بیماری کراتوز پیلاریس، یک مشکل پوستی خوش خیم است و به صورت برجستگی های ریزی بر روی پوست به نظر می رسد. اگر این بیماری را داشته باشید، ممکن است متوجه دانه های ریز و کوچک و بدون دردی روی پوست خود در اطراف فولیکول های مو شوید. این دانه ها ممکن است به رنگ قرمز، قهوه ای یا سفید باشند البته می توانند به رنگ پوست نیز باشند. کراتوز پیلاریس را گاهی با نام اختصاری KP شناسند و یا حتی ممکن است به دلیل ظاهر دانه دانه ای شبیه به پوست مرغ، از این عارضه تحت عنوان بیماری پوست مرغی یاد کنند. معمولاً از نظر بسیاری از متخصصین پوست، این عارضه به جای آن که یک وضعیت یا بیماری تلقی شود، آن را جزء یکی از انواع پوست محسوب می کنند. پوست مرغی واگیر دار نبوده و این برآمدگی ها سبب خارش یا ناراحتی نمی شوند. این بیماری در ماه های زمستان، هنگام خشک شدن پوست و بارداری تشدید می شود. تاکنون هیچ درمانی برای این بیماری ژنتیکی بی خطر یافت نشده، اما روشهایی برای مداوا یا پیشگیری از بدتر شدن آن وجود دارند.

علت پوست مرغی شدن بدن

این بیماری خوش خیم پوست نتیجه تجمع کراتین، پروتئین مو، در منافذ است. اگر به کراتوز پیلاریس مبتلا هستید، کراتین موهای بدن شما در منافذ مسدود می شود و فولیکول های مو در حال رشد را مسدود می کند. در نتیجه، برجستگی کوچکی در جایی که مو باید باشد، ایجاد می شود. اگر بخواهید برآمدگی ها را بکنید، ممکن است متوجه ظاهر شدن موهای کوچک شوید. علت دقیق تجمع کراتین ناشناخته است؛ اما پزشکان فکر می کنند ممکن است با بیماری های پوستی مانند درماتیت آتوپیک و بیماری های ژنتیکی مرتبط باشد.

علائم کراتوز پیلاریس

اگر علائم بیماری کراتوز پیلاریس را تجربه می کنید، این علائم می توانند شامل موارد زیر باشد:

• خارش پوست یا خشکی پوست بخصوص در قسمت پشت بازوها، پاها یا باسن.
• تحریک (خاراندن) برجستگی ها که باعث قرمزتر و قابل توجه تر شدن آنها می شود. این عارضه به عنوان درماتیت لیکنوئید در اثر اصطکاک شناخته می شود.
• پوستی زبر، مانند کاغذ سمباده که دانه هایی بر روی ظاهر شده است.
• وخیم تر شدن برجستگی ها در زمان های خشکی هوا (مانند ماه های زمستان).

افراد مستعد به پوست مرغی

پوست مرغى در افرادی که دارای شرایط زیر هستند، شایع تر است:

1. پوست خشک
2. اگزمای پوستی
3. ایکتیوزیس
4. تب یونجه
5. ملانوم
6. چاقی
7. زنان
8. کودکان یا نوجوانان
9. نژاد سلتی

هر کسی می تواند نسبت به این بیماری پوستی حساس باشد؛ اما در کودکان و نوجوانان شایع تر است. کراتوز پیلاریس اغلب در کودکی یا نوجوانی آغاز می شود. به طور معمول در اواسط دهه بیستم برطرف شده و در بیشتر موارد در سن 30 سالگی کاملاً از بین می رود. تغییرات هورمونی در طول بارداری برای زنان و در دوران بلوغ برای نوجوانان می تواند باعث بروز زودرس آن شود. کراتوز پیلاریس در افراد با پوست بور بیشتر دیده می شود.

تشخیص پوست مرغی

پزشک معمولاً با انجام یک معاینه فیزیکی ساده بر روی پوستی که دچار دانه های ریزی شده است، کراتوز پیلاریس یا بیماری پوست مرغی را تشخیص می دهد. آزمایش ها پزشکی معمولاً برای تشخیص این بیماری لازم نیست. اگر پزشک شما مطمئن نیست که این علائم مربوط به بیماری پوست مرغی است یا نه ممکن است آزمایش های دیگری را برای تکمیل تشخیص خود انجام دهد. این آزمایش ها می تواند شامل گرفتن نمونه کوچکی از پوست شما برای بررسی و رد ابتلا به سایر مشکلات پوستی می باشد. محل و خصوصیات برجستگی ها می تواند به پزشک کمک کند تشخیص دهد که مبتلابه کراتوز پیلاریس هستید یا خیر.

درمان پوست مرغی

پزشک ممکن است یک درمان مرطوب کننده را برای تسکین خارش و خشکی پوست و بهبود ظاهر پوست در اثر بثورات کراتوز توصیه کند. بسیاری از کرم های موضعی بدون نسخه و نسخه ای می توانند سلول های مرده پوست را از بین ببرند یا از مسدود شدن فولیکول های مو جلوگیری کنند، البته این داروها باید توسط پزشک تجویز شوند. دو ماده رایج در درمان های مرطوب کننده اوره و اسید لاکتیک هستند. این مواد با هم به شل شدن و حذف سلول های مرده پوست و نرم شدن پوست خشک کمک می کنند. سایر روش های درمانی عبارتند از:

• میکرودرم ابریژن ، یک روش درمانی لایه برداری شدید
• لایه برداری شیمیایی
• کرم های رتینول

همچنین برخی از گزینه های درمانی تجربی در دسترس هستند، مانند درمان فوتوپنوماتیک و درمان لیزر عروقی که حتماً باید با تشخیص و زیر نظر پزشک انجام شود. سایر راه های درمانی که برای کنترل علائم ناشی از بیماری پوست مرغی مفید هستند عبارتند از:

1. کرم هایی برای از بین بردن سلول های مرده پوست: کرم های حاوی آلفا هیدروکسی اسید، اسید لاکتیک، اسید سالیسیلیک یا اوره به شل شدن و حذف سلول های مرده پوست کمک می کنند. آنها همچنین پوست های خشک را مرطوب و نرم می کنند. بسته به نقاط قوت این کرم ها (لایه بردارهای موضعی) به صورت بدون نسخه یا با نسخه در دسترس هستند. پزشک می تواند بهترین گزینه و تعداد دفعات استفاده از آن را به شما توصیه کند. اسیدهای موجود در این کرم ها ممکن است باعث قرمزی، سوزش یا تحریک پوست شوند، بنابراین برای کودکان خردسال توصیه نمی شود.
2. کرم هایی برای جلوگیری از مسدود شدن فولیکول ها: کرم های مشتق شده از ویتامین A (رتینوئیدهای موضعی) با تقویت گردش سلولی و جلوگیری از مسدود شدن فولیکول های مو عمل می کنند. ترتینوئین (Altreno، Avita، Renova، Retin-A، دیگران) و تازاروتن (Arazlo، Avage، Tazorac و دیگران) نمونه هایی از رتینوئیدهای موضعی هستند. این محصولات می توانند باعث تحریک و خشکی پوست شوند. همچنین، اگر باردار هستید یا در حال شیردهی هستید، پزشک ممکن است به تأخیر انداختن درمان موضعی رتینوئید یا انتخاب درمان دیگری را پیشنهاد کند. استفاده منظم از کرم دارویی ممکن است ظاهر پوست را بهبود بخشد؛ اما اگر متوقف شوید، بیماری دوباره به حالت اولیه خود برمی گردد. همچنین به یاد داشته باشید که حتی با درمان، کراتوز پیلاریس ممکن است سالها ادامه داشته باشد.

پیشگیری از بروز بیماری پوست مرغی

بیماری هایی که زمینه ی ارثی دارند قابل پیشگیری نیستند؛ اما می توان آنها را کنترل و درمان کرد. کنترل بیماری پوست مرغی با مراقبت از پوست امکان پذیر است. درصورتی که اطرافیان شما مبتلا به این بیماری هستند، ممکن است شما هم به لحاظ ارثی زمینه ی بروز آن را داشته باشید. پس موارد زیر را رعایت کنید:

• از لباس های تنگ و چسبان استفاده نکنید. این کار باعث می شود راه تنفس پوستی بسته شود و پوست را در معرض آسیب قرار دهد.
• از لباس هایی با الیاف نخ استفاده کنید.
• برای استحمام و شستشو از آب داغ استفاده نکنید.
• بعد از شستشوی پوست از حوله با جنس الیاف نخ و فاقد ویسکوز استفاده کنید. همچنین حوله را روی پوست نکشید و با ضربه زدن به پوست آن را خشک کنید. کشیدن حوله باعث حساسیت و خشکی پوست می شود.
• حتماً از کرم مرطوب کننده و لوسیون استفاده کنید.

نسخه اصلی مطلب نحوه درمان و تشخیص پوست مرغی را در سایت دکتر جمال الدین حسن زاده بخوانید.

---