مغز و قسمت عمده اعصاب مركزى از شريانهاي گردنى شامل عروق كاروتيد و ورتبرال خونرسانى مى شوند و توسط وريد ژوگولار، خون برگشتى به قلب باز مى گردد. اين شريانها مانند بقيه عروق بدن مي توانند دستخوش تغييرات آرتروسكلروتيك قرار گيرد و جدار داخلي كلسيفيه و يا منجر به تشكيل پلاك گردد. وجود پلاك مى تواند منجر به عوارض گوناگوني از تنگي تا انسداد عروق و در نهايت با ممانعت در خونرساني بافت مغز موجب بروز پروسه هاي ايسكميك و سكته مغزى گردد كه خود اگر منجر به مرگ نشود بر اساس محل درگيرى ميتواند علت ناتواني هاى متعددى در فرد گردد.

سونوگرافی داپلر کاروتید یکی از روش های بسیار بی خطر و مطمئن برای بررسی نحوه خون رسانی به عروق اصلی است. که متخصصین مغز و اعصاب به منظور بررسی باز بودن رگ ها و میزان جریان خون، مورد استفاده قرار می دهند. در موارد متعددی انجام سونوگرافی در منزل بیمار، توسط پزشک انجام می شود. انجام فرآیند تصویربرداری از بیمار در منزل باعث می شود که فرد علاوه بر این که در هزینه ها صرفه جویی نماید، با سرعت بیشتری فرد به نتیجه برسد و تصاویر در مدت زمان بسیار کوتاهی در اختیار او قرار گیرد.

کاربرد سونوگرافی داپلر کاروتید و گردن

از این سونوگرافی به منظور تشخیص بیماری و مشکلات زیر استفاده می شود:

• گرفتگی رگ های خونی و اختلالات عروق در افرادی که سابقه سکته مغزی دارند و یا در معرض ابتلا به آن قرار دارند. مانند افراد دیابتی، دارای چربی و فشار خون بالا و افرادی که اضافه وزن شدید دارند.
• بررسی نمودن دلایل سرگیجه که ممکن است به دلیل اختلال در خون رسانی مغز باشد.
• بررسی نمودن خون رسانی مغز و احتمال ریسک مشکلات مغزی، در کودکانی که دارای کم خونی سلول داسی شکل هستند.
• بررسی نمودن علائم تنگی و گرفتگی شریان های کاروتید مانند حمله های ایسکمیک (نوعی سکته مغزی است که معمولاً در طول مدت زمان کمتر از بیست و چهار ساعت برطرف می شود.)

برای چه کسانی سونوگرافی داپلر کاروتید انجام میشود؟

برای بررسی اختلالات عروقی مغز مثل تنگی یا گرفتگی رگهای مغز و کاروتید در افرادی که سابقه سکته مغزی و حوادث عروقی مغز داشته اند و یا در معرض خطر آن هستند مانند افراد مبتلا به دیابت، فشار خون بالا، چاقی و چربی خون بالا سونوگرافی داپلر گزینه خوبی میباشد.

سونوگرافى داپلر شريان هاى كاروتيد ورتبرال گردن

سونوگرافى داپلر از عروق و شریان هاى گردنی شامل بررسی شریان کاروتید، شریان ورتبرال و حتی ورید ژوگولار میباشد. سونوگرافى داپلر ميتواند عروق گردنى و سرعت و ميزان جريان خونرساني را به ما نشان دهد، همچنين تشكيل پلاك هاي كلسيفيه و غير كلسيفيه و احياناً باريك شدگي عروق و درصد تنگي ايجاد شده و يا وجود انسداد را ميتوان به صورت كامل ارزيابي كرد و متعاقباً با بهترين تصميم در نحوه درمان از فجايعى غير قابل جبران جلوگيري كنيم.

مزیت های سونوگرافی داپلر کاروتید و گردن

سونوگرافی داپلر نسبت به بسیاری از روش های تشخیصی ارجحیت دارد که علت آن وابسته به مزیت های این روش است. مزیت های این روش باعث شده است تا پزشکان از این روش تشخیصی برای تمامی رده های سنی استفاده کنند. به عنوان مثال این روش را می توان برای نوزادان، مادران باردار و شیرده نیز به کار برد. مهم ترین مزیت های این روش عبارتند از:

• غیر تهاجمی بودن : برخی از روش های تشخیصی ناهنجاری های عروقی مانند آنژیوپلاستی به صورت تهاجمی یا کم تهاجی انجام می شوند و فرد عوارضی مانند خونریزی، تورم و کبودی را تجربه می کند، در حالی که این روش کاملاً غیر تهاجمی است و هیچ عارضه خاصی ندارد.
• استفاده نکردن از مواد حاجب : در روش آنژیوپلاستی متخصص از ماده حاجب استفاده می کند که این ماده عوارضی موقت مانند واکنش های آلرژیک و واکنش های گوارشی مانند تهوع و استفراغ را به دنبال دارد، در حالی که هیچ یک از این عوارض در این روش مشاهده نمی شود.
• بی خطر بودن : بی خطر بودن و ایمن بودن این روش سال ها پیش به اثبات رسیده است و این روش توسط سازمان بهداشت جهانی تأیید شده است.
• نیاز نداشتن به مراقبت خاص : برای انجام این روش تشخیصی نیاز به مراقبت قبل و بعد خاصی نیست. برخی روش های تشخیصی مانند آنژیوپلاستی نیازمند این هستند که بیمار از دو هفته قبل تا یک ماه بعد تحت نظر باشد و نکات مراقبتی مانند عدم مصرف داروهای رقیق کننده خون را رعایت کند در حالی که این روش نیازمند مراقبت خاصی نیست و می توان به صورت اورژانسی آن را انجام داد.

مزایای سونوگرافی داپلر کاروتید و گردن در منزل

1. کاهش خطرات ناشی از جابه جایی و انتقال بیمار به مراکز تصویر برداری
2. حذف فرآیند انتقال بیمار به مراکز درمانی
3. انجام سونوگرافی در کوتاهترین زمان و دریافت گزارش بلافاصله بعد از انجام
4. عدم تحمل خستگی و معطلی ناشی از ترافیک و صف انتظار در مراکز درمانی
5. انجام عکسبرداری در محیط امن و آرامبخش منزل

آمادگی قبل از سونوگرافی داپلر کاروتید و گردن

1. یک پیراهن راحت بدون یقه یا یقه باز بپوشید.
2. توصیه می شود 2 ساعت قبل از انجام سونوگرافی داپلر از مصرف مواد حاوی نیکوتین مثل سیگار و قلیان خودداری شود؛ چون ممکن است باعث انقباض عروق خونی شود و نتایج غیر مطلوبی نشان دهد.
3. به غیر از مواردی که پزشک یا مرکز رادیولوژی دستورالعمل های خاصی را ارائه دهد، نیازی به انجام هیچ گونه آمادگی دیگری ندارید.

نحوه سونوگرافی داپلر کاروتید و گردن در منزل

دستگاه سونوگرافی عروق مغز و گردن کمی با سایر دستگاه های سونوگرافی متفاوت است. این دستگاه از طریق امواج فرا صوت و از طریق امواجی که از طریق پروب به رگ ها می رسد، شاخص های معین و مشخصی را اندازه گیری کند. سپس طبق شاخص های اندازه گیری شده وضعیت جریان خون عروق را مورد بررسی قرار می دهد. روش انجام سونوگرافی داپلر به شرح زیر است:
دستگاه سونوگرافی داپلر دارای یک پروب است که این پروب به مقداری ژل آغشته می شود. سپس امواج ماورای صوت از طریق دستگاه به پروب و از طریق پروب به جمجه و از آنجا به رگ های خونی می رسند. امواج ماورای صوت به شریان های خونی برخورد می کنند و اطلاعات به صورت صدا و تصویر روی مانیتور به نمایش در می آید.

هزینه سونوگرافی داپلر کاروتید و گردن در منزل

هزینه انجام این سونوگرافی با توجه به پارامترهای مشخصی می تواند متفاوت باشد. نوع مرکز ارائه دهنده این خدمات و نوع بیمه شخص از جمله این پارامترها هستند.

عوارض سونوگرافی داپلر کاروتید و گردن در منزل

از آنجا که در این روش از امواج اولتراسونیک استفاده می شود و هیچ گونه اشعه مضر مانند ایکس در این روش وجود ندارد،کاملاً ایمن است و هیچ خطری سلامتی افراد را تهدید نمی کند و برای تمامی رده های سنی مورد استفاده قرار می گیرد.

نسخه اصلی مطلب سونوگرافی داپلر کاروتید در تهران را در سایت آقای امید ترکاشوند بخوانید.

---