سونو بیضه یا سونوگرافی بیضه، یکی از مهم ترین روش های تصویربرداری پزشکی است که برای بررسی و ارزیابی مشکلات و بیماری های مختلف بیضه مورد استفاده قرار می گیرد. معاینه بیضه غیرتهاجمی به پزشکان کمک می کند تا علل مختلف درد، تورم، یا توده های غیرعادی را شناسایی کنند. از جمله علل انجام سونوگرافی بیضه می توان به تشخیص و پیگیری عفونت ها، آسیب ها، واریکوسل، و تومورها اشاره کرد. این روش سریع و ایمن است و اطلاعات دقیقی در مورد سلامت بیضه ها ارائه می دهد.

علل انجام سونوگرافی بیضه

از آنجایی که سونوگرافی از بیضه ها برای طیف وسیعی از مشکلات در مورد اسکروتوم، بیضه ها و اپیدیدیم استفاده می شود، پزشک ممکن است در صورت آسیب دیدگی، درد و تورم داخل و اطراف بیضه ها، این نوع سونوگرافی را تجویز کند. موارد خاصی نیز وجود دارند که در طی آنها سونوگرافی بیضه ها تجویز می شوند این موارد خاص عبارتند از:

• تست توده غیر طبیعی در بیضه

هنگامی که پزشک، مشکوک به سرطان بیضه در مرد باشد، سونوگرافی بیضه اولین آزمایشی است که تجویز می کند. این اسکن برای کشف این که آیا توده ای که در بیضه ها وجود دارد سرطانی می باشد یا خیر، استفاده می شود. تصاویر حاصل از سونوگرافی می توانند به پزشک برای اندازه گیری و محل قرار گیری توده کمک کنند. این تصاویر همچنین به پزشک در تشخیص اینکه آیا درون توده از مایعات بی ضرر تشکیل شده یا جامد سرطانی کمک می کنند.

• پیچ خوردگی بیضه ها

پیچ خوردگی بیضه یک وضعیت جدی و بسیار دردناک است که نیاز به مراقبت های فوری پزشکی دارد. هنگامی این وضعیت رخ می دهد که طنابی که خون را به بیضه ها می ریزد پیچیده می شود. در صورتی که این مشکل به سرعت برطرف نشود، خونرسانی به بیضه قطع شده و باعث می شود که بافت بیضه از بین برود. پزشکان معمولاً برای جلوگیری از آسیب بیشتر به بیضه فوراً جراحی را انجام می دهند. در صورت ایجاد این مشکل که با درد شدید در بیضه ها مشخص می شود، شخص باید فوراً به پزشک مراجعه کند.

• اپیدیدیمیت

اپیدیدیمیت ، التهاب اپیدیدیم که لوله هایی در پشت بیضه ها می باشند که اسپرم را ذخیره و حمل می کنند، است. التهاب اپیدیدیم می تواند باعث ایجاد مایعات در اطراف بیضه شود، در نتیجه توده ای متورم در بیضه ایجاد می شود. این مشکل معمولاً در اثر عفونت ایجاد می شود.

• ناباروری

با توجه به اینکه بیضه ها اسپرم را ایجاد و ذخیره می کنند، گاهی اوقات مشکلات تأثیرگذار بر بیضه ها می تواند باعث ناباروری در مردان شود. این مشکلات تأثیرگذار شامل عفونت، آسیب، جراحی قبلی یا بیماری است.

اقدامات قبل از سونوگرافی بیضه

قبل از انجام این سونوگرافی، نیازی به جلوگیری از خوردن یا نوشیدن وجود ندارد.

نحوه انجام سونوگرافی بیضه

این کار معمولاً بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول می کشد. قبل از معاینه، از فرد خواسته می شود تا روی تخت بخوابد. در طی مراحل، ممکن است لازم باشد که در یک طرف بدن خود حرکت کنید. سونوگرافی بیضه خارج از بدن انجام می شود. یک دستگاه کوچک و دستی که مبدل نامیده می شود برای گرفتن تصاویر استفاده می شود. پزشک، ژل مبتنی بر آب را به اسکروتوم اعمال می کند تا اطمینان حاصل شود که مبدل روی پوست راحت حرکت می کند. وی این مبدل را به طرف عقب و جلو بر روی اسکروتوم حرکت می دهد تا تصاویر بیضه ها را بگیرد.

تفسیر سونوگرافی بیضه

رادیولوژیست بعد از دیدن تصاویر مربوط به سونوگرافی بیضه، نتیجه را تجزیه و تحلیل می کند. سپس گزارشی را با جزئیات برای پزشک ارسال می کند. اگر در تصاویر مربوط به سونوگرافی مشکلات یا عامل غیرطبیعی دیده شود، می تواند نشانه یکی از موارد زیر باشد:

1. وجود عفونت در بیضه
2. وجود کیست خوش خیم در بیضه
3. پیچ خوردگی بیضه که باعث محدود شدن جریان خون در بیضه می شود.
4. وجود تومور در بیضه
5. ابتلا به هیدروسل (کیسه خوش خیم از مایعات در اطراف بیضه)
6. اسپرماتوسل (کیست پر از مایع در مجاری بیضه)
7. واریکوسل (تورم ورید در عروق اسپرماتیک بیضه)

اگر رادیولوژیست یکی از این حالات را تشخیص دهد، انجام معاینات بیشتر را به پزشک توصیه می کند.

عوارض جانبی سونوگرافی بیضه

سونوگرافی بیضه ها روشی کم ریسک در نظر گرفته می شود. این تست ممکن است موجب ناراحتی و یا درد در صورتی که آسیب یا تورم در ناحیه بیضه ها وجود داشته باشد، شود. برخی روش های تصویربرداری از اشعه های رادیواکتیو استفاده می کنند؛ اما سونوگرافی این طور نیست که این روش را نسبت به دیگر روش ها کم ریسک تر می کند.

نسخه اصلی مطلب علل انجام اولتراسوند بیضه را در سایت دکتر غلامرضا سیف بخوانید.

---