سونوگرافی بیضه به چه دلایلی انجام میشود؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

سونوگرافی بیضه یک روش تشخیصی است که با کمک آن تصاویری از بیضه ها و بافت های اطراف در کیسه بیضه تهیه می شود. به این روش اسکن اولتراسوند هم گفته می شود. بیضه ها اندام های اصلی تولید مثل مردان هستند. در این عضو، اسپرم ها و هورمون های جنسی مردانه (تستوسترون) ترشح می شود. سونوگرافی روشی ایمن، بدون درد و غیرتهاجمی برای تشخیص مشکلات جسمی و بیماری در بیضه است.

علل انجام سونوگرافی بیضه

• وجود عفونت در بیضه
• وجود کیست خوش خیم در بیضه
• پیچ خوردگی بیضه که باعث محدود شدن جریان خون در بیضه می شود.
• وجود تومور در بیضه
• ابتلا به هیدروسل (کیسه خوش خیم از مایعات در اطراف بیضه)
• اسپرماتوسل (کیست پر از مایع در مجاری بیضه)
• واریکوسل (تورم ورید در عروق اسپرماتیک بیضه)
• اگر رادیولوژیست یکی از این حالات را تشخیص دهد، انجام معاینات بیشتر را به پزشک توصیه می کند.

نحوه انجام سونوگرافی بیضه

اسکنرهای سونوگرافی از یک رایانه، صفحه نمایش و یک مبدل متصل تشکیل شده اند. مبدل وسیله دستی کوچکی است که به یک میکروفون شباهت دارد. در سونوگرافی های مختلف ممکن است از مبدل های متفاوت با قابلیت های مختلف استفاده شود.

ژلی که از قبل سونوگرافیست بر ناحیه اعمال کرده است باعث می شود تا هنگامی که مبدل بر روی ناحیه موردنظر قرار گرفت، امواج صوتی بین مبدل و پوست حرکت کند. سپس تصاویر در صفحه نمایشگر رایانه قابل مشاهده می شوند. رایانه بر اساس بلندی (دامنه)، فرکانس و مدت زمان لازم برای بازگشت سیگنال سونوگرافی به مبدل، تصاویر را ایجاد می کند همچنین این نکته را در نظر می گیرد که صدا از کدام ساختار بدن و یا بافتی عبور می کند. در طول انجام اسکن ممکن است از فرد خواسته شود که به طرفین بدن خود دراز بکشد.

سونوگرافیست برای اطمینان از تماس مناسب بین پروب و بیضه مقداری ژل بر روی اسکروتوم می ریزد. این ژل باعث می شود تا مبدل به طور مستقیم بر روی پوست قرار گرفته و تصاویر واضحی گرفته شود. سونوگرافیست مبدل را بر روی اسکروتوم حرکت داده و مقداری فشار اعمال می کند. پس از انجام اسکن فرد می تواند ژل را از روی پوست پاک نموده و در همان روز جواب سونوگرافی خود را دریافت کند.

موارد کاربرد سونوگرافی بیضه

سونوگرافی بیضه به منظور تشخیص طیف وسیعی از مشکلات مربوط به کیسه بیضه، بیضه یا اپیدیدیم استفاده می شود. پزشک ممکن است سونوگرافی بیضه را در شرایطی که فرد در اطراف یا داخل بیضه دچار آسیب، درد یا تورم بوده باشد، تجویز می شود.

موارد استفاده سونوگرافی بیضه شامل موارد زیر است:

آزمایش توده های بیضه

اگر پزشک مشکوک شود که مردی مبتلا به سرطان بیضه است، سونوگرافی بیضه یکی از اولین تست هایی است که تجویز می کند. از این تست برای تشخیص اینکه آیا توده یافته شده در بیضه سرطانی است یا خیر استفاده می شود.

تصاویر سونوگرافی می توانند به پزشک در مشاهده اندازه و موقعیت توده کمک کنند. همچنین این تصاویر می توانند به پزشک در تشخیص اینکه آیا توده حاوی مایع است که اغلب بدون خطر است، یا جامد که می تواند سرطانی باشد، کمک کنند.

پیچش بیضه

پیچش بیضه عارضه ای جدی و بسیار دردناک است که نیازمند اقدامات درمانی فوری است. این عارضه در مواقعی که طناب منوی که خون را به بیضه می رساند، پیچ می خورد.اگر پیچش بیضه فوراً درمان نشود، خون رسانی به بیضه ممکن است قطع شود که در نهایت به مرگ بافت بیضه منجر شود. در اغلب مواقع، برای پیشگیری از آسیب های بیشتر به بیضه به جراحی نیاز است. فرد باید در اسرع وقت بعد از مشاهده درد شدید در بیضه بدون علت آشکار به پزشک مراجعه کند.

اپیدیدیمیت

اپیدیدیمیت تورم اپیدیدیم است که یک مجرای محکم پیچ خورده در پشت بیضه است که اسپرم را نگهداری و منتقل می کند. تورم اپیدیدیم می تواند به تجمع مایع در اطراف بیضه منجر شود و در نهایت موجب ایجاد توده یا تورم شود.

اپیدیدیمیت اغلب بر اثر یک عفونت رخ می دهد.

ناباروری

بیضه ها اسپرم را تولید و نگهداری می کنند. مشکلات اثرگذار بر بیضه ها گاهی اوقات می توانند موجب ناباروری در مردان شوند. عارضه های احتمالی شامل عفونت، مصدومیت، جراحی قبلی و یا بیماری می شوند.

بیضه های نهفته

بیضه های نهفته عارضه ای شایع است که بر میدان جوان اثر می گذارد. در طی رشد جنین ، بیضه ها باید به شکل طبیعی از داخل شکم به سمت پایین حرکت کنند تا در نهایت در خارج از بدن و داخل کیسه بیضه قرار گیرند. این اتفاق معمولاً قبل از تولد رخ می دهد ولی ممکن است تا 6 ماه پس از تولد طول به تعویق بیفتد.

اگر تا زمان 6 ماهگی یک پسر بیضه ها داخل کیسه بیضه قرار نگیرند، لازم است تا به متخصص مراجعه شود. گاهی اوقات، ممکن است نیاز به جراحی باشد. جراحی معمولاً مستقیم است و به این شکل است که جراح بیضه ها را به پایین انتقال می دهد تا در موقعیت مناسب در بدن قرار گیرند.

فواید انجام سونوگرافی بیضه

• اکثر تصویربرداری های فراصوت غیرتهاجمی اند (نیاز به هیچ سوزن و تزریقی ندارند).
• برخی از این آزمایش های ممکن است به صورت موقت ناراحت کننده باشد؛ اما دردناک نیستند.
• استفاده از امواج فراصوت شایع، ساده و مقرون به صرفه تری از روش های دیگر تصویربرداری است.
• تصویربرداری فراصوت کاملاً ایمن است و از هیچ گونه اشعه یونیزه ای استفاده نمی نماید.
• تصویربرداری فراصوت، تصویر واضحی از بافت های نرمی که به خوبی در تصاویر اشعه ایکس مشخص نمی شوند، ارائه می نماید
• امواج فراصوت، تصاویر در لحظه ای فراهم می نماید که ابزار خوبی برای راهنمایی انجام فرایندهای کم تهاجمی مانند نمونه برداری سوزنی و استخراج مایع به شمار می رود.

عوارض سونوگرافی بیضه

خطرات نادری برای این سونوگرافی وجود دارد. معاینه ممکن است باعث ناراحتی یا درد درصورتی که آسیب یا تورم در ناحیه بیضه وجود داشته باشد، شود. برخی از اسکن های پزشکی تولید اشعه می کنند؛ اما سونوگرافی اشعه ای ندارد که باعث می شود که خطر کمتری داشته باشد.