بواسیر یک بیماری است که در آن وریدها(سیاهرگ ها)ی ناحیه مقعد متورم و دردناک می شود و ممکن است خونریزی کند. بواسیر ممکن است در داخل مقعد(بواسیر داخلی) یا خارج آن ( بواسیر خارجی) باشد. گاهی اوقات در داخل رگ بواسیر لخته به وجود می آید که درد آن بیشتر می کند.
علایم و نشانه ها
یبوست
زور زدن در هنگام دفع
ناراحتی، خارش و درد
خونریزی
احساس پری
بلغم در مدفوع
علت
بواسیر ، نوعی ورید واریسی است که در هر سنی بروز می کند. یبوست و دفع مدفوع حجیم و سخت ممکن است به تشکیل بواسیر کمک کند. با این حال، در بیشتر موارد هیچ علت واضحی یافت نمی شود. علاوه بر سن و یبوست سایر علل کمک کننده عبارت است از :
سابقه خانوادگی
بعضی بیماریهای جسمی
حاملگی
نشستن به مدت طولانی
رژیم غذایی کم فیبر و مصرف مایعات کم
اقدام های اولیه پزشکی
پزشک معالج شما را معاینه خواهد کرد. در موارد خونریزی قابل توجه یا سایر نشانه ها ممکن است آندوسکپی روده( رکتوسیگموییدسکپی) لازم شود. در این حالت یک دستگاه لوله ای شکل وارد راست روده می شود تا ضمن مشاهده بافت پوشش روده سایر بیماریهای احتمالی بررسی گردد.
درمان
در طول مدت ترمیم بواسیر می توان با دارو درد و ناراحتی آن را کم کرد. علاوه بر داروها ، موارد زیر به ترمیم بواسیر و جلوگیری از عود آن کمک می کند:
. جلوگیری از اعمال فشار بر ناحیه مقعد( از جمله نشستن روی یک حلقه باد شونده)
. اجتناب از زورزدن هنگام اجابت مزاج
. کم کردن نشستن در توالت
. نشستن در لگن آب گرم دارای صابون یا املاح اپسوم 2-3 بار در روز هر بار 15-20 دقیقه
درمان دارویی
. نرم کننده های مدفوع میزان زورلازم برای دفع را کم و از پیدایش مدفوع سخت جلوگیری می کنند.
. مسهل های حجیم شونده از پیدایش مدفوع سخت جلوگیری می کنند.
. فراورده های قابل تنقیه از طریق راست روده خارش و ناراحتی بواسیر را کاهش می دهند.
. بیحس کننده های موضعی و مسکن های عمومی باعث کاهش درد می شوند.
درمان های مکمل و جایگزین
. درفضای آزاد و جو آرام غذا بخورید و غذای خود را به طور کامل بجوید.
. میزان مصرف هر وعده غذا را کم وتعداد دفعات صرف غذا را زیاد کنید و از پرخوری بپرهیزید.
. مصرف غذاهای سبوس گرفته، قندها، کافئین، الکل و لبنیات را محدود کنید.
. چربی های اشباع شده ( محصولات حیوانی) را کمتر و چربی های اشباع نشده در چند محل را بیشتر مصرف کنید( ماهی آب سرد، پسته و بادام و دانه های گیاهی).
. مصرف سبزی های تازه و غلات کامل و نیز مصرف آب را بیشتر کنید.
. کمپوت آناناس 1-3 بار در روز دارای اثر مسهل مختصر است و به نرم کردن مدفوع کمک می کند.
. بزرک( کتان) یک قاشق چای خوری در 250 میلی لیتر آب سیب، فیبر و اسیدهای چرب ضروری جهت رفع یبوست را تامین می کند. متعاقب آن هم بهتر است یک لیوان آب دیگر میل شود.
. ویتامین ث(1000 میلی گرم 2-3 بار در روز ) سلامت بافت هم بندی را تضمین می کند.
. ویتامین ای( 400-800 واحد در روز) به ترمیم کمک می کند.
گیاهان
بیوفلاونوییدها که در انگور سیاه و بعضی از گیاهان یافت می شود و به استحکام عروق کمک می کند. گیاهان زیر که دارای بیوفلاونویید هستند به شکل عصاره خشک قابل استفاده هستند.
کاتکین( catechin)(150میلی گرم 2 تا 3 بار در روز)، کوئرستین(250 میلی گرم 3 تا 4 بار در روز) هسپردین(250 میلی گرم 3تا4 بار در روز) و روتین(250 میلی گرم 3تا4 بار در روز) و روتین(250 میلی گرم 3تا4 بار در روز).
نسترن( گل سرخ وحشی ) (rosa canina) و گل استکانی (camellia sinensis) غنی از بیوفلاونویید و به صورت چای هم قابل استفاده است. 3تا4 فنجان در روز بنوشید.
ریشه سنگی ( ( collinsonia canadensisو شاه بلوط (aescullus hippacastanum) برای استحکام دیواره عروق استفاده می شود.( 60 قطره از تنتور 2 بار در روز)
استعمال موضعی نیز باعث بهبودی خارش و سوختگی می شود. یکی از گیاهان زیر را 2تا4 بار در روز به صورت موضعی بکار ببرید:
انجیل (hamamelis virginiana) ماده ای است که می تواند ورم را کاهش دهد( به صورت پدهای tuckوجود دارد).
یک مرهم شامل هماور( گوش خر) symphytum) (afficinalisیا گل همیشه بهار calendula) (officinalisتسکین دهنده و تسریع کننده بهبودی است.
هومیوپاتی
بعضی از رایج ترین فراورده های مصرفی هومیوپاتی در بواسیر در زیر آمده است. میزان مصرف معمول 12 ایکس تا 30 سی هر 1-4 ساعت است:
. آسکولوس جهت سوزش بواسیر همراه با احساس وجود توده در ناحیه مقعد که با راه رفتن بدتر می شود.
. آلوئه (صبر زرد) جهت احساس نبض در ناحیه راست روده همراه با بواسیرهای بزرگ خارجی.
. کولین سونیا جهت بواسیرهای مزمن خارش دار همراه با یبوست .
. هاماملیس جهت بواسیرهای بزرگ خونریزی دهنده.
طب فیزیکی
یک لگن را از آب داغ و لگن دیگری را از آب سرد پر کنید در آب داغ به مدت 3 دقیقه و سپس در آب سرد به مدت 1 دقیقه بنشینید. این کار را سه بار انجام دهید تا یک ست تکمیل شود.1-2 ست درروز و 3-4 روز در هفته تکرار کنید.
طب سوزنی
طب سوزنی در بهبود بیماریهای همراه با احتقان و یبوست مفید است.
پیگیری
در صورت ادامه ناراحتی بواسیر پس از یک تا دو هفته با پزشک معالج خود مشورت کنید. در صورت عود مکرر بواسیر با پزشک معالج خود درخصوص رژیم غذایی و اسلوب زندگی خود به منظور پیشگیری از بروز آن در آینده مشاوره نمایید.