خارش پوست که به آن پروریت (Pruritis) نیز می گویند، یک حس آزاردهنده و ناخوشایند است که فرد را به خاراندن پوست وادار می کند. علل احتمالی خارش پوست عبارتند از بیماری های داخلی و پوستی بیمار. در مواردی که خارش علت خاصی ندارد باید به پزشک متخصص پوست مراجعه کرد. پزشک می تواند علت زمینه ای خارش را مشخص کرده و آن را درمان نماید.

علائم خارش پوست

ممکن است، مناطق کوچک و خاصی از پوستتان نظیر دست، پا یا تمام بدنتان بخارد. این مشکل، گاهی بدون هیچ تغییر قابل ملاحظه ای روی پوست رخ می دهد و گاهی نیز با علائم زیر همراه است:

• قرمزی
• برآمدگی، لک یا تاول
• خشکی یا ترک پوست
• پوسته پوسته شدن یا چربی پوست

خشکی پوست

اگر پوستتان خشک باشد، با خارش متوجه خشکی آن می شوید. خشکی پوست، به ویژه، در فصل زمستان و در مکان هایی که هوا خشک است، بدتر می شود. این مشکل با افزایش سن، شایع تر می شود.

بثورات پوستی

• اگر در قسمت های از بدن خود متوجه بثورات پوستی شدید، احتمالاً مشکل از پوست شماست. در این موارد خارش پوست ممکن است به دلیل:
• عفونت های قارچی و باکتریایی مانند زرد زخم و التهاب یا عفونت پیاز موی پوست (فولیکولیت).

درماتیت آتوپیک یا اگزما

در این اختلال، لکه های خشک، پوسته پوسته یا بثورات برآمده را روی پوست می بینید. علت اگزما هنوز روشن نیست؛ اما معمولاً خارش پوست در اگزما شدید است. کودکانی که در خانواده ی خود سابقه ی آسم یا حساسیت (آلرژی) دارند، بیشتر ممکن است به اگزما دچار شوند. حساسیت های غذایی خاص و خاراندن پوست اگزما را بدتر می کند.

لوپوس

لوپوس یک بیماری خود ایمنی است که با طیفی از علائم که در دستگاه ها و ارگان های مختلف ایجاد می شوند همراه است. علائم درگیری های پوستی و مخاطی که از لکه تا زخم متغیر هستند از جمله علائم لوپوس می باشند. یکی از شاخص ترین علائم پوستی لوپوس پیدایش لکه پوستی پروانه ای شکل (Butterfly-shaped) بر روی صورت می باشد. لکه های پوستی ناشی از لوپوس ممکن است در معرض نور خورشید بدتر شوند.

بیماری کلیوی

خارش شدید در سراسر بدن، اغلب در افرادی که دچار بیماری کلیوی یا مبتلا به نارسایی مزمن کلیوی هستند، رخ می دهد. در واقع یک مطالعه نشان داد که 42 درصد از بیماران دیالیزی دچار خارش متوسط تا شدید کلیوی بودند. علم هنوز کشف نکرده است که چرا بیماری کلیه باعث خارش می شود؛اما پزشکان معتقدند که با ایجاد سموم در بدن، زمانی که کلیه ها قادر به حذف مواد زائد از جریان خون نیستند، اتفاق می افتد.

بیماری کبد

خارش پیوسته می تواند یک نشانه خاموش بیماری کبدی باشد. کم خونی، می تواند یک نشانه اولیه بیماری کبد باشد. هدف اصلی این است که بیماری کبد را درمان کرده و داروهایی که می توانند اسیدهای صفراوی را از بین ببرند، تجویز کنند. پزشکان معمولاً داروهایی را تجویز می کنند که می توانند جذب بدن از اسیدهای صفراوی را مهار کنند یا مقدار اسید صفراوی که به کبد بازگردانده می شوند را کاهش دهند.

مصرف برخی داروها

• داروهای ضد قارچ
• آنتی بیوتیک ها (به ویژه مواردی که پایه سولفونامیدی دارند).
• مسکن های از بین برنده درد
• داروهای ضد انعقاد خون

واکنش آلرژیک

قرمزی و ناراحتی پوستی زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدنتان نسبت به آلرژن های پوست واکنش نشان بدهد. واکنش های آلرژیک شدید و ناگهانی می توانند باعث بروز تورم و تنگی نفس شوند؛ به همین خاطر نیاز به رسیدگی فوری دارند. خارش و تاولی که چند دقیقه تا چند ساعت پس از تماس با آلرژن ها در بدن ایجاد می شود، علائم واکنش آلرژیک هستند.

سرخک

علائم بیماری سرخک شامل تب، گلودرد، قرمزی پوست، آبریزش بینی، از دست دادن اشتها و سرفه است. سه تا پنج روز بعد از ظهور اولین علائم، قرمزی پوست در نواحی صورت و بدن مشهود می شود. نقطه های قرمز کوچک با مراکز سفید رنگ نیز ممکن است در داخل دهان به وجود آیند.

آبله مرغان

ظهور تاول های قرمز و پرآب در نواحی مختلف بدن اولین نشانه آبله مرغان است. در این شرایط ناراحتی پوست با تب، بدن درد، گلو درد یا از دست دادن اشتها همراه است. این بیماری تا زمانی که تاول ها و جوش ها خشک نشوند، مسری است و از دلایل خارش بدن است.

کاندیدیاز

قارچ کاندیدا (نوعی عفونت قارچی) معمولاً در نواحی از بدن ایجاد می شود که به خاطر قرار گرفتن دو لایه از بدن روی یکدیگر در آنها نوعی اصطکاک رخ می دهد، مثل باسن، زیر بغل، بین انگشتان پاها و دست ها و زیر پستان. بروز علائم قارچ کاندیدیاز با خارش، سوزش و احساس گزیدگی شروع می شود و روی پوست، نقاط قرمزی ایجاد می شود که از داخل مرطوب هستند و روی آن پوسته ای خشک به وجود می آید. ترک ها و زخم های کاندیدیاز به شکل جوش های چرکی یا تاول درمی آیند و ممکن است عفونی شوند.

کهیر

تاول های برجسته و خارش آوری که بعد از تماس با مواد حساسیت زا روی پوست ایجاد می شوند، کهیر هستند. شکل کهیر می تواند گرد و کوچک، حلقه ای یا به اشکال نامشخص باشد. قرمزی، برافروختگی و دردناک بودن پوست در هنگام لمس کردن آن از نشانه های کهیر هستند.

گال

زخم های گال به شکل جوش و تاول های کوچک و زبر نمایان می شوند. این زخم ها به صورت خطوطی با طیف های رنگی مختلف خودشان را نشان می دهند. بروز علائم این مشکل، چهار تا شش هفته طول می کشد.

زمان مراجعه به پزشک

در موارد زیر به پزشک مراجعه نمایید:

1. نامعلوم بودن علت خارش
2. شدید بودن خارش
3. علائم همراه با خارش

مراجعه به پزشک برای تشخیص به ویژه، زمانی حائز اهمیت است که علت خارش مشخص نباشد؛ چراکه برخی علل به وجود آورنده خارش، خطرناک و در عین حال قابل درمان می باشند.

نسخه اصلی مطلب بیماریهای خارش دار کدامند؟ را در سایت کلینیک پوست صدف بخوانید.

---