تبخال یک ضایعه یا تاول پوستی قرمز یا صورتی رنگ است که معمولاً در اطراف دهان یا روی لب و یا در محل جدا شدن پوست لب از پوست صورت ایجاد می شود. البته ممکن است در ناحیه تناسلی هم تبخال ایجاد شود که در این صورت تبخال تناسلی نامیده می شود. تبخال به علت آلودگی فرد به ویروس هرپس ایجاد می شود و امکان انتقال ویروس از فردی به فرد دیگر وجود دارد. این ویروس بر اثر ورود بعضی از مواد غذایی خاص به بدن، تب و بیماری، آلرژی، سرماخوردگی، قاعدگی، تغییرات هورمونی، بارداری و استرس و اضطراب فعال می‎شود و خودش را به شکل تبخال لب یا دیگر قسمت‏ ها نشان می دهد. ضایعات تبخال در بیشتر موارد بعد از یک تا دو هفته بدون هیچ درمانی خوب می شوند. داروهایی وجود دارند که می توانند طول دوره ی بیماری را کوتاه کنند و درد و ناراحتی ناشی از آن را کاهش دهند. لازم به ذکر است این داروها قادر به حذف ویروس نیستند.

دلیل تبخال لب

ویروس هرپس سیمپلکس (Herpes Simplex)، عفونتی است که باعث ظاهر شدن تبخال می شود و ممکن است در قسمت های مختلف بدن ظاهر شود. با این حال تبخال بیشتر اطراف دهان و در ناحیه تناسلی به چشم می خورد. به طور کلی دو نوع ویروس تبخال وجود دارد:

1. HSV نوع اول: این نوع ویروس باعث به وجود آمدن تبخال در اطراف دهان می شود و در کل عامل تبخال لب و تاول های کوچک دور آن و روی صورت است.
2. HSV نوع دوم: این ویروس هم باعث ظاهر شدن تبخال در ناحیه تناسلی می شود و عامل ایجاد تبخال تناسلی است

علائم تبخال

اایجاد زخم یا تاول هایی در اطراف لب، درون دهان.
تبخال نوع اول عموماً زبان، لب ها، لثه و فک را تحت تأثیر قرار می دهد و تبخال نوع دوم در آقایان بیشتر در اطراف آلت جنسی و در زنان بیشتردر اطراف دهانه ی رحم بروز می کند.
این زخم ها گاهی اوقات دردناک و ملتهب هستند. در اطراف ناحیه ی زخم نیز درد، حساسیت و ورم وجود خواهد داشت.
بیمار می تواند قبل از بروز تبخال وجود آن را حس کند؛ چرا که قبل از بروز تبخال، دچار حس خارش و حساسیت می شود.
برخی افراد مبتلا به تبخال نشانه های بیماری سرماخوردگی ازجمله خستگی، بی قراری، درد یا کمی تب را از خود بروز می دهندزجمله خستگی، بی قراری، درد یا کمی تب را از خود بروز می دهند.

موارد مستعد کننده تبخال لب

هر یک از ما در هر سنی ممکن است به HSV مبتلا شویم؛ اما ابتلا به این ویروس بستگی دارد که تا چه حد در معرض آن قرار داشتم باشیم. به عنوان مثال در موارد مبتلا به HSV مقاربتی، افرادی که رابطه جنسی پرخطر و بدون کاندوم یا سایر روش های بازدارنده را تجربه می کنند، بیشتر در معرض ابتلا به تبخال قرار دارند.

سایر عواملی که ریسک ابتلا به این ویروس را بالا می برد، شامل موارد زیر می شود:

1. داشتن چندین شریک جنسی
2. داشتن رابطه جنسی در سنین پایین تر
3. ابتلا به عفونت مقاربتی دیگری
4. ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن

به غیر از این موارد، اگر زن باردار در زمان زایمان مبتلا به تبخال تناسلی باشد، ممکن است نوزاد را در معرض ابتلا به هر دو نوع HSV قرار دهد که متعاقباً خطرات و عوارض جدی برای نوزاد به دنبال دارد.

آیا تبخال لب واگیردار است؟

تبخال های قابل مشاهده مسری هستند. ویروس هرپس سیمپلکس از طریق تماس نزدیک با فرد آلوده منتقل می شود. این اتفاق ممکن است در اثر بوسیدن، استفاده ی مشترک از لوازم آرایش یا به اشتراک گذاشتن غذا رخ دهد.

عوارض تبخال

• التهاب تبخالی بند انگشت

این عارضه به صورت نادر ممکن است در کودکان اتفاق بیفتد. کودک مبتلا به تبخال لب ممکن است هنگام مکیدن شست خود، عفونت را از دهان به بند انگشتان انتقال دهد.

• التهاب تبخالی قرنیه

در موارد نادر، این نوع تبخال می تواند توسط دست به چشم فرد منتقل و باعث عفونت چشم شود. این عفونت اگر به طور مکرر اتفاق بیفتد، مشکلات بینایی ایجاد می کند و در مواردی ممکن است باعث نابینایی شود.

• مشکلات پوستی

این عارضه احتمالی، بیشتر در افرادی که مبتلا به نوعی از اگزمای پوست هستند، اتفاق می افتد. در این حالت، وضعیت بیمار اورژانسی می شود و باید هرچه زودتر به پزشک مراجعه کند.

• التهاب مغز

برخی اوقات ممکن است تبخال به مغز برسد و باعث التهاب مغز شود. التهاب مغز بیشتر در کودکان شایع است. این بیماری باعث متورم شدن مغز شده و به مغز آسیب وارد می کند. این مورد یکی از عوارض خطرناک و بسیار نادر احتمالی تبخال است، زیرا جان بیمار را تهدید می کند.

تشخیص تبخال

پزشکان می توانند تبخال را با بررسی علائم و معاینه ی فیزیکی تشخیص دهند. با این حال در برخی موارد (خصوصاً در مورد کسانی که دچار ضعف سیستم دفاعی هستند) انجام آزمایش خون و نمونه برداری از مایعات داخل تاول هم انجام میشود.

درمان تبخال لب

داروها به فرد مبتلا کمک می کنند که خطر انتقال ویروس به دیگر افراد را کاهش دهند. البته داروهای تجویزی به کاهش شدت بیماری و کاهش تعداد دفعات ابتلا به آن نیز کمک می کنند. این داروها ممکن است به شکل خوراکی (قرص) باشند یا به صورت کرم استفاده شوند. در مواردی که علائم این بیماری شدید باشد، ممکن است داروها به صورت تزریقی تجویز شوند. استفاده از داروهای ضدویروسی باعث می شود که شدت بیماری کاهش پیدا کند و از طرفی مدت زمان بهبود کوتاه تر شود. مدت زمان استفاده از داروها با توجه به تعداد دفعات عود کردن بیماری و شدت آن تعیین می شود. مصرف روزانه این داروها برای مدت طولانی، خطر انتقال این ویروس به شریک جنسی را به طور قابل توجهی کاهش می دهد، اگرچه ریسک ابتلای او همچنان پابرجا است.

نسخه اصلی مطلب اگر لب شما هم تبخال میزند این مطلب را بخوانید را در سایت دکتر جمال الدین حسن زاده بخوانید.

---