مثانه یک کیسه عضلانی در لگن است که درست در بالا و پشت استخوان شرمگاهی قرار دارد. ظاهر مثانه بسته به میزان ادرار ذخیره شده در آن متفاوت است و در صورت پر شدن به شکل بیضی در می آید و هنگام خالی بودن به اندازه و شکل یک گلابی است. مثانه توسط لایه هایی از بافت ماهیچه ای که برای نگه داشتن ادرار خاصیت ارتجاعی دارند، پوشیده شده است.تشخیص به موقع و درمان زودهنگام بیماری های مثانه، مانع از درگیر شدن کلیه و سایر قسمت ها می شود. به ارزیابی حجم مثانه، اندازه گیری ضخامت دیوار آن و تعیین وجود سنگ مثانه و تومورهای مثانه، سونوگرافی مثانه می گویند. سونوگرافی یکی از روش های تصویربرداری است که با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا که به آن امواج فرا صوت نیز می گویند، به تشخیص بیماری می پردازد. پزشک با بررسی اندازه مثانه، ضخامت جدار مخاطی و بررسی ضایعات مخاطی وجود سنگ در مثانه تشخیص داده شود، روند درمانی مناسب را برای بیمار تجویز می کند.

آناتومی و شکل ظاهری مثانه

مثانه دارای شکل سه گوش است و در حفره لگن و درست در خلف سمفیزپوبیس قرار دارد. حالب های دو طرف وارد ناحیه تریگونیت مثانه در قسمت خلفی تحتانی آن می شود. پروستات در مردان در اطراف گردن مثانه در قسمت پایین قرار گرفته و به طور طبیعی عرض آن کمتر از 5 سانتی متر است. اندازه طبیعی مثانه زنان حدود 500 میلی لیتر ادرار را در خانم ها ذخیره می کند و در آقایان حدود 700 میلی لیتر.

علل انجام سونوگرافی مثانه

1. تکرر ادرار
2. سوزش ادرار
3. درد در پهلوها ( این دردها می تواند ناشی از مشکلات کلیوی باشد ).

مزایای سونوگرافی مثانه

• سونوگرافی روشی غیر تهاجمی است (سوزن و تزریق ندارد).
• گاهی اوقات، معاینه سونوگرافی ممکن است موقتاً کمی اذیت کننده باشد، اما دردناک نیست.
• سونوگرافی نسبت به سایر روشهای تصویربرداری ارزانتر است.
• تصویربرداری با سونوگرافی بسیار ایمن است و در فرآیند آن از اشعه استفاده نمی شود.
• اسکن سونوگرافی تصویری واضح از بافتهای نرم ارائه می دهد که به خوبی در انواع دیگر تصویربرداری قابل دستیابی نیست.

نحوه انجام سونوگرافی مثانه چگونه است ؟

در بیشتر سونوگرافی ها از بیمار خواسته می شود که در صورتی که روی تخت دراز بکشد. گاهی هم از بیمار خواسته می شود که برای بالا رفتن کیفیت تصاویر به پهلو دراز بکشد. بعد از قرار گرفتن بیمار روی تخت، پزشک یک ژلی را روی منطقه مورد نظر بدن قرار می دهد. این ژل کمک می کند تا مبدل تماس خوبی با بدن برقرار کرده و هوای بین مبدل و پوست که توان مسدود کردن امواج صوتی را دارد از بین برود. این مبدل روی پوست حرکت داده می شود تا در نهایت تصویر دقیق و درستی از منطقه مورد نظر به دست بیاید. تصاویر سونوگرافی بلافاصله در صفحه نمایش ویدئویی که مشابه مانیتور کامپیوتر است، قابل نمایش خواهد بود. کامپیوتر بر اساس دامنه و فرکانس و زمانی که صرف بازگشت سیگنال های سونوگرافی به مبدل می شود، اقدام به تولید تصویر می کند.

سونوگرافی مثانه جهت تشخیص باقی مانده ادرار

سونوگرافی مثانه معمولاً با مثانه پر انجام می شود. نوعی دیگر از سونوگرافی که سونوگرافی رزی جو نام دارد که این سونوگرافی به منظور تشخیص میزان باقی مانده ادرار انجام می گردد و در ابتدا فرد برای تشخیص ابتدا با مثانه پر سونوگرافی را انجام می دهد. سپس به منظور میزان باقی مانده ادرار مجدد سونوگرافی با مثانه خالی انجام می شود. در واقع سونوگرافی مثانه پر و خالی در یک جلسه انجام می شود.

آمادگی قبل از انجام سونوگرافی مثانه

برای بررسی سونوگرافی مثانه، حتماً باید مثانه پر باشد تا تشخیص دقیق صورت پذیرد، پس سعی کنید چند ساعت قبل از انجام سونوگرافی مایعات و آب فراوان میل نمایید.

نحوه تفسیر سونوگرافی مثانه

چنانچه در عکس های شما ناهنجاری و یا شرایط خاصی قابل مشاهده باشد، پزشک این نقاط را مشخص می کند. بافت اضافی یا تومورهای سرطانی به صورت مناطق سفید رنگ روی بافتی متراکم در عکس سونوگرافی مشخص می شوند.

عوارض جانبی سونوگرافی مثانه

سونوگرافی را می توان عکس برداری بدون درد با استفاده از امواج فراصوت تعریف کرد که ممکن است این امواج، آسیب زننده به نظر برسند. در واقع سونوگرافی به طور کامل روی پوست انجام می شود و به اعضای داخلی بدن نمی رسد.

هزینه سونوگرافی مثانه

هزینه سونوگرافی مثانه در اصفهان همانند سایر سونوگرافی های تشخیصی جزء خدماتی است که طبق مصوبه بهداشت و درمان محاسبه و دریافت می گردد. نوع پوشش بیمه در پرداخت هزینه این نوع سونوگرافی ممکن است تفاوت داشته باشد.

نتیجه گیری

سونوگرافی مثانه روشی غیرتهاجمی و کاربردی برای ارزیابی مشکلات سیستم ادراری است که به پزشکان امکان می دهد حجم مثانه پر و خالی، ضخامت جدار و باقی مانده ادرار را دقیق بررسی کنند. این روش با مشاهده جت ادراری، عفونت ها، سنگ ها و تومورهای مثانه را شناسایی کرده و نقش مهمی در تشخیص سریع و آغاز درمان مناسب دارد که می تواند کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد.

نسخه اصلی مطلب تفسیر سونوگرافی مثانه را در سایت دکتر محمد اعظمی بخوانید.

---