عفونت دندان یا (Tooth Infection) در واقع به معنای عفونی و آلوده شدن پالپ یا مغز دندان در اتاقک داخل تاج و ریشه دندان ها است. پالپ بافت نرمی حاوی عروق خونی و عصبی است و در حالت عادی توسط مینای دندان و تا حدی عاج که زیر مینا قرار دارد محافظت می شود. اگر این بخش مورد حمله باکتری های قرار بگیرد دچار عفونت شده و نیازمند مداخله فوری دندانپزشکی خواهد بود. اگر میزان عفونت بسیار شدید باشد، معمولاً پزشک قادر به تشخیص دندان عفونت کرده نیست؛ زیرا درد در اطراف دندان پخش خواهد شد. نکته قابل توجه هنگام عفونت دندان ها این است که زمانی که عفونت شدید شود، موجب از بین رفتن پالپ موجود در ریشه دندان می گردد. به همین دلیل فرد ممکن است دیگر دردی را احساس نکند. در این صورت شاید درد از بین رفته باشد؛ اما عفونت همچنان در حال افزایش است، تا جایی که ممکن است دیگر دندان ها، فک و در برخی موارد استخوان ها را نیز درگیر نماید. به همین دلیل دندانپزشک معالج برای تشخیص دندان آلوده، از رادیوگرافی استفاده می نماید.

علائم عفونت ریشه دندان در رادیوگرافی

• تغییر سایز و شکل دندان و ریشه دندان که در عکس رادیولوژی نشان داده میشود.
• تغییر موقعیت ریشه دندان.
• نواحی روشن یا سفید رنگ تر در رادیوگرافی دندان نشان دهنده وجود عفونت و التهاب در ریشه دندان و یا کیست در لثه است.

انواع عفونت ریشه دندان

عفونت ریشه دندان به شکل یک آبسه متورم و چرکی ظاهر می شود. در این هنگام فرد احساس درد ضربان دار در دندان خود دارد. این نوع درد به صورت ناگهانی و با گذشت زمان شدت پیدا می کند و باعث به وجود آمدن درد در ناحیه گوش و گردن می شود. درد عفونت دندان هنگام جویدن و گاز گرفتن شدت می یابد. عفونت ریشه دندان می تواند مشکلات زیر را به وجود آورد :

آبسه لثه

آبسه لثه که باعث درد لثه و عفونت است، روی لثه شکل می گیرد و به صورت متورم قابل مشاهده است.

آبسه پری اپیکال

یکی از دلایل عفونت ریشه دندان آبسه ای است که در انتهای ریشه دندان به وجود می آید و باکتری از طریق حفره بوجود آمده وارد قسمت داخلی دندان و پالپ دندان می شود.

آبسه پریودنتال

این نوع تورم چرکی در کنار ریشه دندان و روی لثه آشکار می شود ، در قسمت بافت لثه و استخوان انتقال پیدا می کند و باعث به وجود آمدن بیماری لثه می شود.

نحوه تشخیص عفونت ریشه دندان با رادیوگرافی

دستگاه پرتونگاری دو قسمت دارد که یک قسمت شامل یک لوله اشعه ایکس بوده و قسمت بعدی فیلم اشعه ایکس است که با یک آشکار ساز در طرف مقابل قرار دارد. سر بیمار درون محفظه ای که دارای استراحتگاه برای چانه، پیشانی و قسمت های جانبی صورت است، قرار گرفته و یک وسیله که دهان را باز نگه می دارد نیز در آن وجود دارد. روش انجام رادیوگرافی OPG پانورامیک دندان به این گونه است که بیمار چانه خود را روی قسمت مربوطه در مقابل دستگاه اشعه ایکس قرار داده و به آرامی جسم مورد نظر را گاز می گیرد، با این کار سر و دهان در هنگام گرفتن تصاویر ثابت می مانند. دستگاه Opg دندان یک بازوی چرخان دارد که در انتهای آن منبع اشعه X قرار دارد و مکانیسم فیلم (که تصویر را می گیرد) در انتهای مخالف قرار دارد. بازو دور سر بیمار می چرخد تا نمای وسیعی از تصویربرداری دهان و فک را ارائه کند. در این نوع تصویربرداری قرار گرفتن صحیح دندانها و سر برای گرفتن تصاویر واضح از اهمیت ویژه ای برخوردار است، سپس از بیمار خواسته می شود که آرام و بی حرکت بماند تا بازوی چرخان در یک نیم دایره در اطراف محیط سر حرکت کرده و تصاویر گرفته شود.

تشخیص عفونت دهان و دندان با عکس CBCT

فناوری CBCT یک تصویر سه بعدی را فراهم می کند. همچنین موقعیت و وسعت دقیق ضایعات یا هر ناحیه آناتومیکی را امکان پذیر می کند و در تشخیص عفونت های دهان و فک، این روش بسیار کار آمد است. تصویر برداری CBCT برای رشته های جراحی، رشته هایی مانند اندودنتیکس، پروتز و ارتودنسی کاربرد دارد.

رادیوگرافی پانورامیک برای تشخیص عفونت دندان

تصویر برداری پانورامیک دندان نیز یک روشی تشخیص بسیار مفید برای عفونت های فک و دهان است. این روش یک اسکن از فک بالا و فک پایین به وسیلهٔ اشعهٔ ایکس به صورت دو بعدی از نیمکرهٔ فرضی در حد فاصل بین گوش ها ایجاد می کند.

تشخیص عفونت دهان و دندان با ام آر آی MRI

ام آر آی یک روش تشخیصی دقیق برای مشاهده علائم آبسه های ادنتوژنیک است. همچنین این روش نوع و میزان عفونت را نشان میدهد ولی به نسبت رادیوگرافی پانورامیک و تصویر برداری CBCT کاربرد کمتری دارد.

نسخه اصلی مطلب تشخیص عفونت ریشه دندان با رادیوگرافی را در سایت دکتر محمد اعظمی بخوانید.

---