لک پوستی به بخش هایی از پوست گفته می شود که به دلایل مختلف دچار تغییر رنگ شده و متفاوت از رنگ معمول پوست هر شخص دیده می شوند. لک های پوستی طیف وسیعی از عارضه های پوست را دربر می گیرند و می توان گفت از شایع ترین بیماری ها و مشکلات پوستی محسوب می شوند. لک های پوستی به صورت مادرزادی با نوزاد متولد نمی شوند، بلکه در اثر عوامل مختلف روی پوست تشکیل شوند.

تفاوت عوامل ایجاد لک های پوستی در شکل، رنگ و تعداد آن ها تأثیر مستقیم داشته و معمولاً درمانشان را نیز متفاوت می کند. لک ها در قسمت های مختلف بدن ایجاد می شوند و دلیل تشکیل آن ها تکثیر بیش از حد ملانین ها است. ملانین ها سلول ها رنگ دانه ای پوست هستند که به پوست رنگ می دهند. وقتی تعداد آن ها در یک بخش بیشتر از حد نرمال باشد، این بخش تیره تر یا در موارد نادری روشن تر دیده می شود. به این ترتیب لک پوستی ایجاد می شود. لک پوست ممکن است به دلایل زیبایی پسندانه یا به دلایل پزشکی نیاز به درمان داشته باشد.

عوامل افزایش دهنده لک پوست

همه افراد می توانند دچار لکه های تیره روی پوست شوند؛ اما مواردی هست که می تواند شانس ابتلا به لکه های پوستی را افزایش دهد، از جمله:

• قرار گرفتن در معرض نور شدید آفتاب
• بارداری
• بیماری های پوستی مثل آکنه یا اگزما
• جراحت و آسیب پوستی
• داروهایی که باعث افزایش رنگدانه ها می شوند.
• بیماری های کبدی
• دیابت
• لک های ناشی از کمبود ویتامین: برخی لک ها در اثر کمبود ویتامین هایی مثل B12 ایجاد می شود. گاهی کمبود ویتامین A موجب گستردگی لک ها و برجستگی هایی مثل پوست مرغی می شود.

آکنه (Acne)

آکنه یک بیماری پوستی مزمن و التهابی است که باعث به وجود آمدن جوش های سرسفید، جوش های سرسیاه، کورک و کیست می شود. این جوش ها خطرناک نیستند؛ اما باعث ایجاد اسکار ( جای جوش ) بر روی پوست می شوند. پوست انسان منافذی دارد که به غدد چربی در زیر پوست متصل است. فولیکول ها غدد چربی را به این منافذ وصل می کنند. فولیکول ها کیسه های کوچکی هستند که مایعاتی تولید و ترشح می کنند. این غدد، مایعات چربی به نام سبوم تولید می کنند. سبوم سلول های پوست مرده را از طریق فولیکول ها به سمت سطح پوست حمل می کند. یک موی کوچک از طریق فولیکول خارج از پوست رشد می کند.
آکنه ها وقتی ایجاد می شوند که سر این فولیکول ها بسته شوند و چربی در زیر پوست ساخته شود. آنها معمولاً بر روی صورت، پشت، سینه، شانه و گردن پدیدار می شوند. سبوم، مو و سلول های پوستی می تواند با یک پلاگین به صورت توده ای به هم وصل شوند. این پلاگین با باکتری آلوده می شود و در نتیجه متورم می شود. هنگامی که این پلاگین شروع به شکستن می کند آکنه ها ظاهر می شوند.

میلیا (Milia)

میلیا نام تخصصی برای برجستگی های سفید، سفت و کوچکی است که اغلب روی صورت ایجاد می شوند و در هرکسی با هر سنی ممکن است ایجاد شود. این برجستگی ها بسیار سمج هستند و هفته ها یا ماه ها و حتی بیشتر ممکن است روی پوست باقی بمانند. این برجستگی ها با آکنه فرق دارد. برخلاف آکنه، میلیا نسبتا محکم است و فشار دادنش بی تأثیر است یا تأثیر جزئی دارد. همچنین برخلاف آکنه، دور چشم و در قسمت هایی از پوست صورت که غدد چربی ندارند ظاهر می شوند.

عفونت تینیا (TINEA INFECTION)

تینیا امکان دارد مانند یک لکه یا تغییر رنگ در پوست باشد؛ ولی این لکه ها درواقع نوعی عفونت قارچی هستند. تینیا به شکل ها و اندازه های گوناگون آشکار می شود و در صورت عدم درمان پخش شده و بدتر می شود.

لکه های قرمز روی پوست (SKIN RASHES AND RED SPOTS)

لکه های قرمز روی پوست جزو شایع ترین اقسام مشکلات پوستی است. تقریباً یکی از نشانه های اولیه ی همه بیماری های پوستی، وجود لکه های قرمز است. لکه های قرمز می توانند در هر نقطه ای از بدن آشکار شوند. لکه های قرمز روی پوست امکان دارد همیشه با آکنه در ارتباط نباشند. آنها همینطور می توانند علامتی از واکنش آلرژیک به یک محصول مراقبت از پوست و یا به عنوان یک نتیجه از حساسیت به حیوان خانگی یا گیاه باشد.

لکه های قرمز امکان دارد همراه با خارش، درد، تورم و نشانه هایی از این قبیل باشند. برخی لکه های قرمز روی پوست هم امکان دارد با مایع پر شده باشند. از طرف دیگر، امکان دارد نقطه های قرمز رنگی روی پوست خود داشته باشید که نه درد می کنند و نه در طی سالیان درازی تغییر شکل داده اند. در حالی که بی ‎ضرر قلمداد کردن این لکه های قرمز امری طبیعی است؛ ولی بهتر است چکابی از آنها صورت بگیرد و از آن مهم تر اگر در طول دوران بلوغ شکل گرفته اند، تحت معاینه قرار گیرند.

گاهی علت لک صورت به آلرژی بازمی گردد. حساسیت به مواد غذایی یا آرایشی گوناگون می تواند بیشتر سبب به وجود آمدن لک های پوستی شوند که در حالت طبیعی بعد از مدتی برطرف می شوند؛ ولی در بعضی موارد این لکه ها می توانند به صورت طولانی مدت باقی بماند.

کراتوز سبورئیک (SEBORRHEIC KERATOSIS)

کراتوز سبورئیک یک زائده پوستی تیره و فلس مانند است که بی خطر است و از رشد بی رویه لایه بالایی پوست آشکار می شود. با نزدیک شدن به دوره میان سالی تعداد این زائده های پوستی بیشتر می شود. پزشک با استفاده از بریدن این زائده ها، مایع نیتروژن یا لیزر به برطرف شدن کراتوز سبورئیک کمک می کند.

دیابت

دیابت می تواند باعث تیره تر شدن مناطقی از پوست شود. برخی شرایط مرتبط با دیابت شامل آکانتوز سیاه که باعث ایجاد تیرگی، پوست مخملی و لکه های براق و یا پوستی دیابتی می شوند و ممکن است بعضی از افراد آن را با لکه های سن اشتباه بگیرند.

درمان لکه های پوست

ترکیبی از درمان ها با استفاده از محصولات و تکنیک های مختلف عملاً نتیجه بهتر و طولانی تری ایجاد می کند. به این منظور در کلینیک از روش ها و تکنیک های مختلف، مثل درمان با لیزر و کرایوتراپی با قلم و IPL برای رفع تیرگی پوست استفاده می شود.

• کرم ها

شمار زیادی از کرم های بدون نسخه وجود دارند که می تواند در درمان لکه های قهوه ای صورت مؤثر باشند و لکه های قهوه ای را محو یا حذف کنند. هزینه این کرم ها برای رفع لک می تواند در هرجایی بسته به شرکت سازنده و اندازه ی جعبه ی آنها متفاوت باشد.

به خاطر داشته باشید که وجود لکه های قهوه ای مشکلی نیست که به راحتی بشود با آن برخورد کرد و عوامل زیادی در نتایج نهایی نقش دارند. با این حال یک برنامه خوب برای مراقبت از پوست می تواند یک راه طولانی را به سمت حذف این لکه های ناخوشایند ارائه دهد.

• لیزر درمانی

یک روش غیر موضعی برای درمان لکه های قهوه ای روی پوست، استفاده از لیزر است. لیزر درمانی یک روش سرپایی است که معمولاً در مطب انجام می شود. در طول درمان، لیزر بر روی لکه های قهوه ای متمرکز می شود و گروه های رنگ دانه هایی که باعث این لکه ها شده است را از بین می برد.

برای کسانی که می خواهند لکه های قهوه ای روی پوست خود را در یک روشی برتر از روش های معمول و بدون نسخه درمان کنند، روش های سرپایی در دسترسی وجود دارد. یک نمونه از این روش ها از بین بردن لکه های قهوه ای با لیزر است. در طول درمان، لکه های قهوه ای با تعدادی از لیزرهای مختلف مانند لیزر پالسی نور و لیزر سوئیچ شده ی Q درمان می‎شوند. این لیزرها در درست هدف قرار دادن درجه دقت بالایی دارند و بسیار مؤثر هستند.

• تکنولوژی IPL

تکنولوژی IPL ظاهر پوست پیر شده، لکه های قهوه ای ( کک و مک ناشی از نور خورشید)، خوش خیم ترین رنگدانه های قهوه ای و قرمزی ناشی از پاره شده مویرگ ها را بهبود می بخشد.

• کرایوتراپی (سرما درمانی)

کرایوتراپی لکه های قهوه ای را با استفاده از منجمد کردن آنها با یک محلول نیتروژن مایع از بین می برد. این کار باعث می شود پوست تیره با پوست انداختن از بدن دور شود. کرایوتراپی یک روش درمانی سریع و ایمن برای حذف لکه های قهوه ای است.

• لایه برداری شیمیایی

لایه برداری شیمیایی با استفاده از یک محلول شیمیایی که لایه ی بیرونی پوست را برمی دارد، کک و مک و ظاهر لکه های قهوه ای را بهبود می بخشد.

• پیلینگ مکانیکی (میکرودرم)

پیلینگ مکانیکی از کریستال های درجه ی پزشکی استفاده می کند. این کریستال ها با استفاده از یک سیستم قوی مداربسته و کمک دست، در سرتاسر سطح بیرونی پوست با یک سرعت اولیه ی زیادی خالی می شوند. پیلینگ مکانیکی منجر به یک تجدید پوست اساسی می شود. ترویج تولید کلاژن های جدید پوست را ضخیم می کند و لک های صورت را بهبود می بخشد.

نسخه اصلی مطلب علت لکه های پوستی چیست؟ را در سایت دکتر جمال الدین حسن زاده بخوانید.

---