منارک به معنای اولین خونریزی قاعدگی یا شروع چرخه پریودی در دختران است. شروع چرخه قادعگی برای یک دختر به معنای شروع دوره باروری او است. می توان گفت منارک نشان دهنده بزرگ شدن فرزند شما است. منارک غالبا در سنین 11 تا 14 سالگی اتفاق می افتد. پیشبینی زمان درست بلوغ در دختران، سبب می شود بتوان آگاهی های ضروری را در این زمینه، به موقع به آنان ارائه کرد؛ تا آن ها از نظر روانی برای پذیرش تحولاتی که در این دوره تجربه خواهند کرد، آمادگی لازم را داشته باشند.

شروع چرخه قاعدگی برای برخی از دختران زودتر از حالت معمول رخ می دهد که به آن منارک زودرس گفته می شود؛ متاسفانه طی دهه های اخیر سن منارک کاهش یافته است. در ادامه این مقاله به بررسی منارک زودرس به صورت دقیق تر می پردازیم.

منارک چه نشانه هایی دارد؟

شروع دوران قاعدگی یا همان منارک معمولا با یک سری از نشانه ها همراه است که برخی از آن عبارتند از:

• بزرگ شدن پستان ها: معمولا 2 یا 3 سال پس از شروع رشد پستان ها، اولین قاعدگی رخ می دهد.
• رویش مو در اطراف ناحیه تناسلی: رشد این موها با فاصله زمانی کمی پس از رشد برست ها، شروع می شود و به مرور زمان افزایش پیدا می کند.
• ترشحات واژن: 6 ماه تا 12 ماه پیش از اولین قاعدگی، ممکن است ترشحات زرد رنگ بدون بویی از واژن وجود داشته باشد.
• عریض شدن باسن: به علت رشد رحم، تخمدان ها و استخوان لگن، باسن پهن تر می شود.
• رشد مو های زیر بغل: از دیگر مواردی است که به علت تغییر هورمون های بدن رخ می دهد.
• دیگر تغییرات بدن: بوی بدن، چربی پوست و آکنه از دیگر تحولات بدن در این زمان است.

سن منارک تحت تاثیر چه عواملی قرار دارد؟

تنها 10 درصد از دختران در سن 11.11 سال به سن بلوغ می رسند و در مقابل 90 درصد دیگر، در 13.75 سالگی به بلوغ می رسند. سن اولین قاعدگی تحت تاثیر عوامل مختلفی است که مهم ترین آن ها شامل موارد زیر می شوند:

1. وراثت
2. عوامل اقتصادی و اجتماعی
3. سبک زندگی
4. عوامل اکتسابی
5. موقعیت جغرافیایی
6. وضعیت روانی فرد
7. رژیم غذایی فرد
8. شاخص توده بدنی
9. خصوصیات فیزیکی

آیا سن شروع منارک حائز اهمیت است؟

با توجه به تحقیقات انجام شده، سن منارک دختران بر عواملی مانند مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی عروقی، سرطان پستان، دیابت نوع دو، سندرم متابولیک، روند شاخص های تن سنجی و وضعیت روانی فرد به ویژه افسردگی، تاثیر گذار است.
بی نظمی در قاعدگی خود سبب مشکلات متعددی از جمله افزایش خطر ابتلا به سرطان ها می شود. آمارها نشان می دهند، بی نظمی در قاعدگی در افرادی که زودتر از 11 سالگی اولین قاعدگی خود را تجربه کرده اند، 2 برابر کسانی بوده است که این تجربه را در سن 11 تا 15 سالگی داشته اند.
لازم به ذکر است، علاوه بر تاثیر مستقیمی که منارک زودرس در ابتلا به سرطان ها، به وِیژه سرطان تخمدان و برست دارد، بی نظمی در قاعدگی این خطر را به طور قابل توجهی افزایش می دهد.

آیا میان سرطان پستان و منارک زودرس ارتباطی وجود دارد؟

همانطور که پیش تر گفتیم، قاعدگی زودرس، خطر ابتلا به سرطان برست را افزایش می‏دهد. شروع سیکل های قاعدگی در سنین کم، با افزایش اندکی در خطر سرطان پستان مرتبط است.
برای مثال، دخترانی که قاعدگی آن ها پیش از ۱۱ سالگی شروع شود، در حدود ۱۵-۲۰ درصد بیش تر از کسانی که پریود آن ها از ۱۵ سالگی یا بیش تر شروع شود، در معرض خطر می باشند.
این افزایش خطر حداقل تا حدودی به علت یک هورمون جنسی به نام استروژن است که زنان در معرض آن قرار می ‏گیرند. هرچه منارک زودتر رخ دهد، بافت پستان بیش تر در معرض استروژن ‏های ترشح شده در دوران قاعدگی در طول زندگی فرد، قرار می ‏گیرد و در نتیجه احتمال خطر ابتلا به سرطان نیز افزایش می یابد.

سرطان پستان چیست؟

سرطان پستان یکی از شایع ترین سرطان ها می باشد که در صورت تشخیص زودهنگام، شانس درمان موفقیت آمیز بسیار زیادی دارد. این بیماری به دنبال تکثیر کنترل نشده گروهی از سلول های بافت پستان و در نتیجه تشکیل تومور، ایجاد می شود.
بافت سرطانی پستان در ابتدا به پیرامون خود و نهایتا به غدد لنفاوی نزدیک پستان گسترش می یابد. در آن گروه از بیمارانی که سرطان پستان به موقع تشخیص داده نمی شود و درمان آن ها شروع نمی شود، سرطان به سایر اندام ها گسترش پیدا کرده و وارد مرحله غیرقابل درمان می شود.

در مورد قاعدگی بیش تر بدانیم:

• قاعدگی، تحت عنوان پریود نیز شناخته می شود که در واقع ریزش منظم و دوره ای ضایعات خونی از رحم می باشد. به عبارتی اولین قاعدگی، همان اولین پریود است.
• در روزهای پیش از قاعدگی، فرد ممکن است تنش واحساسات متفاوتی را تجربه کند. احساس نفخ از جمله مواردی است که می تواند او را آزار دهد. او ممکن است درد نسبتا شدیدی را در شکم، کمر و یا پاهای خود، به مدت چندین ساعت احساس کند. در این زمان سینه ها حساس می شوند و صورت فرد جوش می زند.
• شروع هر چرخه قاعدگی با خونریزی مشخص می شود که غالبا در هر فرد مدت زمان ثابتی بین 3 تا 7 روز دارد.
• مقدار و رنگ خون قاعدگی، در طول هر دوره پریودی، تغییر می کند.
• حدودا 2 سال پس از شروع اولین قاعدگی، چرخه قاعدگی منظم می شود.
• در طی 4 یا 5 روز نخصت پریودی، رعایت بهداشت برای دختران نوجوان بسیار ضروری است. نکات بهداشتی لازم در این زمان، با انتخاب محصولات بهداشتی مناسب شروع و با استفاده صحیح از آن، نظافت بدن، رژیم غذایی مناسب و دفع بهداشتی زباله حاصل از خونریزی و… ادامه پیدا می کند.

نسخه اصلی مطلب خطر افزایش ابتلا به سرطان پستان به منارک زودرس را در سایت دکتر سید محمد رضا حکیمیان بخوانید.

---