رژیم غذایی مناسب کودکان پیش دبستانی و راه کارهای مفید برای تغذیه صحیح آنان :
در رژیم غذایی کودکان پیش دبستانی باید از همه گروه های غذایی استفاده می شود و انواع مختلف مواد غذایی در اختیار او قرار گیرد.گاهی والدین ترجیح می دهند غذاهایی را برای کودک فراهم کنند که اطمینان دارند کودک به آسانی آنها را می پذیرد.مثلاً چون علاقه ذاتی کودک نسبت به مزه شیرین و غذاهای شیرین،بیشتر است،این مسئله ممکن است سبب مصرف بیشتر مواد غذایی شیری،نسبت به سایر غذاها شود در نتیجه کودک از پذیرش سایر مزه ها و طعم ها امتناع ورزد.بنابراین والدین باید کودک را به خوردن مواد غذایی با طعم ها و مزه های مختلف تشویق نمایند تا مصرف غذاهای متنوع توسط کودک افزایش یابد.در ضمن بهتر است مواد غذایی مختلف با درجات سفتی و نرمی متفاوت و انواع رنگ ها به کودک عرضه گردد تا جذابیت غذاها برای کودک بیشتر باشد.
گروه های غذایی عبارتند از :
1) شیر و فرآورده های لبنی مانند : شیرکامل،پنیر،ماست،بستنی و... به طور متوسط شیر و فرآورده های آن،حدود دو سوم کلسیم و یک سوم پروتئین دریافتی کودک را تشکیل می دهند.کودک باید تشویق شود حداقل 300 سی سی در روز شیر پاستورریزه شده گاو بنوشد.حداکثر میزان مصرف شیر 700 سی سی در روز است.تا2سالگی از شیر کامل پاستوریزه شده که چربی آن گرفته نشده باشد استفاده می شود اما بعد از این سن می توان از شیرهای پاستوریزه شده که چربی آن گرفته نشده باشد استفاده می شود اما بعد از این سن می توان از شیرهای پاستوریزه شده با چربی کمتر استفاده کرد به شرط آنکه انواع مختلف مواد غذایی توسط کودک مصرف شود.
2) گوشت و جانشین های آن شامل : گوشت گوساله،گوشند گوسفد،ماهی،مرغ،حبوبات(عدس،لوبیا)،تخم مرغ و آجیل(مغزها)هستند.گوشت و فرآورده های آن حدود یک چهارم کل پروتئین دریافتی کودک را تشکیل می دهند.کودک را به خوردن گوشت های کم چربی باید عادت داد.در زمان طبخ گوشت نیز بهتر است از اضافه کردن روغن خودداری نمود یا به مقدار کم استفاده نمود.گوشت قرمز یکی از منابع خوب آهن هم است.
3) نان،غلات و سیب زمینی : سیب زمینی،ماکارونی،برنج و سرال های صبحانه برای کودکان این گروه سنی،مناسب هستند.باید تلاش کرد حداقل یک سهم از این گروه غذاییدر هر وعده غذایی کودک گنجانده شود.از غلات سبوس دار می توان استفاده نمود سبوس غلات از یبوست کودک نیز جلوگیری می کند.مصرف سیب زمینی سرخ شده و شیرینی ها باید محدود باشد.
4) میوه ها و سبزی ها: میوه های مناسب شامل گلابی،موز،سیب،پرتقال،کیوی(از دو سالگی به بعد)،توت فرنگی،تمشک،هندوانه،خربزه،کشمش و...هستند و سبزی های مناسب نیز شامل هویج پخته،نخود،گل کلم،خیار،انواع فلفل سبزیا قرمز و...می باشند.بهتر است سبزی ها را خرد کرد یا به صورت نیم پز به کودکان کم سن عرضه نمود.میوه ها و سبزی هایی که زیاد سفت هستند و می توانند سبب خفگی شوند نباید به کودکان زیر 3سال داده شوند.کلم منبع خوب آهن است اما کودکان اغلب به آن علاقه ای ندارند..سبزی ها را می توان به سوپ کودک اضافه کرد و یا برای ایجاد تنوع و سرگرمی او به کار برد:مثلاً از سبزی های مانند هویج و فلفل برای ایجاد شکل صورت،روی پیتزا استفاد نمود.
5) چربی ها و مواد قندی : گرچه این مواد کالری را به بدن می رسانند ولی مواد مغذی دیگر را یا ندارند یا بسیار کم دارند این مسئله در مورد نوشیدنی هایی مانند نوشابه های گازدار،شربت هایی که از آب مرکبات تهیه می شوند و نیز در مورد آب نبات ها،شکر و قند صدق می کند.مصرف مواد شیرین باید محدود شود و در صورت امکان بعد از وعده های اصلی غذا باشد.مصرف نوشابه های گازدار،آب میوه ها،مواد غذایی چرب مانند چیپس،خامه،شکلات و بستنی باید محدود شوند.
تغذیه کودکان در مراکز روزانه نگهداری کودکان پیش دبستانی :
یک نسل پیش،تجربیات تغذیه ای اکثر کودکان پیش دبستانی درخانه و در میان افراد خانواده شکل می گرفت اما امروزه تعداد زیادی از کودکان در این دوره سنی وارد مراکز روزانه نگهداری کودکان پیش دبستانی می شوند و بسیاری از آنان بیش از نیمی از مواد غذایی مورد نیاز روزانه خود را در ساعات حضور در این مراکز صرف می نمایند.غذاهای مصرفی این کودکان نه تنها باید از نظر تغذیه ای مرتباً کنترل شده و حاوی مواد مغذی مناسب و متعادل باشد بلکه باید از نظر ظاهر نیز جذاب بوده،به روش های صحیح تهیه شوند و با نیازهای رشدی و فرهنگی کودک نیز هماهنگی داشته باشند. به علت تاثیر گروه همسالان به آن اشاره شد کودکان در این مراکز اغلب خوب غذا می خورند به علاوه حضور در مراکز پیش دبستانی فرصت مناسبی را برای اجرای برنامه های آموزش تغذیه فراهم می سازد.تجربه کردن غذاهای جدید و مشارکت در تهیه و آماده کردن غذاهای ساده و ... از جمله فعالیت هایی هستند که عادات غذایی مثبت را در کودکان بوجود می آورند.