آفتاب سوختگی (Sunburn)

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

آفتاب سوختگی، یک ضایعه پوستی حاد یا تأخیری است که در اثر تماس بیش از اندازه با نور ماوراء بنفش ایجاد می شود. علایم این بیماری به صورت التهاب پوستی گذرا در مناطقی که در معرض نور آفتاب بوده اند، ظاهر می گردد. آفتاب سوختگی حالت شایعی است و بیشتر در افرادی که پوست روشن دارند ایجاد می شود.

در حقیقت، آفتاب سوختگی، شایع ترین حالت سوختگی درجه اول است که اپیدرم را درگیر می کند. البته گاهی آفتاب سوختگی ممکن است به صورت سوختگی درجه دوم یعنی به صورت ضایعات تاولی نیز بروز نماید. آفتاب سوختگی بیشتر در اثر UVBایجاد می شود ولی UVAنیز بی تأثیر نیست. آفتاب سوختگی خفیف به صورت اریتم، ادم خفیف، حساسیت پوست و احساس گرما، خشکی و گرفتگی پوست تظاهر می کند. خارش علامتی متغیر است.

در آفتاب سوختگی شدید، اریتم واضح، ادم شدید و تاول دیده می شود و بیمار از درد شدید شاکی است. علایم سیستمیک مثل سر درد، تهوع، بد حالی، طپش قلب و تب و لرز نیز ممکن است دیده شود.

اریتم در عرض 2 تا 6 ساعت پس از تماس با نور UVایجاد می شود و در طی 24 تا 48 ساعت به حداکثر می رسد و در صورتی که تماس قطع شود، در طی 3 تا 5 روز برطرف شود و پوسته ریزی و برنزه شدن ایجاد می گردد.

معمولاً آفتاب سوختگی، به طور کامل و بدون ایجاد اسکار، بهبود می یابد ولی هیپوپیگمانتاسیون دائمی می تواند ایجاد شود که احتمالاً به خاطر تخریب ملانویست ها می باشد.

به طور کلی پیشگیری از آفتاب سوختگی راحت تر از درمان آن می باشد. به خصوص در مواردی که سابقه ای از آفتاب سوختگی در فرد وجود داشته باشد حتماً باید مراقبت های پیشگیری صورت گیرد، چرا که تاریخچه ای از آفتاب سوختگی همراه با ایجاد تاول در سنین پایین، به طور قطع عامل خطری برای ملانوم بد خیم در سنین بالا می باشد.

علاوه بر آن آفتاب سوختگی های مکرر، به مرور زمان باعث ایجاد تغییرات پیری پوست در اثر نور آفتاب (photoaging) یا درماتوهلیوز (dermatoheliosis) می گردد.

توصیه های پیشگیری از آفتاب سوختگی عبارتند از:
1- پرهیز از نور آفتاب تا حد امکان، به خصوص در ساعات بین 10 صبح تا 3 بعد از ظهر.
2- استفاده از لباس هایی که اثر محافظتی در برابر تابش نور خورشید داشته باشند.
3- استفاده از ترکیبات ضد آفتاب با SPF15 یا بیشتر و تکرار آن بعد از شنا یا تعریق زیاد.
4- استفاده از کلاه با لبه بلند و نیز عینک های ضد آفتاب.