علائم ندول خوش خیم تیروئید در سونوگرافی

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

غده تیروئید یک اندام پروانه ای شکل در جلوی گردن و بالای استخوان ترقوه (Clavicle) قرار دارد. تیروئید وظیفه ترشح دو هورمون تیروکسین (T4) و تری یدوتیرونین (T3) را بر عهده دارد. این دو هورمون مسئول تنظیم متابولیسم (سوخت و ساز) بدن را برعهده دارد. عملکرد غده تیروئید توسط غده هیپوفیز مغز کنترل می شود. ندول های (گره ) تیروئید توده هایی است که از مواد جامد یا مایع پر شده اند. این ندول ها عموماً علائمی ندارند و بیمار متوجه این گره ها نمی شود. گاهی گره های تیروئیدی بسیار بزرگ می شوند. در چنین شرایطی بیمار ممکن است در هنگام بلع دچار مشکل شود. سونوگرافی تیروئید یک روش تصویربرداری از غده تیروئید است. به کمک سونوگرافی تیروئید می توان موارد مشکوک از جمله کیست، ندول ها و تومورهای این اندام را شناسایی کرد.

علت ندول تیروئید

علل ندول تیروئید به طور دقیق مشخص نیستند؛ اما این توده ها بسیار شایع هستند. در سن 60 سالگی حدود نیمی از افراد ندول تیروئیدی دارند که از طریق معاینه یا عکسبرداری شناسایی می شود. بیش از 90 درصد از این ندول ها خوش خیم هستند. تیروئیدیت هاشیموتو که علت شایع هیپوتیروئیدیسم محسوب می شود موجب افزایش خطر ابتلا به ندول تیروئید می گردد. کمبود ید که شیوع چندانی ندارد نیز علت ندول تیروئید در نظر گرفته می شود.

علائم ندول تیروئید

• احساس درد در ناحیه گلو
• سختی در بلع غذا
• سختی در تنفس
• ایجاد حالات عصبی، تپش قلب، تعریق زیاد
• احساس خستگی افسردگی
• یبوست

کاربرد سونوگرافی ندول تیروئید

پزشک ممکن است دستور سونوگرافی از تیروئید را به دلایل زیر صادر کند:

• به جهت تشخیص توده در تیروئید یا ساختارهای مجاور آن
• هنگامی که بیمار متوجه برآمدگی در گردن خود می شود و یا پزشک علائمی که احتمال وجود ندول تیروئید را داده باشد از این سونوگرافی استفاده می کند.
• برای بررسی ظاهر ندول های تیروئید و همچنین تشخیص خوش خیم یا بدخیم بودن آنها و اینکه آیا نیاز به نمونه برداری هست یا خیر.
• تشخیص بدخیم یا خوش خیم بودن توده ها با بررسی بافت توده ها و ندول های موجود در تیروئید توسط پزشک صورت می گیرد. اگر مشخص شود که این توده ها بدخیم هستند در مرحله بعد پزشک از توده ها نمونه برداری می کند. به این صورت که یک سوزن باریک توسط دستگاه سونوگرافی وارد در محلی که بی حسی موضعی شده است، می شود و از بافت های موردنظر نمونه گیری می شود.

اقدامات قبل از انجام سونوگرافی ندول تیروئید

پیش از سونوگرافی باید هرگونه زیورآلات گردن را در بیاورید؛ چرا که ممکن است مسیر تصویربرداری از گلو را مسدود نماید.

نحوه انجام سونوگرافی ندول تیروئید

سونوگرافی ندول تیروئید بی خطر و بدون درد است. توسط این دستگاه تصاویری از داخل بدن با کمک امواج صوتی ایجاد می شود و انجام آن به وسیله یک مبدل (پروب) و ژل سونوگرافی که بر روی سطح پوست به طور مستقیم کشیده می شود، صورت می پذیرد. در طی تصویربرداری اولتراسوند و یا اسکن اولتراسوند که آن را سونوگرافی نیز می نامند، امواج صوتی توسط پروب و ژل به طور مستقیم به بدن منتقل می شود و اطلاعات انعکاس امواج پس از برخورد به اعضای بدن به شکل یک تصویر ثبت می گردد. این دستگاه از اشعه یونیزه (همان اشعه ایکس) استفاده نمی کند، بنابراین بیمار در معرض تابش قرار نمی گیرد و از این نظر که در زمان واقعی و در حال حاضر، تصویربرداری انفاق می افتد، می تواند جریان خون از طریق رگ ها، حرکت اندام های داخلی و ساختار آنها را بررسی نماید.

انواع ندول در سونوگرافی

گاهی ندول های توپرنشانه وجود یک توده بدخیم است که البته به روش های تشخیصی دیگری هم نیاز پیدا می کنند؛ اما ندول های کیستیک از مایعات و چربی پر شده اند که عمدتاً خوش خیم هستند. در بیشتر مواقع در همان سونوگرافی اول این نوع ندول ها تشخیص داده می شود و به روش تشخیصی دیگری نیاز ندارد. در حین سونوگرافی تیروئید، به وضعیت ندول ها نمره ای داده می شود تا جایگاه آنها در طبقه بندی مشخص شود. این طبقه بندی به صورت زیر است:

1. U1: ندول تیروئید نرمال
2. U2: ندول تیروئید خوش خیم
3. U3: ندول تیروئید نامشخص
4. U4: ندول تیروئید مشکوک
5. U5: ندول تیروئید بدخیم یا سرطانی

ویژگی ندول خوش خیم در سونوگرافی

وقتی که شکل ندول ها ویژگی های زیر را داشته باشند، می تواند از یک گره خوش خیم خبر دهد و بنابراین به نمونه برداری نیازی ندارد. در نتایج سونوگرافی شکل گره ها به صورت زیر بررسی می شود:

• وجود یا عدم وجود لبه های تیز در اطراف گره
• ندول از مایع پر شده (کیست) ودر داخل آن سلولی دیده نشود.
• ندول فاقد مایع و پر از سلول باشد.
• آیا در اطراف ندول یا کیست عروق خونی وجود دارد یا خیر.

عوارض سونوگرافی ندول تیروئید

سونوگرافی را می توان عکسبرداری بدون درد با استفاده از امواج فراصوت تعریف کرد که ممکن است این امواج آسیب زننده به نظر برسند. در واقع سونوگرافی به طور کامل روی پوست انجام می شود و به اعضای داخلی بدن اثر نمی گذارد و عوارضی به همراه ندارد.