تخلیه پستان یا ماستکتومی، یک عمل جراحی است که برای برداشتن بخشی یا تمام بافت سینه انجام می شود. این جراحی معمولاً به عنوان یک روش درمانی برای سرطان سینه یا پیشگیری از آن در افرادی که دارای ریسک بالای ابتلا به این بیماری هستند، مورد استفاده قرار می گیرد. ماستکتومی زمانی انجام می شود که سرطان در مراحل پیشرفته قرار دارد یا درمان های دیگر مؤثر نبوده اند. این عمل می تواند شامل برداشتن یک یا هر دو سینه باشد و به منظور کاهش خطر بازگشت سرطان یا جلوگیری از گسترش آن به سایر نقاط بدن انجام می شود.

جراحی تخلیه پستان چگونه انجام می شود؟

پزشکان جراحی برداشتن سینه را تحت بیهوشی عمومی انجام می دهند. جراح در حین عمل، یک برش افقی یا مورب روی سینه شما ایجاد می کند تا بتواند بافت را از سینه خارج کند. مقدار بافت برداشته شده به نوع تخلیه پستان شما بستگی دارد. جراح معمولاً یک یا دو لوله تخلیه را در محل جراحی قرار می دهد تا از تجمع مایع در فضای سینه جلوگیری کند. این لوله ها ممکن است برای چند روز باقی بمانند. جراح شما ممکن است در طول غدد لنفاوی برداشته شده را به بخش آسیب شناسی بفرستد تا از نظر سلول های سرطانی بررسی شوند. اگر آسیب شناس، سلول های سرطانی را در نمونه ارسال شده پیدا کند، جراح ممکن است غدد لنفاوی بیشتری را در طول جراحی بردارد.

تخلیه پستان با چه هدفی انجام می شود؟

تصمیم برای تخلیه یا حفظ پستان در بیماران مبتلا به سرطان سینه بر اساس مرحله بالینی سرطان، نوع سلول های سرطانی، و ترجیحات بیمار و پزشک انجام می شود. این روش جراحی به منظور حذف تومور سرطانی و خارج کردن آن انجام می گیرد؛ چه تومور پستان خوش خیم باشد چه بدخیم. در این جراحی تلاش بر این است که تا جایی که ممکن است بافت پستان حفظ شود و تنها تومور خارج شود ولی بافت سالم پستان تخلیه نشود.

توجه کنید که برای انجام این جراحی لازم است که سرطان گسترش پیدا نکرده باشد و به سایر نقاط پستان پخش نشده باشد، چرا که در این صورت مجبور به تخلیه کامل بافت پستان هستیم.

در برخی از موارد لازم است که پس از انجام جراحی تخلیه سینه، بیمار از شیمی درمانی و یا رادیوتراپی به طور همزمان استفاده کند. در این صورت احتمال عود بیماری به مقدار زیادی کم می شود. هرچند که شیمی درمانی و رادیوتراپی می تواند برای بیمار مشکل ساز باشد؛ اما در برخی از موارد، انجام آن ها به منظور جلوگیری از پیشروی و انتقال سرطان به اندام های دیگر به ویژه شش، مغز و…. و همچنین جلوگیری از عود مجدد سرطان پستان ضروری است.

عمل برداشتن سینه در چه زمانی انجام می شود؟

در صورت ابتلا به سرطان پستان و یا بودن در معرض خطر بالای ابتلا به این بیماری، به کمک این جراحی بافت پستان تماما برداشته می شود. ماستکتومی می تواند یک طرفه یا دوطرفه انجام شود. انواعی از سرطان را می توان به کمک این جراحی درمان کرد، برخی از آن ها عبارتند از:

• کارسینوم داکتال درجا و یا سرطان پستان غیرتهاجمی
• مرحله اولیه سرطان پستان
• مرحله سوم سرطان پستان، بعد از انجام شیمی درمانی
• سرطان التهابی پستان، بعد از شیمی درمانی
• پاژه پستان
• سرطان پستان موضعی

علت انجام عمل تخلیه پستان

جراحی برداشتن پستان می تواند گزینه درمانی بسیاری از انواع سرطان پستان باشد، مانند:

• درمان سرطان های مکرر
• سرطان پستان غیرتهاجمی
• بیماری پاژه پستان
• سرطان التهاب پوست بعد از شیمی درمانی
• مراحل اولیه سرطان پستان
• در صورت پیشرفت بیماری بعد از شیمی درمانی

ماستکتومی چند نوع دارد؟

جراحی تخلیه پستان دارای انواع مختلفی است که برخی از آن ها عبارتند از:

• ماستکتومی کلی یا سنتی

در این نوع از ماستکتومی، پوست سینه، هاله نوک پستان و بافت داخلی پستان تخلیه می شود.

• ماستکتومی رادیکال اصلاح شده

این روش به ماستکتومی کلی بسیار نزدیک است. علاوه بر بخش هایی که در ماستکتومی سنتی برداشته می شود، تعدادی از غدد لنفاوی زیر بغل و تعدادی از ماهیچه های زیر پستان نیز در این روش برداشته می شود.

• ماستکتومی رادیکال

در این روش که به ندرت انجام می شود، کل بافت پستان، پوست آن قسمت، هاله نوک پستان، عضلات قرار گرفته روی قفسه سینه و تمامی غدد لنفاوی زیر بغل تخلیه می شوند.

• ماستکتومی با حفظ پوست

در این روش تلاش بر این است که بیش تر پوست پستان را حفظ کنند اما نوک پستان و هاله ای که اطراف آن قرار دارد حذف می شود.

این که کدام ماستکتومی برای بیمار مناسب تر است تحت تاثیر چه عواملی است؟

1. سن بیمار
2. سلامت عمومی بیمار
3. وضعیت یائسگی بیمار
4. اندازه تومور
5. مرحله گسترش تومور
6. درجه تومور و تهاجمی بودن آن
7. وضعیت گیرنده هورمون تومور
8. درگیر بودن یا نبودن غدد لنفاوی

در چه کسانی برداشتن کل بافت پستان ضرورت دارد؟

همانطور که گفتیم برخی از بیماران نیاز به تخلیه کامل پستان دارند. برای مثال:

• بیمارانی که ميكروكلسيفيكاسيون منتشر دارند
• بيماران جوانی كه تمام گيرنده ها در آن ها منفی می باشد و دارای خطر عود بیش تری نسبت به سایرین هستند
• کسانی که بیماری آن ها در پستان منتشر و یا درگيری چند كانونی است و جراح پستان چاره ای جز تخليه پستان ندارد
• تخلیه پستان در ترنس ها به عنوان یک جراحی اساسی در فرآیند تطبیق جنسیت برای افراد ترنس مردانه انجام می شود تا به ظاهر مردانه تر دست یابند.

ماستکتومی در چه مواردی انجام می شود؟

ماستکتومی در درمان برخی از سرطان ها استفاده می شود که این سرطان ها عبارتند از:

• کارسینوم داکت های شیری سرطان سینه غیر تهاجمی
• استیج 1 و 2 سرطان سینه
• استیج 3 یا مرحله پیشرفته سرطان سینه که پس از انجام شیمی درمانی صورت می گیرد
• سرطان سینه التهابی که پس از انجام شیمی درمانی صورت می گیرد
• بیماری پاژه پستان
• سرطان پستان با بازگشت موضعی
• به منظور پیشگیری از سرطان پستان

در افرادی که ریسک بالایی در ابتلا به سرطان پستان دارند، ماستکتومی به منظور پیشگیری از ابتلا صورت می گیرد. در این روش بافت هردو پستان به طور کامل تخلیه می شود؛ در نتیجه ریسک ابتلا به سرطان به شدت کم می شود. معمولا کسانی که سابقه خانوادگی در سرطان پستان دارند برای این مورد داوطلب می شوند.

پس از انجام جراحی برداشتن سینه چه مراقبت هایی نیاز است؟

مراقبت های پس از جراحی، شامل یک گروه از اعمال مختلف مانند استحمام، شروع فعالیت های بدنی نرم، مراقبت از درن و ... می باشد. درن یک وسیله پزشکی است که به وسیله آن، خونابه خارج می شود. نیاز است تا هر 24 ساعت یکبار ترشحات این وسیله تخلیه شده و مقدار آن به پزشک گزارش شود. برخی از این مراقبت ها شامل موارد زیر می شوند:

• استحمام: بیمار می تواند یک روز بعد از انجام جراحی حمام کند؛ اما دقت کنید که نباید رطوبت به درون درن نفوذ کند.
• فعالیت های روزمره: غالبا 4 تا 6 هفته استراحت در منزل برای بیمار توصیه می شود. انجام فعالیت های فردی یک روز پس از جراحی مانعی ندارد. انجام فعالیت های عادی و سبک از جمله پیاده روی برای بیمار مشکلی ایجاد نمی کند؛ اما باید از انجام فعالیت های سنگین تا دو ماه پرهیز کرد. توجه کنید، خوابیدن به سمتی که جراحی داشته است سبب تورم و اختلالات لنف ادم می شود؛ بنابراین بهتر است از خوابیدن بر روی آن سمت از بدن پرهیز شود.
• فعالیت های نرمشی: پزشکان توصیه می کنند که بیمار یک روز پس از جراحی نرمش های دست و شانه را شروع کند؛ تا مفصل شانه خشک نشود.
• تغذیه: بهتر است که بیمار بعد از جراحی ماستکتومی، از غذاهای رقیق کننده خون از جمله ادویه ها، سیر و پیاز پرهیز نماید.
• نوع پوشش: بهتر است لباس هایی که پوشیدن و بیرون آوردن آن راحت تر است مانند لباس های زیپ دار، پوشیده شود. پوشیدن سوتین منعی ندارد، اما بهتر است از سوتین های نخی و راحت استفاده شود.

عوارض عمل تخلیه پستان

پس از عمل برداشتن پستان، ممکن است عوارض زیر برای بیمار رخ دهد:

• ظاهر شدن چرک در محل برش
• هماتوم یا خونریزی
• ناراحتی و درد در قفسه سینه، بازوها، زیر بغل
• نفوذ یک عفونت باکتریایی به سلول های پوست و بافت زیر جلدی
• رکود لنف به دلیل ترشح بیش از حد آن
• آسیب به رشته های عصبی که با درد در مفاصل شانه، مهار حرکت بیان می شود.

نسخه اصلی مطلب تخلیه پستان در چه مواردی انجام می شود؟ را در سایت دکتر سید محمد رضا حکیمیان بخوانید.

---