آلوپسی آره آتا یا ریزش موی سکه ای یکی از الگوهای به نسبت شایع ریزش مو می باشد که در بسیاری از موارد به خاطر بروز ناگهانی نواحی کاملا بدون مو بر روی سر یا صورت برای فرد مبتلا بسیار اضطراب آور خواهد بود.در این بیماری موهای قسمتی از پوست سر، صورت، ابرو، مژه یا بدن به شکل تقریبا کامل می ریزد اما هیچ التهاب ظاهری و آسیب پوستی مشخصی در ناحیه مبتلا وجود ندارد.
علیرغم بروز ناگهانی و ظاهر نگران کننده این نوع ریزش مو ، خوشبختانه در اکثریت موارد این بیماری محدود به پوست بوده و با اختلال سایر دستگاه های بدن مانند کبد، کلیه و.. همراه نمی باشد. در مورد این نوع ریزش مو علت مشخصی وجود ندارد و محتملترین فرضیه بروز یک نوع واکنش خود ایمنی نسبت به پیازهای مو می باشد که باعث غیر فعال شدن پیاز مو و ریزش موها می گردد. در این بیماری در ارزیابی میکروسکوپی ناحیه مبتلا خوشبختانه پیاز های مو از بین نرفته اند و عملا غیرفعال شده اند.باید توجه داشت ریزش موی سکه ای علت عفونی مانند آلودگی قارچی، میکروبی یا ویروسی نداشته و بیماری مسری و واگیردار نمی باشد.
معمولا این بیماری برحسب وسعت نواحی درگیر به دسته های گوناگونی طبقه بندی می شود. در شکل محدود آن ریزش مو به شکل لکه های کوچک در سر و صورت دیده می شود که به خاطر شباهت آن یه نمای سکه به ریزش موی سکه ای موسوم است. در موارد شدیدتر تمامی موهای سر و صورت می ریزد که آلوپسی توتالیس نامیده می شود و در شدیدترین شکل بیماری موهای تمامی بدن می ریزد که به آلوپسی یونیورسالیس موسوم است.
همانطور که ذکر شد این بیماری در اکثریت موارد با اختلال عمومی در بدن همراه نمی باشد اما در درصد اندکی از بیماران به ویژه در انواع شدیدتر بیماری احتمال وجود اختلالات نهفته غددی مانند اختلال عملکرد تیرویید وجود دارد. در برخی از مبتلایان گاهی تغییرات ناخنی به شکل ناخنهای منقوط نیز دیده می شود. در گروهی از مبتلایان به این نوع ریزش مو حساسیت ها و اگزماهای پوستی نیز فراوانی بیشتری دارد.
هرچند رابطه علت و معلولی دقیقی بین استرس های فکری و جسمی و بروز این بیماری وجود ندارد اما وجود چنین استرسهایی می تواند در بروز این بیماری یا پیشرفت آن و حتی عود پس از بهبود موثر باشد. از طرفی دیگر بروز این نوع ریزش مو به خاطر تغییرات ظاهری که ایجاد می کند خود می تواند به افزایش استرس فرد مبتلا منجر گردد و عملا یک چرخه معیوب در این روند ایجاد گردد.
همانطور که ذکر شد در این بیماری سلامتی کلی بدن مشکلی ندارد اما به خاطر تغییرات ظاهری پیش آمده ثانویه به این نوع ریزش مو ، فرد مبتلا دچار استرس های فکری و روحی می گردد که می تواند بر کیفیت روابط اجتماعی ، کاری و کیفیت زندگی فرد اثر بگذارد و بر این اساس درمان این بیماری حایز اهمیت می باشد.انتخاب روش درمان در این بیماران بستگی به وسعت و شدت ریزش مو دارد. در برخی افراد با درگیری محدود به شکل ریزش سکه ای گاهی انتظار درمانی و عدم تجویز دارو به بهبود خودبخود و رویش مو منجر می گردد. انجام مشاوره روانشناسی و تطابق روحی با وضعیت به وجود آمده و حتی استفاده از موی مصنوعی در انواع شدید بیماری در بهتر طی شدن سیر درمان و کاهش تکانه ها و استرس های فکری حاصله بسیار سودمند است. عملا در اکثر موارد در شکل محدود بیماری از ترکیبات موضعی ضدالتهاب یا تزریق مقادیر مشخص و رقیق شده این داروها در پوست ناحیه مبتلا استفاده می گردد. بهبودی ضایعات معمولا نیاز به درمان چندین ماهه دارد و تداوم مصرف دارو و تکرار تزریق داخل ضایعه ای لازم هست. گاهی اوقات از ترکیبات تحریک کننده سطحی پوست به شکل موضعی در درمان این بیماری استفاده می شود که برخلاف گروه داروهای ضدالتهاب قبلی این درمانها با بروز التهاب در ناحیه مبتلا به روند بهبودی کمک می نماید.
اشکال محدود این بیماری در اکثریت موارد به درمان پاسخ می دهد اما متاسفانه در انواع وسیع بیماری پاسخ درمانی قابل پیش بینی نیست و درصدی از افراد به درمان پاسخ نمی دهند و در تعدادی از افرادی هم که بهبود می یابند بعد از مدتی ریزش مجدد مو ایجاد می گردد. درمانهای موضعی معمولا در انواع وسیع بیماری چندان اثربخش نمی باشند و گاهی در این موارد از درمانهای خاص خوراکی یا تزریقی از دسته های مختلف داروهای ضدالتهاب یا تنظیم کننده ایمنی استفاده می شود. اما باید توجه داشت که با تجویز این نوع دارو ها هم نمی توان پاسخ قطعی به درمان را پیش بینی کرد و از طرفی مصرف این داروها با احتمال بروز عوارضی خاص همراه است بر این اساس معمولا در اشکال وسیع بیماری اولویت اصلی حفظ سلامتی عمومی بیمار در کنار رویش مجدد موها است و تجویز داروهای خوراکی و تزریقی مورد اشاره باید با احتیاط و پایش مداوم در کنار ارزیابی های آزمایشگاهی قبل از شروع دارو و طی دوره مصرف دارو صورت گیرد.
نسخه اصلی مطلب علت و درمان ریزش موی سکه ای چیست؟ را در سایت دکتر رضا رباطی بخوانید.