چه افرادی در معرض درد زانو قرار دارند؟

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

زانو بعنوان بزرگترین مفصل بدن، در طول فعالیت روزانه، فشار بسیاری را متحمل می شود که در نهایت، می تواند به درد مفصل زانو منجر شود. درد مفصل زانو می تواند به دلیل آسیب بخش های مختلف زانو بروز کند و در نهایت به مختل شدن زندگی روزمره ی فرد منجر شود. سبک زندگی، عادات ورزشی، سابقه ی خانوادگی و وزن افراد از جمله عواملی هستند که در ایجاد یا عدم ایجاد درد زانو موثر هستند. در ادامه به مهم ترین عواملی که فرد را در معرض درد زانو قرار می دهند اشاره می کنیم.

مهم ترین عوامل موثر درد زانو

1. اضافه وزن بالا

اضافه وزن یکی از اصلی ترین عوامل بروز درد زانو است. زانو تمام وزن بالاتنه را در طی فعالیت روزانه حمل می کند، در نتیجه لازم است تا فرد شاخص توده ی بدنی (BMI) مناسبی را داشته باشد. افرادی که BMI آنها بالای ۲۵ است، احتمال بیشتری را برای بروز درد زانو دارند، زیرا تحمیل نیروی بالا توسط وزن بدن به زانو، آسیب غضروف های آن را سرعت بخشیده و در نهایت موجب بروز آرتروز زانو می شود.

2. نداشتن برنامه ی ورزشی منظم

افرادی که برنامه ی ورزشی منظمی دارند، عضلات تقویت شده ای را تربیت می کنند که می توانند نقش حمایتی مناسبی را در رابطه با مفاصل داشته باشند. از آنجا که آسیب فیزیکی به زانو احتمال بروز آرتروز را بالا می برد، بهتر است ورزشهایی با خطر پایین آسیب مانند یوگا، پیاده روی، دوچرخه سواری و شنا برای تقویت عضلات استفاده کرد. نیم ساعت ورزش روزانه می تواند نقش پررنگی در تقویت عضلات و پیشگیری از درد زانو در آینده داشته باشد.

3. استفاده بیش از حد از عضلات و مفاصل

گرچه فعالیت منظم ورزشی نقش مفید اثبات شده ای در پیشگیری از دردهای زانو دارد اما باید توجه داشت که حرکات تکرارشونده و فشار بر عضلات و مفاصل می توانند آسیب هایی جدی را در درازمدت به مفاصل وارد کنند. انجام حرکات تکراری به مدت طولانی ممکن است باعث شل شدگی رباط ها و آسیب غضروف ها گردد که در نهایت می تواند منجر به آرتروز شود.

قبل از فعالیت ورزشی بهتر است 5 تا 10 دقیقه صرف گرم کردن بدن شود. در طول فعالیت های ورزشی، هنگامی که در اثر حرکتی خاص، بدن دچار درد می شود بهتر است تا از انجام آن حرکت خودداری شود. پس از فعالیت ورزشی نیز بهتر است 5 تا 10 دقیقه برای سردکردن بدن صرف شود.

برخی ورزش ها فشار زیادی را بر زانو تحمیل می کنند و افرادی که این ورزش ها را انجام می دهند (از جمله بصورت حرفه ای) در معرض آسیب های مفصل زانو در سنین بالا هستند. از جمله ی این ورزش ها می توان به بسکتبال و اسکی آلپاین اشاره کرد.

4. ناترازبودن مفاصل و راستای بدن

اگر راستای بدن در طول شبانه روز صحیح نباشد ممکن است تا فشار اضافی بر بدن واردشده و در طولانی مدت به درد زانو منجر شود. سعی کنید کمر خود را صاف نگه دارید، زانوهای خود را کمی خمیده کنید، سر را در مرکز راستای افقی بدن نگه دارید، و وزن خود را بصورت متعادل بین زانوها پخش کنید.

5. استفاده از کفش نامناسب

اگر کفش ها باعث پخش نامتوازن وزن بدن بر دو مفصل زانو شوند، احتمال درد مفصل زانو در آینده افزایش خواهدیافت. از جمله ی کفش هایی که به افزایش فشار بر مفصل زانو منجر می شوند کفش هایی با پاشنه های بلند هستند. همچنین کف پای صاف، پاهای پرانتزی و ضربدری و پاهای ناهم طول مشکلاتی رایج در جامعه هستند که نیاز است تا افراد بر اساس مشکلات خود از کفش مناسب استفاده کنند.

6. آسیب فیزیکی

آسیب های فیزیکی همچون ضربه ی شدید یا تصادف، می توانند ساختارهای مختلفی را در زانو تخریب کنند. گاهی آسیب های واردشده به زانو می توانند به پارگی تاندون ها یا رباط ها منجر شوند که این پارگی اگر درمان نشود در درازمدت به آسیب غضروف زانو منجر می شود.

7. برخی بیماری ها

برخی بیماری ها مانند اختلال تحلیل برنده ی بافت میتوانند با از بین بردن تدریجی بافت غضروفی در زانو، در نهایت به درد و خشکی زانو و بروز آرتروز منجر شوند. افرادی که سابقه ی خانوادگی بیماری های ژنتیکی تحلیل بافتی یا عضلانی دارند، احتمال بیشتری در بروز دردهای زانو خواهند داشت. وجود اختلالات متابولیک نیز می توانند منجر به درد زانو شوند. برای مثال، نقرس در اثر تجمع کریستال های اوریک اسید در مفاصل ایجاد می شود که می تواند درد بسیار شدیدی را ایجاد کند.

8. سابقه ی آسیب یا جراحی زانو

ممکن است آسیب های جزئی درمان نشده با گذرزمان عود کرده و منجر به درد زانو شوند. گاهی نیز آُسیب های درمان شده به دلیل خطای پزشکی یا اتمام طول عمر ایمپلنت های استفاده شده در زانو پس از چندین سال به درد زانو منجر می شوند. جراحی تعویض کامل مفصل زانو در جوانی معمولا به دلیل تحرک بالای فرد و طول عمر کوتاه ایمپلنت ها پس از چند سال به درد زانو منجر می شود.

9. استعمال دخانیات

پژوهش های جدید نشان می دهد که مصرف دخانیاتی مانند سیگار می تواند به تخریب غضروف ها منجر شود. افرادی که دچار آرتروز هستند و سیگار مصرف می کنند علاوه بر احتمال بالای تخریب بیشتر غضروف ها، دردهای شدیدتری را نیز نسبت به افراد غیرسیگاری تجربه می کنند.

10. استرس

استرس با تضعیف سیستم ایمنی بدن، موجب می شود تا در صورت بروز عفونت در زانو، پاسخ مناسب در بدن علیه آن ایجاد نشود و آسیب های بعدی در نهایت به تخریب ساختارهای زانو و درد آن منجر شوند.