یائسگی طبیعی به توقف فیزیولوژیک قاعدگی به مدت 12 ماه بدون هیچ علت دیگری گفته میشود. یائسگی در نتیجه کاهش فولیکولهای تخمدان در حول وحوش سن 51 سال رخ میدهد و در اثر کاهش هورمونهای زنانه از جمله استروژن علایمی مثل گرگرفتگی و خشکی واژن و.....بروز میکند.
نارسایی زودرس تخمدان که قبلا به آن یائسگی زودرس اطلاق میشد ، در1%افراد زیر40 سال و0/4 درصد افراد زیر 35 سال رخ میدهد وعلایم ان همانند دوران یائسگی است. سرعت ضعیف شدن تخمدان میتواند کند بوده و به همین علت ممکن است فرد در مراحل اولیه متوجه تغییرات خاصی نشود و یا اینکه در برخی افراد نارسایی تخمدان و کاهش عملکرد آن با سرعت بیشتری رخ دهد. نارسایی زودرس تخمدان در واقع یک اختلال با طیفی ازعلایم است .گهگاه در خانمهایی که دچار نارسایی تخمدان بصورت زودرس شده اند ، تخمدان بطور طبیعی عمل کرده و قاعدگی منظم وحتی بارداری رخ میدهد.اما در موارد پیشرفته تر اختلالات هورمونی باعث سیکلهای قاعدگی نامنظم و علایم کاهش استروژن میشود.
البته گاهی عملکرد تخمدان به حد طبیعی برمی گردد و قاعدگی منظم وحتی بارداری رخ میدهد وگاهی علایم خشکی واژن و گرگرفتگی نیز وجود ندارند وبنابراین در سیکلهای نامرتب باید این تشخیص را هم مد نظر داشت.همه این علایم با هم بروز نمیکنند وهیچ تقدم و تاخری نسبت به هم ندارند.
افرادی که دچار نارسایی زودرس تخمدان میشوند و کروموزومهای طبیعی دارند ممکن است بلوغ و سیکلهای قاعدگی نرمال قبل از بروز این شرایط داشته باشند و این مشکل بطور حاد ایجاد شود ، یعنی هیچ علایم پیش درآمدی مانند نامرتبی سیکلها را تجربه نکنند.در مقابل کسانی که اختلال کروموزومی دارند تکامل بلوغ ندارند و علایم ظاهری وجسمی دیگر را نیز نشان می دهند و بنابراین تشخیص در سنین پایین صورت میگیرد.دخترانی که سندرم ترنر دارند در این دسته قرار میگیرند.
به علت اینکه هورمون استروژن در خانمها محافظ استخوانها وسیستم قلب وعروق است بنابراین تشخیص یائسگی زودرس جهت پیشگیری از پوکی استخوانها و سلامت قلبی عروقی اهمیت دارد.در 25%خانمها به علت فعالیت گاهکاهی تخمدان تشخیص نارسایی تخمدان با تأخیر 5 ساله صورت میگیرد. بعلاوه بیش از 50% خانمهایی که در نهایت تشخیص نارسایی زودرس تخمدان در انها داده میشود قبل از انجام آزمایشات به علت بی نظمی پریود به پزشکان متعددی مراجعه کرده اند.
تشخیص یائسگی زودرس را در بخش بعدی دنبال کنید.
دکتر منصوره پژمان منش جراح و متخصص زنان ، بهترین فوق تخصص ناباروری و آی وی اف در اصفهان
نسخه اصلی مطلب یائسگی زودرس - بخش اول را در سایت دکتر منصوره پژمان منش بخوانید.