کلوئید یا گوشت اضافه نوعی جای زخم برجسته به شمار می رود که بعد از بهبود جراحت روی پوست نمایان می شود. کلوئیدها هنگامی ایجاد می شوند که بعد از اتمام فرایند بهبود پوست، بافت زخم همچنان تشکیل می شود. این نوع ضایعات پوستی می توانند بسیار وسیع تر از زخم اصلی باشند. در اغلب مواقع گوشت های اضافه در بخش های قفسه سینه، شانه ها، لاله گوش و گونه ها ایجاد می شوند. در برخی از مواقع، گوشت های اضافی می توانند بزرگ و آزاردهنده باشند. در این صورت افراد می توانند برای ممانعت از ایجاد ضایعات پوستی برخی از اقدامات را صورت داده و علاوه براین متدهای درمانی برای آنها در دسترس هستند. کلوئید یا گوشت اضافه به کمک بررسی ظاهر پوست و شرح حال پزشکی تشخیص داده می شود. هیچ درمانی با موفقیت صد در صد توأم نیست و پزشک احتمالاً ترکیبی از روشهای مختلف را پیشنهاد خواهد داد.

علل ایجاد کلوئید پوستی

اغلب زخم ها و آسیب های پوستی می توانند منجر به تشکیل کلوئید شوند:

• جای آکنه و جوش
• سوختگی
• جای آبله مرغان
• سوراخ کردن گوش
• خراش
• جای برش جراحی
• جای واکسیناسیون

علائم کلوئید

کلوئید عموماً حدود سه ماه بعد از آسیب وارده به پوست ایجاد می شوند در حالی که ممکن است این زمان تا یک سال افزایش یابد. بافت لاستیک مانند کلوئید از حاشیه های زخم فراتر می رود. این ضایعه ممکن است با خارش، درد یا احساس سوزش همراه باشد. در برخی مواقع کلوئید بدون وجود هیچگونه آسیب پوستی مشخص ظاهر می گردد. نواحی که اغلب دچار کلوئید مشوند سینه، شانه ها، لوب گوش ها و گردن هستند. کلوئید ممکن است بر روی یک مفصل ایجاد شود و حرکت را محدود کند. در طول زمان، رنگ قرمز کلوئید به قهوه ای تغییر کرده یا بی رنگ می شود.

موارد مستعد به کلوئید پوستی

دیگر عواملی که می تواند احتمال بروز کلوئیدها را افزایش دهد، عبارتند از:

• آسیایی بودن
• لاتین بودن
• بارداری
• افراد دارای سن زیر 30 سال

ظاهراً ژنتیک تأثیر زیادی بر روی بروز کلوئید های پوستی دارد و این بدین معنی است که اگر یکی یا هر دو والدین دارای ژنتیک با گرایش بروز کلوئید پوستی باشند، احتمال ابتلا به کلوئید در فرزندشان تا حد زیادی افزایش خواهد یافت. طبق یک مطالعه صورت گرفته در مورد علت بروز کلوئیدها، ژن شناخته شده به عنوان ژن AHNAK ممکن است نقش تعیین کننده ای در بروز کلوئیدها داشته و مشخص کند که چه کسی دچار کلوئید شود یا نشود. محققان دریافتند افرادی که دارای ژن AHNAK هستند، احتمال ابتلا به اسکارهای کلوئیدی در آنها تا حد قابل توجهی نسبت به دیگران بیشتر است.

درمان کلوئید پوستی

تنها یک روش درمانی برای کلوئید وجود ندارد و بسیاری از درمان ها نتایج کاملاً رضایت بخشی نمی دهند. برای از بین بردن کلوئید یا گوشت اضافه دو یا چند روش درمانی ممکن است با هم ترکیب شوند. درمان های در دسترس عبارتند از:

از بین بردن کلوئید با عمل جراحی معمولی: این روش غیر قابل اعتماد نیاز به مراقبت زیاد داشته و کلوئیدهایی که پس از عمل جراحی عود می کنند ممکن است بزرگتر از کلوئید اصلی باشند. احتمال بازگشت کلوئید یا گوشت اضافه پس از عمل جراحی در بیش از 45٪ از افراد وجود دارد. چنانچه عمل جراحی با روش های درمانی دیگر ترکیب شود احتمال بازگشت مجدد کلوئید کمتر است.

1. پوشش ها (پانسمان ها): مطالعات نشان داده اند که برخی اوقات استفاده از پوشش های مرطوب برای زخم، ساخته شده از ورق های ژل سیلیکون اندازه ی کلوئید را در طول زمان کاهش می دهد. این درمان بی خطر و بدون درد است.
2. تزریق کورتیکواستروئید: در این روش درمانی تزریق تریامسینولون استینوئید یا سایر داروهای کورتیکواستروئید معمولاً در فواصل چهار تا شش هفته تکرار می شود. این درمان اغلب می تواند اندازه ی کلوئید و خارش ناشی از آن را کاهش دهد؛ اما انجام تزریق چندان خوشایند نیست.
3. اعمال فشار: این عمل با استفاده از یک باند یا نوار جهت اعمال فشار مداوم 24 ساعته در روز و برای یک دوره ی شش تا 12 ماهه انجام می گیرد. چنین فشاری می تواند باعث کوچکتر شدن کلوئید گردد.
4. کرایو سرجری: این نوع درمان انجماد با استفاده از نیتروژن مایع در هر 20 تا 30 روز یک بار تکرار می شود. یکی از عوارض جانبی کریوسرجری روشن شدن رنگ پوست است که قابلیت استفاده از این روش درمانی را محدود می کند.
5. پرتو درمانی: این روش درمانی قابل بحث است؛ زیرا اشعه احتمال خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهد. چنانچه پرتو درمانی با فاصله ی کمی پس از عمل جراحی و زمانی که زخم ناشی از عمل جراحی در حال ترمیم است انجام شود، می تواند میزان گوشت اضافه ی در حال تشکیل را کاهش دهد.
6. لیزر درمانی: لیزر درمانی یک روش درمانی جایگزین عمل جراحی معمولی جهت از بین بردن کلوئید است. هیچگونه شواهد معتبری دال بر این که امکان عود مجدد کلوئیدها پس از درمان با لیزر کمتر از عمل جراحی معمولی است وجود ندارد.
7. درمان های تجربی: یک درمان تجربی موفق تزریق داروهایی است که از آنها برای درمان بیماری های خود ایمنی یا سرطان استفاده می شود. ارزیابی های بیشتر خارج از مطالعات پژوهشی جهت درمان کلوئید با این داروها (انواع مختلف از اینترفرون و عوامل شیمی درمانی 5-فلوئورواوراسیل و بلئومایسین) باید انجام گیرد.

جلوگیری از ایجاد کلوئید پوستی

درمان جای زخم کلوئید ممکن است دشوار باشد و همیشه مؤثر نباشد. به همین دلیل، مهم است که سعی کنید از آسیب های پوستی که منجر به زخم کلوئید می شود، جلوگیری کنید. استفاده از پد فشار یا پد ژل سیلیکون پس از آسیب نیز ممکن است به جلوگیری از کلوئید کمک کند. بعد از سوختگی یا جراحی حتماً از داروهای خوراکی تقویت کننده ترمیم زخم و کرمهای ترمیم کننده مخصوص طبق نظر پزشک استفاده کنید.

قرار گرفتن در معرض آفتاب یا برنزه شدن ممکن است باعث تغییر رنگ بافت اسکار شود و آن را کمی نسبت به پوست اطراف تیره کند که می تواند باعث برجسته شدن بیشتر کلوئید شود. برای جلوگیری از تغییر رنگ، هنگام آفتاب گرفتن جای زخم را پوشیده نگه دارید. درباره کرم ضد آفتاب و سایر روش هایی که می توانید از پوست خود محافظت کنید بیشتر توجه کنید.

عوارض کلوئید پوستی

عوارض احتمالی کلوئید عبارتند از:

• گوشت اضافه معمولاً ظاهری نامطلوب داشته و از لحاظ زیبایی مشکلاتی را به وجود می آورد.
• کلوئید یا گوشت اضافه ممکن است احساس خارش را به وجود آورده و گاهی اوقات می تواند تبدیل به یک زخم پوستی شود. در چنین مواردی پوست ممکن است آلوده شده و باعث ایجاد عوارض بیشتر گردد.

نسخه اصلی مطلب کلوئید پوستی چیست و چگونه درمان میشود؟ را در سایت دکتر محسن سلیمانی بخوانید.

---