آشنايی با سنگهای دستگاه ادراری و کلیه

دکتر مجید حقیقت [ متخصص کلیه و مجاری ادراری ]آدرس وب سایت : www.drhaghighat.ir
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان شمس آبادی ، مقابل بیمارستان عیسی بن مریم ، ساختمان 71 تلفن مطب : 3220549 - 031

سنگهای سیستم ادراری ( سنگ کلیه ، حالب ، مثانه و مجرای ادراری ) یکی از شایعترین و قدیمیترین بیماریهای شناخته شده بشری است. چنانکه در بررسی اجساد مومیایی شده مصری نیز سنگ در سیستم ادراری مشاهده شده است.

سنگ سیستم ادراری و کلیه در هر سن و جنس و نژاد و منطقه جغرافیایی ممکن است دیده شود. گرچه شیوع و نوع سنگ بسته به سن و جنس و منطقه متفاوت است.
گفته شد سنگ ادراری در هر سنی ممکن است مشاهده گردد ولی شایعترین سن بروز سنگهای ادراری علامتدار در مردان و میانسالی ( 50-30 سالگی ) شایعتر است در حالی که سنگهای بدون علامت در زنان شایعتر است.

سنگ مثانه در کودکان و سالمندان شایعتر است که دلیل آن شیوع بیماری بزرگی پروستات در مردان سالمند و همچنین فقر غذایی در کودکان و مصرف غذای حاوی غلات فراوان باعث شیوع بیشتر سنگ مثانه در کودکان میگیرد.

منظور از سنگ اداری با علامت و بدون علامت چیست ؟

صرف وجود سنگ درمسیرادراری منجر به ایجاد علامت درد و ناراحتی نمیگردد ممکن است سالها سنگی در کلیه باشد ولی هیچگونه علامتی ایجاد نکند. زمانی سنگ علائم ایجاد میکند که انسداد در مسیر ادراری و یا عفونت و یا تحرک دیواره کلیه و یا مثانه باعثایجاد درد و یا سوزش گردد. لذا معمولاً سنگ پس از حرکت و ایجاد انسداد دردناک میگردد.

علت ایجاد سنگ در سیستم ادراری چیست ؟

همانگونه که میدانید کلیه با تصفیه خون ، مواد زائد را از بدن دفع میکند ، همراه با این مواد زائد ، املاح و عناصری وجود دارد که ممکن است به دلایل مختلف رسوب کرده و با تشکیل کریستال و تجمیع و بزرگ شدن این کریستالها ، ایجاد سنگ کند.

چه عواملی منجر به رسوب املاح میگردد ؟

هر عاملی که غلظت این املاح را بالا ببرد میتواند منجر به ایجاد کریستال املاح و رسوب آن گردد. مهمترین عامل تغلیظ ادرار، کاهش مصرف مایعات و یا تعریق زیاد میباشد ، همچنین ممکن است در اثر اختلال در کارکرد کلیه نوعی از املاح بیش از حد عادی تولید یا دفع گردد و غلظت آن را در ادرار بالا برود.
بعنوان مثال اگر در فردی استعداد ترشح اسید اوریک ادرار بیش از حد نرمال باشد ، افزایش غلظت این ماده در ادرار منجر به ایجاد کریستال و تجمیع و رسوب آن و ایجاد سنگ اسید اوریکی میکند.