره به روشن یا بالعکس قابل مشاهده می‎باشد. عوض شدن رنگ موها بستگی به میزان تولید ملانین در بدن دارد. ممکن است فردی با افزایش سن و افزایش تولید ملانین در بدن شاهد تیره شدن موها و چشم‎ها باشد. بعد از عبور از سن بلوغ و ورود به بزرگسالی با ثابت شدن میزان هورمون‎ها تغییرات موها (در ظاهر، ساختار و رنگ) تقریباً متوقف می‎شود و با ورود به دوره دیگری از تغییرات هورمونی مثل بارداری یا یائسگی ممکن است مجدداً شاهد این تغییرات باشید.

عوامل ژنتیکی

همه ما در طی عمرمان شاهد تغییرات هورمونی هستیم؛ اما چیزی که روند تأثیرگذاری این نوسانات بر پوست و موها تعیین می‎کند عوامل ژنتیکی است. ژنتیک می تواند بافت و رنگ موی شما را تعیین کند.

مراقبت‎های دارویی

استفاده از بعضی داروها عوارض جانبی شدیدی روی موها دارند. بارز ترین مثال این مورد تأثیر داروهای شیمی درمانی می‎باشد. همچنین در موارد خاصی از بیماری‎ها مثل کم کاری تیروئید، درماتیتیس، کمبود ویتامین‎ها و حتی آنوریسم مغزی تأثیرات بیماری بر بافت مو قابل مشاهده است.

استرس

بعضی افراد تأثیرات استرس در ایجاد تفاوت‎های فیزیکی مشهود را دست کم می گیرند؛ اما بهتر است بدانید که استرس از عوامل بسیار مهم و تأثیرگذار است که می‎تواند بدنتان را از طرق مختلف تحت تأثیر قرار دهد. ممکن است باعث افزایش وزن، ایجاد زوائد پوستی و تغییرات مو (نازک شدن، ریزش مو، کم شدن حجم، کاهش تولید ملانین و جو گندمی شدن زودرس موها) شود. پس در شرایط بحرانی و استرس زا از خودتان مراقبت کنید.

مواد شیمیایی

استفاده از روشن کننده های مو می تواند باعث ضعیف شدن ریشه های آن گردد و سپس بافت و رنگ آن را به طور کلی تخریب کند. اگر به طور مکرر و دائم موهای خود را رنگ کنید و از مواد شیمیایی مختلف برای موهای خود استفاده نمایید، رنگ و بافت موهای شما در اثر گذشت زمان از بین خواهد رفت. کراتینه کردن و صاف کردن مو نیز می تواند آسیب بسیار جدی به موهای شما وارد کند و بافت و رنگ آن را تغییر دهد.

عوامل محیطی

با توجه به محیط زندگی، شرایط جوی و آب و هوای محیط موها تغییر می‎کنند. اشعه خورشید و U.V می توانند باعث تغییر رنگ موها شوند.

حرارت داغ

سشوار و مواردی که موها را به شدت گرم می کنند باعث تغییر بافت مو و رنگ آن می باشند. حرارت حاصل از این دستگاه ها به گونه ای است که می تواند باعث شکستن مو شود. استفاده از این گونه موارد حتی می تواند رنگ موها را نیز تغییر دهد. بنابراین بهتر است از ابزارهایی استفاده کنید که برای خشک کردن مو و یا حالت بخشیدن به آن از فناوری سرامیکی بهره می برند. مطمئن شوید که در این دستگاه ها نیز حرارت را تا حد امکان بر روی مقدار کم تنظیم می کنید.

سیگار کشیدن

دانشمندان رابطه ای بین سفیدی زودرس ریش و مصرف دخانیات پیدا کرده اند که نشان می دهد، افرادی که سیگار می کشند دو و نیم برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری دچار سفید شدن زودرس ریش و مو می شوند.

عدم خواب مناسب و کافی

داشتن خواب با کیفیت برای سلامتی کلی بدن، ضروری است و همچنین می تواند بر فاکتورهایی تأثیر بگذارد که در تعیین رنگ و کیفیت ریش تأثیر گذارند. به عنوان مثال، تستوسترون در سیستم بدن اساساً در هنگام خواب آزاد می شود. عدم استراحت کافی، آپنه خواب و خواب های تکه تکه می تواند بر این روند تأثیر منفی بگذارد. محدودیت خواب در طول شبانه روز، سطح تستوسترون را در مردان جوان کاهش می دهد.

پیشگیری از تغییرات رنگ مو و ریش

در کنار مراقبت‎های اختصاصی از مو باید به تأثیرات زیاد زندگی سالم و طبیعی روی موها هم توجه داشت. داشتن سبک زندگی سالم از خیلی جهات به سلامتی ما کمک می‎کند. بهتر شدن رژیم غذایی با گنجاندن غذاهای سالم بیشتر مثل ویتامین‎ها و مواد مغذی در آن موجب بهبود سلامتی و بهتر شدن ظاهر و جنس پوست و موهایتان می‎شود. تغییر موها یک جریان اجتناب ناپذیر است؛ اما راه های بسیاری برای درمان و پیشگیری از این تغییرات منفی وجود دارد. با شناختن دلیل تغییر موهایتان می توانید راحت‎تر از آنها پیشگیری و یا اقدام به درمان کنید.

نسخه اصلی مطلب علت تغییر رنگ مو و ریش چیست؟ را در سایت دکتر رامین مدرسی بخوانید.

---