تغذیه در آندومتریوز

شهزاد محمدیان [ متخصص تغذیه ورزشی از استرالیا ]آدرس وب سایت : www.armitaclinic.ir
آدرس مطب : شهرک غرب بلوار فرحزادی تقاطع دریا خ نورانی پلاک 19 طبقه سوم تلفن مطب : 22366770 - 021

آندومتریوز
آندومتریوز زمانی بروز می کند که سلول های مخاط رحم ( سلولهایی که لایه داخلی رحم را تشکیل می دهند) در محلی غیر از رحم مستقر شوند؛ درست مثل سلولهایی که در داخل رحم قرار دارند و در هنگام قاعدگی نیز خونریزی می کنند. خون این سلولها را بدن جذب می کند. در هر قاعدگی رسوب تشکیل می شود و سپس جوشگاه به وجود می آید که ممکن است دردناک باشد. آندومتریوز 10-20 درصد زنان امریکایی دارای سنین باروری را گرفتار می کند. این بیماری در 30 درصد خانم های نازا دیده می شود.

علایم و نشانه ها
یک سوم خانم های مبتلا به آندومتریوز هیچ علامتی ندارند. شایعترین نشانه ها شامل موارد زیر است:
درد لگنی، به خصوص در هنگام قاعدگی
قاعدگی زیاد و نامنظم
درد در هنگام نزدیکی
نازایی یا سقط
درد در هنگام ادرار کردن یا اجابت مزاج

علت
علت آندومتریوز ناشناخته است، ولی سه فرضیه وجود دارد:
عملکرد غیر طبیعی سیستم ایمنی
قاعدگی معکوس ( رفلاکس) که در آن مقداری از خون قاعدگی از طریق لوله های رحم برگشت پیدا می کند.
عوامل ارثی یا ژنتیک

اقدام های اولیه پزشکی
پزشک معالج معاینه شکم و معاینه داخلی انجام خواهد داد. تشخیص قطعی با لاپاروسکپی داده می شود.

درمان
چون علاج قطعی وجود ندارد، درمان بیشتر دارای هدف تخفیف علایم است.

درمان های دارویی
داروهای زیر علایم را در آندومتریوز تخفیف می دهد:
داروهای ضد التهابی غیر استروییدی (نظیر بروفن )
قرص ضد حاملگی خوراکی
داروهای مهارکننده هورمونی( متوقف کننده قاعدگی)

اقدام های جراحی
روشهای لیزر از طریق لاپاروسکپی به کوچک شدن ضایعات کمک می کند. برداشتن کامل رحم و تخمدانها فقط در موارد ضروری توصیه می شود ولی این اقدام هم خاتمه علایم را تضمین نمی کند.

درمان های مکمل و جایگزین
حمایت و تقویت کبد از محورهای درمان جایگزین است.

تغذیه
همه غذاهای آلرژی زا را محدود کنید.از مصرف الکل، کافئین، شکلات، غذاهای سبوس گرفته، افزودنی ها، قندها و چربی های اشباع( گوشت ها و لبنیات) اجتناب کنید.فقط از فراورده های آلی ماکیان استفاده کنید.مصرف غلات کامل ( سبوس نگرفته) ، سبزی های تازه، اسیدهای چرب ضروری و پروتئین های گیاهی را افزایش دهید. غذاهای تقویت کننده کبد نظیر چغندر ، هویج، پیاز، سیر، سبزی ها، سیب و لیمو را مصرف کنید.

ویتامین ث( 1000 میلی گرم 3 بار در روز ) التهاب را کم می کند.
روی( 30-50 میلی گرم در روز) و بتاکاروتن( 50000-100000 واحد در روز) سیستم ایمنی را تقویت و ترمیم را تسهیل می کند.
ویتامین ای( 400 واحد در روز) جهت تولید هورمون ضروری است.
سلنیوم( 200 میکروگرم در روز) جهت سوخت و ساز اسید چرب لازم است.
آهن ممکن است در صورت خونریزی شدید لازم باشد.
کلسیم( 1000-1500 میلی گرم در روز) و منیزیوم( 200 میلی گرم 2-3 بار در روز) جهت سوخت و ساز هورمون ضروری است.
اسیدهای چرب ضروری( 1000- 1500 میلی گرم 2 بار در روز)

گیاهان
گیاهان را می توان به صورت عصاره خشک( کپسول، پودر، چای)، عصاره گلیسرینه یا تنتور( عصاره الکلی) استفاده کرد.
گیاه پنج انگشت به مدت طولانی (12 تا 18 ماه) با بیشترین اثر استفاده می شود. 2 سهم از گیاه پنج انگشت با یک سهم از 2 گیاه از هر دسته را با هم ترکیب کنید. 3 فنجان یا 30 تا 60 قطره از تنتور هر روز استفاده کنید.
برای تقویت کبد( شامل خار مریم و یک گیاه دیگر): خار مریم(silybum marianum)، ریشه قاصدک(taraxacum afficinalis) ، شاه پسندverbena) (hastate یا زنبق (iris versicolor). برای کاهش پرخونی لگن: مومادهmitchella) (repensگیاه دم شیر(leinirus cardiac) و ریشه قرمز(ceonothus americanus) و تمشک خوراکی (rubus idaeus).
برای درمان درد شدید و آندومتریوز گسترده فرمول تورسکا (turskas formula) فراورده ترکیبی مرجح ( بهتر) است و باید تنها زیر نظر پزشک استفاده شود.

هومیوپاتی
بعضی از رایج ترین فراورده های مصرفی در زیر آمده است. معمولا میزان مصرف 12 ایکس تا 30 سی هر 1-4 ساعت است.
بلادونا جهت قاعدگی همراه با احساس سنگینی و گرما
کالکاری فسفریکوم جهت قاعدگی زیاد همراه با درد پشت
چامومیلا جهت خونریزی زیاد قاعدگی همراه با خون تیره لخته شده وارد
سیمی سیفوگاراسموزا جهت دردهای غیر قابل تحمل با انتشار به دو طرف لگن

طب فیزیکی
دوش آب متضاد : دو لگن انتخاب کنید در یکی آب داغ و سپس یک دقیقه در آب سرد بنشینید. این کار را سه بار تکرار کنید تا یک ست کامل شود. هر روز 1-2 ست و هر هفته 3-4 روز این کار را انجام دهید( این کار را در طول قاعدگی انجام ندهید).
پانسمان روغن کرچک : روغن را مستقیما روی شکم بمالید . روی آن را با پارچه تمیز نرم و سپس پوشش پلاستیکی بپوشانید. روی آن را کیسه آب گرم بگذارید تا 30-60 دقیقه بماند. این کار را سه روز متوالی انجام دهید .
ورزش های کجل( انقباض و آزاد کردن عضلات لگنی).

طب سوزنی
طب سوزنی ممکن است در آندومتریوز موثر باشد.

ماساژ
ماساژ درمانی ممکن است پرخونی لگن را بهبود بخشد.

ملاحظات ویژه
آندومتریوز اغلب در طول حاملگی بهبود می یابد .