لکه های پیری که گاهاً به آن ها لکه های کبدی نیز گفته می شود یکی از معضلات و مشکلات پوستی است که گاهی اوقات به سبب برخی عوامل داخلی در بدن یا عوامل و شرایط محیطی و بیرونی به وجود می آیند. این لکه ها اغلب بعد از افزایش سن (حدوداً ۵۰ سالگی) روی پوست صورت، سر و روی دست ها ایجاد شده و زیبایی آن را کم می کنند. لکه های پیری می توانند به صورت انفرادی یا دسته ای بروز دهند. این لکه ها از نظر اندازه متفاوت بوده و قطر آنها بین 2/0 تا ۲ سانتی متر متغیر است. لکه های پیری با این که بیشتر در افراد دارای سن ۴۰ سال یا بیشتر بروز دارد؛ اما می توانند در افراد جوانتر پدیدار شوند که به طور متداول دچار سوختگی ناشی از نور آفتاب یا دستگاه های برنزه می شوند. این لکه ها می توانند بر روی پوست هر فردی شکل گرفته اما در افراد دارای پوست روشن تر به دلیل حساسیت بیشتر به نور خورشید رواج بیشتری دارند. این لکه ها هیچگونه مشکل خاصی برای فرد به وجود نمی آورند و دردناک نیستند؛ اما وجود آنها روی پوست می تواند موجب کاهش اعتماد به نفس و زیبایی فرد به خصوص در زنان شود.

علت بروز لکه های پیری

لکه های پیری در نتیجه تولید بیش از حد ملانین در بدن به وجود می آیند. ملانین، رنگدانه ای است که به پوست رنگ می دهد. هنگامی که پوست در معرض نور خورشید قرار می گیرد، بدن جهت محافظت از پوست در برابر اشعه های فرا بنفش خورشید ملانین بیشتری تولید می کند. هر چه ملانین تولیدی بیشتر باشد، رنگ پوست تیره تر می شود. لکه های پیری هنگامی پدیدار می شوند که ملانین های اضافی در پوست در کنار هم تجمع کنند.

علائم لکه های پیری

در بررسی لک پوست و کبد و این موضوع که لکه های کبدی به چه شکل هستند، می توان به یکسری علائم رایج و شایع اشاره کرد که می تواند شامل موارد زیر باشد:

• این نوع لکه ها بیشتر بر روی صورت، دست ها، گردن یا بازوهای شما ظاهر می شوند.
• لکه های کبدی در اغلب موارد به رنگ قهوه ای تیره یا خرمایی هستند.
• تجمع رنگ در یک نقطه، شبیه به تکه ای از کک و مک است.
• این لکه ها از نظر شکل ظاهری شبیه تکه های صاف، دایره ای یا بیضی شکل هستند.
• لکه های کبدی در مقایسه با اندازه یک کک مک، حدود 10 الی 15 میلی متر عرض دارند.
• جالب است بدانید که این عارضه پوستی با هیچ نوع علامت ناراحت کننده ای مانند درد، سوزش یا خارش همراه نیستند و علائم اولیه آن به ظاهر و تأثیر بر درخشندگی و یکدستی رنگ پوست مربوط می شود.

افراد در معرض لکه های پیری

لکه های صورت کبدی معمولاً در افراد بالای ۵۰ سال بروز می یابد. البته سایر افراد نیز در معرض این عارضه قرار دارند. در موارد زیر احتمال ابتلا به لکه های سنی یا کبدی بیشتر است:

• افرادی که پوست روشن دارند.
• افرادی که سابقه آفتاب سوختگی شدید دارند.
• افرادی که روزانه زمان زیادی را در معرض نور مستقیم خورشید می گذرانند.
• افرادی که اغلب اوقات در حال آفتاب گرفتن هستند.

مناطق ایجاد لکه های پیری

لکه های پیری معمولاً در نواحی از پوست بروز می دهند که در معرض نور خورشید هستند. از جمله این نواحی می توان نمونه های زیر را نام برد:

1. صورت
2. پشت دست ها
3. شانه ها
4. کمر
5. بازوها
6. روی پاها

پیشگیری از لکه های پیری

لکه های کبدی همیشه قابل پیشگیری نیست با این حال چندین روش وجود دارد که می توانید شانس ابتلا به آنها را کاهش دهید:

• از قرار گرفتن در معرض تابش خورشید بین ۱۰ صبح و ۳ بعد از ظهر، هنگامی که پرتوهای خورشید شدید است، بپرهیزید.
• هر روز ضد آفتاب استفاده کنید. این ماده باید حداقل 30 درجه از ضریب حفاظت از آفتاب (SPF) برخوردار باشد و دارای حفاظت در برابر UVA و UVB باشد.
• حداقل ۳۰ دقیقه قبل از قرار گرفتن در معرض آفتاب از کرم ضد آفتاب استفاده کنید. هر دو ساعت یک بار مجدداً تکرار کنید و اگر در حال شنا یا تعریق هستید در فواصل کوتاهتری از محصولات ضد آفتاب استفاده کنید.
• لباس های محافظ مانند کلاه، شلوار و پیراهن آستین بلند بپوشید. اینها به محافظت از پوست شما در برابر اشعه ماوراء بنفش کمک می کند.

تشخیص این عارضه پوستی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• بررسی چشمی. پزشک معمولاً با نگاه کردن به پوست می تواند لکه های کبدی را تشخیص دهد؛ اما اینکه نوع لکه ها به درستی تشخیص داده شود از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. شیوه درمان هر کدام از لکه های پوستی متفاوت بوده و در صورت تشخیص اشتباه ممکن است روند درمان طولانی تر شود.
• نمونه برداری پوستی. پزشک ممکن است آزمایشات دیگر مثل نمونه برداری پوستی را برای تشخیص دقیق تر لکه های پوستی توصیه کند. این نمونه برداری می تواند به تشخیص بیماری های دیگر پوستی مثل lentigo maligna یک نوع سرطان پوستی کمک کند.

درمان لکه های پیری صورت

اگر بخواهید لکه های کبدی به وجود آمده کم رنگ تر شده و کمتر به چشم بیایند، درمان هایی وجود دارد که می توانید از آنها برای روشن کردن یا برطرف کردن این لکه ها استفاده کنید. از آنجا که رنگدانه ها در پایه اپیدرم پوست، بالاترین لایه پوست قرار گرفته اند، هر نوع درمانی که به منظور روشن شدن لکه های کبدی مورد استفاده قرار گیرد باید قدرت نفوذ به این لایه پوستی را داشته باشد. درمان لکه های کبدی شامل موارد زیر می شود:

داروها

استفاده از کرم های سفید کننده (هیدروکوئینون) ها به تنهایی یا همراه با رتینوئیدها و استروئید خفیف می تواند به محو شدن تدریجی لکه ها بعد از گذشت چند ماه از درمان کمک کند. این درمان ها ممکن است باعث خارش پوستی ، قرمزی، سوزش یا خشکی موقت پوست فرد شود.

لیزر

برخی از روش های درمانی لیزر می تواند بدون آسیب زدن به سطح پوست، سلول های تولید کننده ملانین (ملانوسیت ها) را از بین ببرد. این شیوه های درمانی برای اثرگذار بودن معمولاً باید چندین جلسه ادامه داشته باشند.

انجماد (کرایوتراپی)

در این روش نیتروژن مایع را به مدت ۵ ثانیه یا کمتر بر روی لکه های به وجود آمده روی پوست قرار خواهند داد. این نیتروژن رنگدانه های اضافه پوست را از بین برده و با بهبود یافتن محل انجماد، پوست ظاهر روشن تری پیدا خواهد کرد. در صورتی که این لکه ها به صورت گروهی بر روی پوست به وجود آمده باشند ممکن است از اسپری انجماد برای درمان همزمان لکه ها استفاده کرد.

درم ابریژن

در این شیوه با استفاده از یک برس چرخاننده لایه سطح پوست ساییده خواهد شد. با جایگزین شدن پوست جدید ممکن است این لکه های کبدی از بین رفته یا کمرنگ شده باشد. البته در صورت برطرف نشدن لکه، ممکن است نیاز به تکرار شیوه درمانی باشد. عوارض جانبی احتمالی این شیوه درمانی شامل قرمزی موقت، تورم و بروز زخم های پوستی است. همچنین درمان کامل و محو شدن لکه ممکن است ماه ها به طول بیانجامد.

میکرودرم

میکرودرم ابریشن نسبت به روش درم ابریژن، نیمه تهاجمی به حساب می آید. در این روش از کریستال های درجه ی پزشکی استفاده می کند. این کریستال ها با استفاده از یک سیستم قوی مداربسته و کمک دست، در سرتاسر سطح بیرونی پوست با یک سرعت اولیه ی زیادی خالی می شوند. کریستال ها بیرونی ترین لایه ی پوست را پوسته پوسته می کنند که این کار باعث می شود سلول های پوستی که نرم، صاف و پذیرای مواد مغذی هستند در معرض زیست قرار گیرند.

لایه بردارهای شیمیایی

در این روش از محلول شیمیایی برای از بین بردن لایه های رویی پوست استفاده خواهد شد. بعد از لایه برداری پوست ، لایه های جدید پوستی نرم و روشن تر جایگزین لایه های لک دار قبلی خواهد شد.

نسخه اصلی مطلب درباره لکه های پیری بیشتر بدانید. را در سایت دکتر لادن ناظمی بخوانید.

---