کمر دارای 26 استخوان است که روی هم قرار گرفته و توسط تعدادی دیسک از یکدیگر جدا شده اند. مهره های کمر به ما امکان می دهند که بایستیم و همچنین از نخاع و اعصاب نخاعی محافظت می کنند. آرتروز ستون فقرات یا بیماری تخریب دیسک، عارضه ای است که در آن غضروف های محافظ قرار گرفته روی استخوان ها تخریب یا فرسوده می شوند و در نتیجه بیمار دچار درد و تورم می شود. همچنین این عارضه گاهی با تشکیل خارهای استخوانی (استئوفیت) نیز همراه است. در اثر آرتروز ستون فقرات، خم شدن، انجام فعالیت های تحمل کننده وزن مثل پیاده روی و انجام وظایف روزمره مثل لباس پوشیدن و حمام کردن دشوار می شود.

برای درمان آرتروز کمر، فیزیوتراپ به شما کمک می کند تا بیماری خود را مدیریت کنید، ناراحتی خود را کاهش دهید و بتوانید بار دیگر به خوبی حرکت کنید. در مواردی که استئوآرتریت ( پوکی استخوان ) موجب درد شدید بیمار شده باشد، مدیریت و رفع درد بیمار ضروری است، این کار کمک می کند تا فرد به فعالیت های روزمره خود بازگشته و برای انجام تمرینات توان بخشی و فیزیوتراپی آماده گردد. پزشک می تواند بر اساس شرایط شما، بهترین گزینه های درمانی را توصیه نماید. چند گزینه درمانی غیر جراحی وجود دارد که اولین خط درمانی برای کمک به کاهش درد و سفتی ناشی از آرتروز ستون فقرات و تخریب دیسک ها محسوب می شود.

علل آرتروز ستون فقرات

1. بالا رفتن سن
2. فرسایش دیسک کمر
3. حرکت غیر عادی ستون فقرات
4. ژنتیک
5. نحوه زندگی

علائم آرتروز ستون فقرات

علائم و نشانه های آرتروز ستون فقرات معمولاً زمانی بدتر می شوند که شما یک دوره طولانی فعالیت جسمانی نداشته باشید یا تازه از خواب بیدار شده باشید. درد گردن یا درد قسمت پایین کمر از شایع ترین علائم و نشانه های آرتروز ستون فقرات محسوب می شوند و اغلب درد اولین علامتی است که شما تجربه می کنید. سایر علائم و نشانه های آرتروز ستون فقرات به شرح زیر می باشد:

• احساس درد که در ایستادن به مدت طولانی بدتر می شود.
• سفتی و خشکی مفاصل
• حساسیت در مفاصل آسیب دیده
• کاهش انعطاف پذیری و دامنه حرکات بدن

عوامل خطر بروز آرتروز ستون فقرات

شایع ترین نوع خطر در بروز آرتروز ستون فقرات اختلالی است که به علت از بین رفتن غضروف بین مفاصل فاست و به دنبال بالا رفتن سن به وجود می آید. این اختلال می تواند باعث بروز سایر بیماری های ستون فقرات از قبیل زائده های استخوانی و تنگی کانال نخاعی شود. علاوه بر بالا رفتن سن و رسیدن به دوران پیری عوامل زیر نیز در بروز آرتروز ستون فقرات نقش دارند:

1. اگر شما اضافه وزن دارید باید بدانید که به طور مداوم فشار زیادی به ستون فقرات و مفاصل فاست شما وارد می شود که می تواند باعث تسریع روند تخریب غضروف شود.
2. آرتروز ستون فقرات اختلالی است که در میان زنانی که به دوران یائسگی رسیده اند بسیار شایع است.
3. برخی از بیماری ها از قبیل برخی از عفونت های خاص، دیابت و نقرس باعث می شوند ریسک بروز آرتروز ستون فقرات افزایش پیدا کند.
4. اگر در خانواده شما سابقه ابتلا به آرتروز ستون فقرات وجود دارد شما نیز در معرض خطر ابتلا به این اختلال قرار خواهید داشت.
5. آسیب دیدگی ستون فقرات باعث می شود که ریسک بروز آرتروز ستون فقرات افزایش پیدا کند.
6. برخی از کارها یا مشاغل خاص که باعث می شوند فشار زیادی به ستون فقرات وارد شود ریسک بروز آرتروز و سایر مشکلات ستون فقرات را افزایش خواهند کرد.

تشخیص آرتروز ستون فقرات

پزشک یک سابقه پزشکی از شما می گیرد و معاینه فیزیکی را انجام می دهد تا ببیند آیا فرد دچار درد، حساسیت به لمس، از دست دادن حرکت شامل گردن یا پایین کمر است یا علائم نشانه دهنده علائم درگیر شدن عصب از جمله ضعف، تغییرات بازتابی یا از دست دادن حس می باشد یا خیر. پزشک ممکن است برخی آزمایشات خاص دیگر را برای تشخیص آرتروز ستون فقرات انجام دهد. این آزمایش ها عبارتند از:

• اشعه ایکس برای بررسی آسیب استخوان، تیز شدن استخوان و از دست دادن غضروف یا دیسک. با این حال، اشعه ایکس قادر به نشان دادن آسیب اولیه به غضروف نیست.
• آزمایش خون برای تشخیص سایر بیماری ها
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) برای نشان دادن آسیب احتمالی به دیسک ها و یا باریک شدن نواحی که اعصاب نخاعی از آن خارج می شوند.

درمان آرتروز کمر

اغلب برنامه های درمانی، ترکیبی از این گزینه ها است که بر اساس ارزیابی عوامل متعددی برای بیمار در نظر گرفته ی شود، ازجمله: شدت آرتروز، مفاصل درگیر، ماهیت علائم بیمار، سایر بیماری ها، سن، شغل، سبک زندگی و فعالیت های روزمره.

طب سوزنی

طب سوزنی در صورت استفاده به عنوان یک درمان مکمل، می تواند درد مفاصل کمر را تا حدودی تسکین دهد. طب سوزنی با آزاد و ریلکس کردن عضلاتی که دچار گرفتگی و خشکی شده اند، باعث تسکین درد می شود. این روش به آزاد شدن اندورفین که یک مسکن طبیعی است نیز کمک می کند.

کایروپراکتیک

درمان کایروپراکتیک عمدتاً شامل دستکاری، متحرک سازی و کشش غیرفعال ناحیه باسن و ستون فقرات می شود.

اوزون درمانی

ترکیب کارایی درمان های استاندارد و قابلیت منحصربفرد اوزون درمانی در زمینه فعالسازی سیستم آنتی اکسیدان درونی بدن، بهترین روش برای رفع استرس اکسیداتیو ناشی از بیماری های التهابی مزمن است. انجام صحیح فرایند تزریق اوزون که یا از طریق عروق خونی و یا به شکل درون دیسکی و درون عضلانی، انجام می شود، باعث بروز استرس حاد و در عین حال قابل تحملی می شود که خود منجر به پاسخ نوع هرمتیک دستگاه بیولوژیکی تعامل کننده می گردد.

تحريك الكتريكي از راه پوست (تی ان اس)

یک دستگاه تی ان اس جریان الکتریکی ملایمی را به کمر منتقل می کند که باعث تحریک فیبرهای عصبی پوست و در نتیجه اختلال در انتقال سیگنال های درد از مفصل مبتلا به آرتروز می شود. البته، استفاده از تی ان اس برای درمان آرتروز با بحث هایی همراه بوده است.

تمرینات ورزشی

تقویت عضلات پشتیبان کمر به کاهش درد کمک می کند. به منظور جلوگیری از بدتر شدن عارضه، حرکات و تمرینات انجام شده می بایست توسط پزشک تجویز شده باشند.

نسخه اصلی مطلب علل و درمان آرتروز پیشرفته و شدید کمر و ستون فقرات بدون جراحی را در سایت دکتر سلمان فلاح بخوانید.

---