کپسولیت چسبنده یا چسبندگی کپسول شانه بیشتر با نام مشکل «شانه های یخ زده» یا «شانه های منجمد» شناخته می شود. این بیماری می تواند باعث درد در مفصل شانه شود و همچنین محدودیت های حرکتی در مفصل شانه را موجب شود. کسانی که به این مشکل مبتلا هستند، به خوبی درک می کنند که درد و محدودیت های حرکتی که به دنبال آن ایجاد می شود تا چه حد می تواند آزار دهنده باشد.

چسبندگی کپسول مفصل شانه (کپسولیت چسبنده) چیست؟

چسبندگی تاندون شانه که به آن کپسولیت چسبنده نیز گفته می شود، یک بیماری است که باعث از دست رفتن توانایی حرکت مفصل شانه می شود. این مشکل که به نام "شانه های یخ زده" یا "شانه های منجمد" نیز شناخته می شود، در واقع به دلیل ایجاد چسبندگی در کپسول شانه رخ می دهد. کپسول مفصل شانه که یک بافت نرم و محکم است، اطراف مفصل شانه را پوشانده و باعث حرکت آزادانه شانه می شود. در صورتی که کپسول دچار چسبندگی شود، انعطاف پذیری آن کاهش می یابد و حرکات شانه به شدت محدود می شود.

چسبندگی شانه یا همان کپسولیت چسبنده زمانی رخ می دهد که بافت های چسبناک در کپسول شانه ایجاد می شود. این بافت ها باعث افزایش ضخامت کپسول شانه و در نتیجه کاهش حرکت آن می شوند. مانند زمانی که یک شی را وکیوم کرده و روکش آن به طور کامل به آن می چسبد. در بیشتر موارد، این چسبندگی در بخش پشتی یا پایینی کپسول شانه رخ می دهد.

چسبندگی کتف یا همان چسبندگی مفصل شانه، می تواند باعث التهاب و درد شدید شود. این مشکل ممکن است به دلایل مختلفی مانند بروز واکنش های خود ایمنی، عفونت یا مشکلات سیستمیک دیگر ایجاد شود. افراد مبتلا به بیماری های تیروئیدی یا دیابت بیشتر در معرض خطر ابتلا به چسبندگی کپسول شانه هستند. این بیماری بیشتر در افراد 45 تا 60 ساله مشاهده می شود و آمارها نشان می دهند که زنان بیشتر از مردان به چسبندگی شانه مبتلا می شوند. هرچند که در برخی موارد، چسبندگی شانه به دلیل ضربه یا آسیب دیدگی در مفصل شانه به وجود می آید، اما این عوامل معمولاً علت اصلی کپسولیت چسبنده نیستند.

نشانه های شانه های منجمد چیست؟

چسبندگی کپسول شانه یا شانه یخ زده (کپسولیت چسبنده) معمولاً با درد و کاهش توانایی های حرکتی شانه همراه است. این بیماری به سه مرحله تقسیم می شود: مرحله منجمد شدن، مرحله انجماد، و مرحله باز شدن انجماد. در هر مرحله شدت علائم متفاوت است و ممکن است محدودیت های حرکتی به تدریج افزایش یابد.

مرحله اول: منجمد شدن شانه

• در این مرحله، شانه دچار درد شدید و کاهش تدریجی دامنه حرکتی می شود. درد در این مرحله ممکن است حتی در زمان استراحت و خواب نیز ادامه یابد و در برخی موارد خوابیدن را دشوار کند. این مرحله می تواند از 3 ماه تا 9 ماه طول بکشد، و اگر در این زمان درمان شروع شود، می توان از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد. شانه آسیب دیده تمایل دارد کمتر حرکت کند و فرد مجبور است برای انجام فعالیت های روزمره از دست سالم استفاده کند.

مرحله دوم: انجماد شانه

• در این مرحله، درد شانه کاهش می یابد، اما دامنه حرکتی شانه به شدت محدود می شود. شانه قادر به حرکت نیست و در این حالت، به جای درد دائمی، فرد فقط هنگام حرکت شانه احساس ناراحتی می کند. این مرحله معمولاً 3 تا 6 ماه طول می کشد و برخلاف مرحله اول، درد کمتری به همراه دارد، اما محدودیت های حرکتی بسیار شدیدتر می شود.

مرحله سوم: باز شدن انجماد یا آب شدن یخ

• در این مرحله، قدرت حرکتی شانه به تدریج باز می گردد و درد نیز به مرور کاهش می یابد. این مرحله ممکن است به طور متفاوتی طول بکشد، اما در نهایت فرد قادر خواهد بود به دامنه حرکتی طبیعی شانه خود باز گردد. به طور کلی، فرآیند بهبود از شروع تا پایان معمولاً 24 ماه طول می کشد، که شامل مراحل منجمد شدن، انجماد، و باز شدن انجماد است.

درمان خانگی شانه یخ زده

برای درمان خانگی شانه یخ زده، روش های مختلفی وجود دارد که می تواند به بهبود وضعیت کمک کند. استفاده از کمپرس گرم یا سرد می تواند درد و التهاب شانه را کاهش دهد. کمپرس سرد به کاهش تورم و التهاب کمک می کند و کمپرس گرم می تواند برای کاهش گرفتگی عضلات و تسکین درد مؤثر باشد. علاوه بر این، انجام تمرینات کششی و تقویتی برای شانه به مرور زمان کمک می کند تا حرکت مفصل شانه باز شود. به یاد داشته باشید که انجام این تمرینات باید با دقت و تحت نظر پزشک باشد تا از آسیب های بیشتر جلوگیری شود.

درمان چسبندگی مفصل شانه

درمان مرحله منجمد شدن:

در مرحله اول بیماری، ورزش ها و حرکات کششی برای کاهش محدودیت حرکتی و تسکین درد بسیار مؤثر هستند. این حرکات می توانند روند کاهش دامنه حرکتی را متوقف کرده و به حفظ و بهبود توانایی مفصل شانه کمک کنند. انجام ورزش های نرمشی و کششی باعث جلوگیری از پیشرفت بیماری می شود.

در این مرحله، کاهش درد به عنوان اولویت اصلی درمان در نظر گرفته می شود. استفاده از داروهای ضد التهاب مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می تواند به تسکین درد و التهاب مفصل کمک کند. توجه داشته باشید که استفاده از داروها باید تحت نظر پزشک و پس از مشاوره با او باشد.

یخ درمانی نیز به کاهش التهاب و تسکین درد کمک می کند. در طول این مرحله، برای جلوگیری از بدتر شدن وضعیت، استفاده از تزریق کورتیزون در مفصل شانه می تواند مؤثر باشد. کورتیزون یک استروئید ضد التهابی است که به تسکین درد و کاهش التهاب کمک می کند و همچنین باعث بهبود دامنه حرکتی می شود. درمان موثر در این مرحله می تواند از پیشرفت بیماری و دردهای شدید جلوگیری کند.

درمان مرحله باز شدن انجماد:

در این مرحله که شانه شروع به بازگشت به حالت طبیعی می کند، انجام ورزش ها و حرکات کششی همچنان ضروری است. این فعالیت ها می توانند سرعت بهبود را افزایش داده و به بازگشت دامنه حرکتی شانه کمک کنند. فیزیوتراپی نیز به عنوان یکی از روش های مؤثر در این مرحله شناخته می شود.

هنگام انجام حرکات کششی، باید به این نکته توجه کنید که کشش باید بیشتر از محدوده طبیعی مفصل انجام شود تا دامنه حرکتی بهبود یابد. این کشش ها ممکن است کمی دردناک باشند، اما تأثیر بیشتری خواهند داشت. همچنین باید بدانید که انجام کشش های طولانی مدت و با فشار کم، مؤثرتر از کشش های کوتاه مدت با فشار زیاد است.

در برخی موارد، ممکن است برای انجام کشش های شدیدتر از نیروی خارجی استفاده شود. در این روش، فیزیوتراپ با استفاده از تکنیک های خاص مفصل شانه را در جهت مناسب حرکت می دهد. این روش باید تحت نظارت یک متخصص صورت گیرد، زیرا ممکن است آسیب هایی به بافت های دیگر مفصل وارد کند.

حرکت اجباری شانه:

در شرایط خاص، ممکن است برای بازیابی دامنه حرکتی مفصل، نیاز به حرکات اجباری توسط متخصص فیزیوتراپی وجود داشته باشد. در این روش، مفصل شانه با استفاده از نیروی خارجی حرکت داده می شود. این حرکت باید تنها تحت نظارت متخصص انجام شود تا از آسیب به بافت های دیگر جلوگیری شود. گاهی اوقات برای تسهیل این فرآیند، فیزیوتراپ از بی حسی موضعی استفاده می کند.

پماد برای شانه یخ زده

پمادهای ضد درد و ضد التهاب موضعی می توانند در تسکین علائم شانه یخ زده مؤثر باشند. پمادهایی مانند دیلایلوک (Diclac) یا پمادهای حاوی کپسایسین که از عصاره فلفل قرمز به دست می آیند، برای کاهش درد و التهاب در ناحیه شانه استفاده می شوند. این پمادها با تحریک خونرسانی به ناحیه آسیب دیده و کاهش التهاب، به تسکین سریع تر درد کمک می کنند. با این حال، استفاده از این پمادها باید به طور محدود و با رعایت دستورالعمل های پزشک انجام شود.

آب درمانی برای شانه یخ زده

آب درمانی یا هیدروتراپی یکی از روش های مؤثر برای درمان شانه یخ زده است. در این روش، بیمار در آب گرم قرار می گیرد تا شانه به طور طبیعی شل شود و حرکت های آن بهبود یابد. حرکات آرام در آب به کاهش فشار از روی مفصل شانه کمک می کند و به فرد اجازه می دهد تا بدون درد حرکت های بیشتری انجام دهد. همچنین، آب گرم به تسکین گرفتگی عضلات و کاهش التهاب کمک می کند. این روش معمولاً همراه با تمرینات خاصی برای شانه انجام می شود تا دامنه حرکت شانه باز گردد.

بهترین دارو برای شانه یخ زده

• ایبوپروفن (Ibuprofen): داروی ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID) که برای کاهش درد و التهاب در شانه یخ زده مؤثر است.
• ناپروکسن (Naproxen): دیگر داروی NSAID که می تواند به تسکین علائم شانه یخ زده کمک کند.
• کورتیکواستروئیدها (Corticosteroids): در صورت نیاز، تزریقات استروئیدی مانند پردنیزون (Prednisone) می توانند برای کاهش التهاب شدید در شانه تجویز شوند.
• شل کننده های عضلات: داروهایی مانند سیکلوبنزاپرین (Cyclobenzaprine) برای کاهش گرفتگی عضلانی اطراف شانه.

ورزش برای درمان چسبندگی مفصل شانه

انجام حرکات کششی که خودتان انجام می دهید بخش ضروری از برنامه بازیابی و ترمیمی مفصل شانه است. همان طور که گفتیم باید این را هم در نظر داشته باشید که این نوع مشکل و آسیب دیدگی ذاتاً با حرکت مفصل شانه مخالفت می کند و در نتیجه نباید انتظار داشته باشید انجام حرکات کششی در این موقعیت مثل انجام حرکات کششی در حالت معمول باشد. در واقع هدف از انجام کششی در اینجا این است که دامنه حرکتی مفصل که دچار محدودیت شده است، افزایش پیدا کند.

نسخه اصلی مطلب درمان سریع شانه یخ زده یا چسبندگی مفصل شانه را در سایت دکتر علی نقره کار بخوانید.

---