بیماری های منتقل شونده از راه جنسی (STIs) گروهی از عفونت ها هستند که از طریق تماس جنسی با فرد آلوده به یکدیگر منتقل می شوند. این بیماری ها می توانند شامل ویروس ها، باکتری ها و انگل ها باشند و از جمله شایع ترین آن ها می توان به کلامیدیا، گونوره، سفلیس، هرپس تناسلی و ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) اشاره کرد. شیوع این بیماری ها به دلیل رفتارهای جنسی پرخطر، عدم استفاده از محافظت مناسب و عدم آگاهی کافی در مورد روش های پیشگیری افزایش یافته است. این بیماری ها می توانند عوارض جدی برای سلامت فردی و عمومی داشته باشند، از جمله عوارض طولانی مدت و مشکلات باروری. در این مقاله، به بررسی انواع مختلف بیماری های منتقل شونده از راه جنسی، علائم، روش های تشخیص و پیشگیری، و اهمیت آموزش و آگاهی در کنترل و کاهش شیوع این بیماری ها خواهیم پرداخت.

هپاتیت ب

• هپاتیت ب، ویروسی موذی است که می تواند موجب آسیب جدی کبدی شود. این ویروس می تواند از طریق تماس با خون وسایر ترشحات بدن پخش شود.افراد از طریق تماس جنسی، سرنگ مشترک و در هنگام تولد به این ویروس آلوده می شوند. این ویروس ازطریق تیغ ریش تراشی و مسواک نیز منتقل می شود. هیچ درمانی وجود ندارد، اما داروها می توانند ویروس را مهار کنند. واکسن هپاتیت ب می تواند به صورت موثری از ابتلای به این بیماری پیشگیری کند.

شکایات

• تهوع؛ درد ناحیه اپی گاستر، ادرار تیره ، خستگی و پوست و یا چشمهای زرد در طی عفونت حاد. عفونت مزمن می تواند منجر به سیروز کبدی و یا سرطان کبد شود. برخی افراد سالها هیچ نشانه ای ندارند.

ایدز / اچ.آی . وی HIV/AIDS

• ویروس اچ. ای .وی سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کند. ویروس HIV، از طریق فعالیت جنسی محافظت نشده ، سرنگ مشترک و یا از طریق مادر به جنین منتقل می شود. عفونت با این ویروس ممکن است برای سالها ،هیچ نشانه ای نداشته باشد. بنابراین یک آزمایش خون بهترین راه تشخیص بیماری در این مرحله است. درمان بموقع مهم است و می تواند از بیماری جدی پیشگیری کند.

نشانه های اولیه ی عفونت HIV

• بسیاری از افراد هیچ شکایتی ندارند، اما برخی افراد ممکن است نشانه هایی شبیه آنفلوانزا یک تا دوماه پس از عفونت داشته باشند.تورم غدد لنفاوی، تب، سردرد، و خستگی. زخمهای بدشکل در ناحیه دهان نیز ممکن است ظاهر شود.

HIV/AIDS Tests تستهای ایدز

• تستهای قابل اعتماد در درمانگاه و یا تستهای خانگی تایید شده توسط موسسه غذاو داروی آمریکا FDA وجود دارد. یکی از محدودیتهای تشخیصی مرحله پنجره است که تا 6 ماه پس از قرار گرفتن در معرض ویروس HIV ادامه دارد و در این مرحله گاهی این تستهای آنتی بادی نمی توانند ویروسها را در خون تشخیص دهند. فرد آلوده می تواند ویروسها را در این مرحله به دیگران منتقل کند.
• اگر مشکوک به عغونت HIV هستند و یا در معرض این عفونت قرار گرفته اید. شروع داروها به صورت پروفیلاکسی می تواند ازبیماری پیشگیری کند و اگر آلوده به ویروس HIV هستید، این درمانها می توانند از تبدیل عفونت HIV به ایدز پیشگیری کنند.

انتخاب های درمانی در عفونت HIV /ایدز

• درحالی که هیچ درمانی برای عفونت HIV وجود دارد.داروهایی وجود دارند که می توانند تکثیر ویروس در خون را کاهش دهند.
• دریافت ترکیبی از این داروها می تواند از پیشرفت بیماری به سمت ایدز پیشگیری کند.
• درمان های کمکی نیز می توانند احتمال بروزسایرعفونتهای جدی را که در اثر تضعیف سیستم ایمنی بروز می کنند،کاهش دهند.

تریکوموناس واژینالیس Trichomoniasis

• عفونت تریکوموناس توسط انگلی تک یاخته ای ایجاد می شود که از طریق تماس جنسی منتقل می شود. بطوری که حدود 70% همسران زنان مبتلا در طی 48 ساعت اول پس از نزدیکی و حدود 85% همسران مردان مبتلا پس ازنزدیکی به آن الوده می شوند. دوره کمون بیماری 4 روز تا 4 هفته است.
• این بیماری به عنوان علت زایمان زودرس و پارگی زودرس کیسه آمنیوتیک و عفونتهای پس از عمل جراحی در زنان نیز شناخته شده است و با تجویز دارویی مانند مترونیدازول به خوبی درمان می شود درمان همسر فرد نیز در این مورد ضروری است.

نشانه ها

• نشانه ها و شکایات در مردان: اغلب مردان هیچ نشانه ای ندارند. بعضی افراد ممکن است ترشحات خفیف از آلت ویا احساس سوزش درحین ادرار کردن را تجربه کنند.
• نشانه ها و شکایات در زنان: ترشحات زرد مایل به سبز کف آلود و بد بو( گاهی بوی ماهی) ، خارش و سوزش ناحیه واژن و یا درد درطی فعالیت جنسی و ادرار کردن، نشانه ها معمولا 5 تا 28 روز پس از آلوده شدن به تریکوموناس ظاهر می شوند.

Chancroid شانکروئید

• شانکروئید یک عفونت باکتریایی مقاربتی STD است که در آفریقا و آسیا شایع اما در آمریکا نادر است. این بیماری در مردان 5 برابر شایعتر از زنان است و پس از یک دوره کمون 4 تا 7 روزه ظاهر می شود. این عفونت می تواند ضایعاتی را در ناحیه تناسلی ایجاد کندکه باکتری را از فردی به فرد دیگر منتقل می کنند.
• این ضایعات معمولا ظاهری کثیف و آلوده ، کمی فرو رفته با حاشیه ای دندانه دار بوده و دردناک هستند. این دانه ها نرم هستند و دردناک بودن انها نشانه خوبی برای افتراق آنها از سیفلیس است. از آنجا که بیماری قلبلیت سرایت بالایی دارد، بایستی نکات بهداشتی کاملا رعایت شود. درمان اصلی بیماری یکی از داروهای اریترومایسین، آزیترومایسین،یا سفتریاکسون است.

نشانه ها

• نشانه ها و شکایات در مردان: ضایعات دردناک در ناحیه آلت که ممکن است به صورت ضایعه پر از چرک ظاهرشود. درد در ناحیه تناسلی و کشاله ران.
• نشانه ها و شکایات در زنان: ضایعات دردناک در ناحیه تناسلی که می تواند به زخم پر از چرک تبدیل شود، غدد لنفاوی متورم در ناحیه کشاله ران.

LGV (Lymphogranuloma Venereum لنفوگرانولوم مقاربتی

• این عفونت توسط یک نوع از کلامیدیا ایجاد می شود و در مردان 6 تا 10 برابر شایعتر از زنان است. در زنان دهانه رحم و آلت تناسلی شایعترین محل درگیری هستند و اما ممکن است دیواره خلفی واژن و یا رکتوم نیز گرفتار شوند. بیماری پس از یک دوره کمون 7 تا 10روزه به صورت یک یا چند ضایعه برجسته بدون درد و کمی فرو رفته ظاهر می شود.
• در این مرحله فرد متوجه بیماری خود نمی شود وضایعات خودبخود از بین می روند، ولی میکروبها غدد لنفاوی ناحیه را درگیر کرده و موجب تورم دردناک غدد لنفاوی می شود که درمسیر کانال فتق بصورت یک شیار ظاهر می شود. گاهی تورم شدید ناحیه تناسلی نیز ایجاد می شود.این بیماری نیز مانند سایر انواع عفونتهای کلامیدیایی می تواند با آنتی بیوتیکهادرمان شود.

شکایات

• زخمهای باز در ناحیه تناسلی و مقعد، سر درد، تب و خستگی و غدد لنفاوی متورم در ناحیه کشاله ران. اگراز طریق تماس مقعدی منتقل شود می تواند موجب خونریزی، ترشح و درد در ناحیه مقعد شود.

Pelvic Inflammatory Disease بیماری التهابی لگن

• این بیماری به تنهایی یک بیماری مقاربتی نیست ولی عارضه جدی طیفی از بیماریهای مقاربتی درمان نشده بویژه کلامیدیا و سوزاک است . این بیماری وقتی ایجاد می شود که عفونت به رحم و لوله های رحمی زن منتقل شده و در صورت عدم درمان میتواندموجب اسیب به باروری زن شود بنابراین درمان فوری آن برای پیشگیری از نازایی ضروری است.

نشانه ها و شکایات

• زیر دل درد، تب، ترشحات غیر معمول، آمیزش دردناک، ادرار دردناک، و لکه بینی. اغلب هیچ نشانه هشدار دهنده اولیه ای وجود ندارد.

چه کسانی در معرض بیماریهای مقاربتی هستند؟

همه کسانی که به فعالیت جنسی می پردازند، صرفنظر از جنس، نژاد و طبقه اجتماعی در معرض بیماریهای مقاربتی هستند. گفته می شود، جوانانی که از نظر جنسی فعالتر هستند، بیشتر از افراد مسن در معرض این بیماریها قرار دارند. عدم تعهد به رابطه زناشویی و برقراری روابط جنسی با افراد مشکوک خارج از ازدواج ، این خطر را افزایش می دهد.

آیا افراد باکره در معرض خطر بیماریهای مقاربتی هستند؟

بلی، متاسفانه برخی از این بیماریها از طریق هر نوع رابطه و حتی از طریق تماس پوست با پوست منتقل می شوند. این موضوع بویژه در مورد بیماریهای مقاربتی که ضایعه و زخم ایجاد می کنند، بیشتر احتمال دارد.

پیشگیری از بیماریهای مقاربتی

• بهترین راه برای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای مقاربتی، پرهیز از هرگونه رابطه جنسی خارج از ازدواج و تعهد به رابطه زناشویی و تک همسری با یک همسر خوب و سالم و غیر آلوده به بیماریهای مقاربتی است.
• از همسرتان بخواهید برای بررسی ابتلا به بیماری مقاربتی آزمایش بدهد ودر صورت ابتلا، برای درمان به پزشک مراجعه کند و در تمام روابط از ابتدا تا انتهای رابطه، از کاندوم استفاده کنید.

محدودیتهای کاندوم

• گرچه کاندوم هابرای پیشگیری از سرایت بیماریهای مقاربتی مفید هستند، بدون عیب نیز نیستند. کاندومهای زنانه و مردانه، برای پیشگیری از انتقال گنوره، کلامیدیا، HIV،و تریکوموناس گزینه های خوبی هستند ولی در مقابل انتقال تب خال، سیفلیس وزگیلهای تناسلی محافظت100% ایجاد نمی کنند.
• این عفونتها می تواننداز طریق ضایعاتی که توسط کاندوم پوشیده نشده اند، به راحتی منتقل شوند. کاندوم ها هیچ محافظتی در برابر گال و شپش عانه نیز ایجاد نمی کنند.

چگونه با همسرتان در این مورد صحبت کنید؟

اگر فکر می کنید به یک بیماری مقاربتی مبتلا هستید، در اولین فرصت این موضوع را با همسرتان در میان بگذارید. به خاطر داشته باشید شما می توانید حتی در صورتی که درمان را آغاز کرده اید و از کاندوم استفاده می کنید، باعث گسترش عفونت به همسرتان بشوید.در بسیاری از بیماریهای مقاربتی، پزشک به هر دوی شما پیشنهاد درمان می دهد.

در نظر داشته باشید در برخی موارد گرچه مردان بی علامتند ولی می توانند حامل عفونت بوده و آنرا به همسرشان منتقل کنند پس نداشتن علامت به معنی عدم درمان نیست. سعی کنید برای سلامتی خودتان هم که شده ، درمان را در همین مرحله اغاز کنید. به همسرتان فرصتی برای بیان احساسات و پرسیدن سوالاتی که برایش ایجاد شده بدهید.

بیماریهای مقاربتی و بارداری

کنترل زنان باردار از نظر ابتلا به بیماریهای مقاربتی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. برخی از این بیماریها می توانند موجب زایمان زودرس شده و یا بارداری را با مشکلاتی مواجه کنند. بیماریهای مقاربتی در طی بارداری، زایمان و شیردهی به نوزاد متولد شده ،منتقل می شوند. بیماریهای مقاربتی اثار مختلفی بر جنین و نوزادمی گذارند مانند مرده زایی، کاهش وزن هنگام تولد، کوری، بیماریهای عصبیٍ،بیماریهای کبدی و عفونتهای جدی. اما درمانهای متعددی برای کاهش این خطرات وجود دارند، درمان در طی بارداری می تواندبسیاری از بیماریهای مقاربتی را درمان کرده و از انتقال آنها به نوزاد شما جلوگیری کند. پس حتما داروهایی را که پزشک یا ماما برای شما تجویز می کند مصرف کنید،فواید این داروها بیش از مضرات آنها بوده و نه تنها برای جنین شماخطرناک نیست ،بلکه جان او را نجات می دهد.

آیا بیماریهای مقاربتی عود می کنند؟

اغلب درمانهای بیماریهای مقاربتی، فرد را در برابر بیماری دوباره محافظت نمی کند و او ممکن است دوباره به این بیماری مبتلا شود. یک دوره دارو می تواند بیماریهایی مانند گنوره، سیفلیس، کلامیدیا و تریکوموناس را درمان کند اما دوباره قرار گرفتن در معرض بیماری می تواند موجب عفونت مجدد شود. اگر همسر شما درمان نشده ، بیماری ممکن است در شما نیز دوباره تظاهر کند. اگر شما دوره درمان را کامل نکرده و از خودتان در برابر عفونت مجدد مراقبت نکنید، ممکن است به سرعت به یک عفونت جدید و یا همان عفونت قبلی دچار شوید.

نسخه اصلی مطلب بیماریهای منتقل شونده از راه جنسی را در سایت دکتر میترا مولائی نژاد بخوانید.

---