سونوگرافی واژینال برای تشخیص زمان تخمک گذاری چگونه است؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

تخمک گذاری به فرایندی گفته می شود که طی آن یک تخمک، از تخمدان زنان آزاد می شود. انجام این کار برای باردار شدن ضرورت دارد. تخمک گذاری به طور خود به خود در حدود 36 و یا 40 ساعت پس از افزایش یافتن سطح هورمون لوتئینه کننده LH آغاز می شود. زمانی که تخمک از تخمدان آزاد می شود وارد لوله فالوپ می شود تا از این طریق بتواند خود را به اسپرم برساند و آن را ملاقات کند تا اسپرم نیز بتواند تخمک را بارور کند. مشکل تخمک گذاری، یکی از علت های شایع برای ناباروری زنان به شمار می آید. نشانه های تخمک گذاری در سونوگرافی شامل کاهش سایز فولیکول و چروکیده شدن آن و همچنین تجمع کمی مایع در لگن است. در 10 درصد خانمهای بارور ممکن است فولیکول به سایز مناسب برسد؛ ولی تخمک آزاد نشود و در برخی افرادی که مشکل نازایی دارند این میزان به 25 درصد هم میرسد. با انجام سونوگرافی متوالی از روز 12 سیکل ماهانه ( با احتساب اولین روز پریود) می توانید فولیکول غالب را تا زمان تخمک گذاری تعقیب کرد و اگر مشکلی در روند آزاد شدن فولیکول وجود دارد به موقع تشخیص داد و درمان کرد. بهترین و قابل اعتماد ترین روش اثبات و حتی پیشگویی زمان تخمک گذاری سونوگرافی واژینال است که توسط پزشک انجام میشود.

علائم تخمک گذاری

با مشاهده علائم تخمک گذاری، می توان متوجه شروع مرحله تخمک گذاری شد. در ادامه به چند مورد از علائم تخمک گذاری اشاره می کنیم که بهتر است مورد توجه قرار گیرند:

• دمای پایه بدن پیش از تخمک گذاری کمی کاهش می یابد، سپس در زمان تخمک گذاری مجدداً بالا می رود.
• قوام و لغزندگی مخاط دهانه رحم افزایش می یابد و مانند سفیده تخم مرغ شفاف می شود.
• دهانه رحم نرم و بازتر می گردد.
• ممکن است احساس درد ناگهانی یا گرفتگی خفیف در ناحیه تحتانی شکم به وجود آید.
• افزایش میل جنسی نیز ممکن است از علائم تخمک گذاری باشد.
• گاهی ممکن است در هنگام تخمک گذاری، لکه بینی های خفیفی مشاهده گردد.
• همچنین ممکن است لب های کوچک قسمت تناسلی یا واژن متورم به نظر برسد.

سونوگرافی فولیکول

از سونوگرافی واژینال برای اولتراسوند فولیکول استفاده می شود؛ زیرا این امر به دید بهتر، نسبت به سونوگرافی شکمی کمک می کند. این سونوگرافی بیشتر از چند دقیقه طول نمی کشد و در طی آن یک پروب باریک در واژن قرار داده می شود تا یک تصویر از ناحیه لگن دریافت شود. این تصویر بر روی صفحه مانیتور قابل مشاهده است. سونوگرافی فولیکول به سونوگرافیست این اجازه را می دهد که همه ساختارهای داخل لگن را مشاهده کند، از جمله تخمدان ها، لوله های رحمی و رحم. این روش به پزشک این اجازه را می دهد که رشد فولیکول ها مورد بررسی قرارب گیرد، همچنین با کمک سونوگرافی فولیکول می توان ضخامت پوشش رحم، به نام آندومتر بررسی شود .

مزایای سونوگرافی فولیکول

این نوع از سونوگرافی به دلیل نداشتن هیچگونه عوارض و خطر جزء شایع ترین روش های سونوگرافی می باشد که این روزها مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر این، مناسب ترین روش برای حل مشکل ناباروری و تخمک سازی استفاده از سونوگرافی فولیکول می باشد.

کاربرد سونوگرافی فولیکول

سونوگرافی فولیکول کاربردهای فراوانی دارد از جمله :

• به منظور تعیین زمان تخمک گذاری در زنان
• می توان با کمک سونوگرافی فولیکول روند رشد فولیکول ها را مورد بررسی قرار داد.
• سونوگرافی فولیکول به منظور خارج کردن فولیکول از تخمدان کاربرد دارد.
• بررسی سلامت فولیکول ها با کمک سونوگرافی فولیکول انجام می شود.

روش انجام سونوگرافی واژینال

پس از اینکه بیمار بر روی تخت معاینه دراز کشید، باید زانوهای خود را خم کند. در برخی تخت های معاینه جایگاه ویژه ای برای قراردادن پاها وجود دارد که بیمار در آنها احساس راحتی بیشتری می کند. پروب سونوگرافی واژینال با سایر پروب های سونوگرافی تفاوت دارد. این پروب حالت میله ای شکل دارد تا بتواند وارد رحم بیمار شود. در ابتدا پزشک یک کاور استریل از جنس لاتکس را بر روی پروب واژینال قرار می دهد و پس از آغشته کردن به ژل سونوگرافی، آن را وارد واژن بیمار می کند. زمانی که پروب وارد واژن بیمار می شود، امواج فراصوت به اندام های داخلی برخورد می کنند و انعکاس می یابند. امواج منعکس شده به کامپیوتری که در دستگاه سونوگرافی وجود دارد منتقل می شوند و فرایند پردازش بر روی آنها انجام می گیرد. این فرایند در نهایت باعث ایجاد تصویر از دستگاه تناسلی بیمار بر روی مانیتور دستگاه می شود.

آمادگی قبل از سونوگرافی واژینال

انجام سونوگرافی واژینال به اقدام خاصی نیاز ندارد و فقط از بیمار خواسته می شود که پیش از انجام سونوگرافی، مثانه خود را تخلیه کند. سونوگرافی واژینال در زمان قاعدگی هم انجام می شود؛ زیرا ارزیابی برخی از بیماری های زنان در دوران قاعدگی آسان تر است. اگر خانمی از تامپون استفاده می کند، در هنگام انجام سونوگرافی واژینال باید تامپون از داخل واژن خارج گردد.

زمان انجام سونوگرافی فولیکول

با توجه به سیکل ماهانه فرد، پزشک روز تقریبی تخمک گذاری را تعیین و سونوگرافی فولیکول را برای روز مناسب تجویز خواهد کرد که در یک دوره 28 روزه، معمولاً حوالی روز چهاردهم است.

عوارض جانبی سونوگرافی واژینال

سونوگرافی واژینال هیچ خطری ندارد؛ زیرا در انجام آن از اشعه استفاده نمی شود. برخی افراد ممکن است به پوشش لاتکس مبدل سونوگرافی واژن حساسیت داشته باشند. همچنین انجام سونوگرافی از طریق واژن در هنگام بارداری زنان کاملاً بی خطر است و این روش هیچ خطری برای جنین ندارد.