درمان آفتاب سوختگی
- بیمار باید به یک محل خنک و دور از افتاب انتقال داده شود.
- کمپرس های خنک کننده استفاده شود برای مثال : دوش یا حمام آب سرد بگیرید یا پارچه مرطوب و سرد روی سوختگی قرار دهید.
- کرمهای بیحس کننده حاوی بنزوکائین ، لیدوکائین و وازلین روی پوست مالیده نشود زيرا ممكن است باعث تحريك پوست و واكنشهاي آلرژيك شود. از قرار دادن يخ يا مخلوط آب و يخ بر روي پوست بپرهيزيد.
- از مصرف تركيبات حاوي وازلين روي پوست بپرهيزيد. وازلين از تعريق و دفع حرارت پوست جلوگيري مي كند. اين امر در مورد مصرف كره و روغن ها نيز صادق است.
- از کرم های مرطوب کننده و یا کرم هیدروکورتیزون استفاده شود.
- نوشیدن آب زیاد توصیه میشود.
- اگر تاول پوستی به وجود آمدهاست تاول ها را نتركانيد زيرا تاولها براي محافظت از لايه هاي زيرين پوست تشكيل مي شوند و تركاندن آنها ممكن است به عفونت بيانجامد. اگر تاول خودبخود باز شد به آرامي پوست مرده را از روي آن برداريد و يك پماد آنتي بيوتيك در محل آن قرار دهيد. یک گاز خشک روی تاول قرار داده شود ، پانسمان خشک ممکن است از عفونت جلوگیری کند.
- سيلورسولفاديازين ( كرم 1% ) جهت درمان آفتاب سوختگي مناسب است. البته بايد در مورد مصرف آن در ناحيه صورت با احتياط استفاده شود.
- اگر پوستتان تاول نزدهاست ، از کرم مرطوب کننده و یا کرم های کورتیکوستروئید های موضعی برای تسکین ناراحتی استفاده شود.
- داروهای مسکن مانند ایبوپروفن را برای کاهش درد مصرف باید بکار روند.
- در صورتی که به همراه آفتاب سوختگی تب وجود دارد یا تاولهای پر از مایع، سرگیجه یا اشکالات بینایی به همراه آفتاب سوختگی وجود دارند، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
- در موارد وجود دهیدریشن و اختلال آب و الکترولیتی بستری در بیمارستان و مایع درمانی نیاز است
- آفتاب سوختگي مي تواند چند روز فرد را از كارش باز دارد.
- آفتاب سوختگي مي تواند باعث بروز پيري زودرس يا سرطان پوست شود.
- ساير مشكلات پوستي مثل هرپس سيمپلكس ، لوپوس و پورفيري ممكن است بدتر شود.
پیشگیری از آفتاب سوختگی
1- از مواجه شدن غیر ضروری درآفتاب خود داری کنید.
2- حد اکثر تابش اشعه ماورائ بنفش بین ساعات 10 صبح تا 4 بعد از ظهر است . در این ساعات در محیط های بسته بسر برید و اگر در محیط بیرون هستید در سایه باشید زیرا سایه می تواند تا 50% باعث کاهش اثرات اشعه ماورائ بنفش شود.
در روز های ابری هنوز اشعه ماورائ بنفش وجود دارد و ممکن است آفتاب سوختگی رخ دهد. در فصل زمستان در روز های برفی برف میتواند تا 80% اشعه ماورائ بنفش را منعکس کند و موجب افتاب سوختگی شود. با بالا رفتن در ارتفاعات شدت اشعه ماورائ بنفش افزایش میابد. با افزایش ارتفاع هر 300 متر 4 تا 5 درصد شدت آن افزایش می یابد. بنابر این کسانی که به کوه نوردی میروند توصیه می شود با توجه به این نکته از کرم های ضد افتاب استفاده کنند. از گرفتن حمام آفتاب و برنزه کردن پوست باید پرهیز کرد. از رفتن به سالن های مخصوص برنزه کردن و استفاده از اشعه های مصنوعی تولید کننده خود داری شود. در صورتی که خیلی تمایل به برنزه شدن دارید میتوانید از کرم های مخصوص برنزه کردن استفاده کنید تا ضمن محافظت ازاشعه آفتاب رنگ دلخواهتان را نیز بدست آورید.
3- از ضد آفتاب ها به شکل صحیح استفاده کنید :
الف- پوست باید تمیز و خشک باشد.
ب- یک ربع تا نیم ساعت قبل از بیرون رفتن از ضد افتاب استفاده شود.
ج- مقدار ضد افتاب باید کافی باشد 2میلی گرم به ازائ هر سانتی متر مربع و یا یک بند انگشت برای کل صورت نیاز است.
د- هر 2 تا 4 ساعت بسته به نوع ضد افتاب بایستی تکرار شود .
ه- ضد آفتاب باید روی کل نواحی در معرض نور مالیده شود صورت پشت گردن و گوشها و پشت دستها مالیده شود .
و- در زمانهای شنا در استخر های رو باز از ضد افتاب های واتر پروف یا مقاوم به اب استفاده شود مدت دوام این ضد افتابها 80 دقیقه است و باید تکرار استفاده از انها صورت گیرد.
ح- در روزهای ابری و در زمستان هم ضد افتاب باید استفاده شود . در زمستان و روز های برفی ،برف می تواند تا 80 درصد اشعه ماورائ بنفش را منعکس کند. همچنین رفتن در ارتفاعات با افزایش شدت اشعه ماورائ بنفش همراه است.
4- استفاده از پوشش مناسب :
الف- لباس میتواند به عنوان یک عامل محافظت کننده از افتاب یاشد.
ب- لباس هایی که بافتی فشرده دارند و لباس های ضخیم محافظت بیشتری اعمال میکنند.
ج- استین لباس باید بلند باشد. لباس های تیره محافظت بیشتری دارند.لباس خیس محافظت کمتری دارد.از دستکش برای پوشش دستها استفاده شود.
د- از کلاه های نقاب دار استفاده شود.لبه انها باید 7/5 تا 10 سانتی متر باشد.
ه- از عینک های افتابی استفاده شود .اینها علاوه بر محافظت از چشم از پوست اطراف چشم ها نیز محافظت میکنند.
در مورد بچه ها تمامی نکات فوق باید رعایت شود :
70 تا 90% از زمانيكه هر فرد در طول عمرش در آفتاب قرار مي گيرد در 20 سال اول زندگي است. قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراي بنفش اولين عامل ايجاد تمام انواع سرطان پوست است. بعضي از مطالعات نشان مي دهند كه آفتاب سوختگي شديد در دوران كودكي ممكن است منجر به ملانوم كه كشنده ترين نوع سرطان پوست است شود. افرادي داراي پوست و موي روشن يا كك مك و كسانيكه چشم هاي آنها آبي يا سبز است بيش از سايرين در معرض خطر آسيب هاي مختلف پوستي از جمله سرطان پوست هستند ولي به هر حال اشعه آفتاب براي همه مردم خطرناك است.
به بچه ها باید آموزش داده شود که در وسط روز در محیط های باز و آفتابی بازی مکنند. و حتی المکان در سایه بسر ببرند.
از پوشش مناسب و کلاه های نقاب دار استفاده کنند.
پوشیدن یک بلوز میتواند فاکتور محافظتی 3 تا4 داشته باشد
بچه ها نیز باید از کرمهای ضد افتاب استفاده کنند.
استفاده از ضد افتابها در طی 18 سال اول منجر به کاهش 78% در ایجاد سرطانهای پوستی شده است.
در نهایت :
عواقب درازمدت سالهای متوالی قرار گرفتن در معرض نور تند خورشید نیز مهم هستند.
یک بار آفتاب سوختگی همراه با تاول زدن پوست احتمال سرطان سلولهای رنگی پوست ( ملانوسیتها ) را که ملانوم نامیده میشود دو برابر میکند. قرار گرفتن مداوم در معرض نور خورشید باعث پیری زودرس پوست و ایجاد چین و چروک روی آن می شوند و لکه های قهوه ای به نام لنتیگو روی پوست نتیجه تابش نورآفتاب هستند.
سرطان پوست ( چه از نوع سلول پایهای و چه از نوع سلول فلسی ) مستقیماً با میزان قرار گرفتن در معرض آفتاب ( که بر حسب دو عامل رنگدانههای پوست و ساعات زیر آفتاب بودن معین میشود ) ارتباط دارد. نهایتاً در معرض قرارگیری به نور خورشید و صدمه ناشی از پرتو فرابنفش در ایجاد آب مروارید دخیل دانسته شدهاست .