ستون فقرات نقش مهمی در تحمل وزن بالای بدن ایفا می کند، همچنین مسئول حرکات روزمره مانند خم شدن، پیچاندن و هماهنگ کردن ماهیچه های باسن، ساق پا و لگن است. به دلیل استفاده زیاد استخوان ها، ماهیچه ها، رباط ها، دیسک ها و اعصاب موجود در ستون فقرات کمری، این ناحیه بسیار مستعد آسیب و ساییدگی در طول زمان است و باعث ایجاد درد در ناحیه کمر می شود.

یکی از مشکلات شایعی که امروزه در افراد زیادی مشاهده می شود، کمردرد است که عوامل زیادی باعث ایجاد این مورد از آسیب های ستون فقرات آن می شود. در بیشتر افراد، علت کمردرد ناشی از سبک زندگی ناسالم، مانند نداشتن فعالیت ورزشی منظم، نشستن طولانی مدت در پشت میز محل کار و ایستادن طولانی است. علاوه بر این، انجام حرکات ناگهانی در ورزش نیز ممکن است باعث گرفتگی عضلات کمر فرد شده و درد شدیدی را در این ناحیه به وجود آورد. ممکن است برخی از کمر دردها به صورت ناگهانی نیز اتفاق بی افتند.

خوشبختانه می توانید برای پیشگیری یا تسکین بیشتر قسمت های کمر درد اقداماتی را انجام دهید. برای درمان کمر درد ابتدا باید علت آن را بررسی کنید. برای مثال چنانچه علت کمر درد به دلیل رگ سیاتیک باشد و یا فشار مزمن به دیسک وارد شده باشد، باید به پزشک مراجعه نمود و درمان مناسب را دریافت کرد.

علت کمر درد ناگهانی در زنان

در زنان کمر درد می تواند به دلیل مشکلات و بیماری های زنانگی ایجاد شود. پارگی کیست تخمدان و فیبروم می تواند برخی از علل زنانه ابتلا به کمر در ناگهانی باشد. همچنین قرار گرفتن در زمان قاعدگی و تخمک گذاری نیز میتواند در زنان ایجاد کمر درد ناگهانی نماید که پس از رفع بیماری ها و خارج شدن از زمانهای مشخص نامبرده، کمر درد نیز بهبود می یابد. یکی از علل کمر درد زنان نیز بر میگردد به دوران بارداری که در ادامه به این مقوله می پردازیم. با این وجود عمده ترین علت ابتلا به کمر دردهای ناگهانی در زنان، مانند مردان، اسپاسم عضلانی - اسکلتی و آسیب های دیسک است.

کمر درد ناگهانی در بارداری

کمر درد در بارداری امری طبیعی و بدیهی بوده که اغلب مادران در این دوران تجربه می کنند. تغییر و تحولاتی که به دلیل رشد جنین و ... در بدن مادر ایجاد می شود؛ از اصلی ترین دلایل کمر درد حاملگی است. لازم به ذکر است افزایش وزن در طول باردرای و افزایش سطح هورمون پروژسترون که موجب شل شدن عضلات و رباط های لگن می شود از علل اصلی این کمر درد می باشد. هورمون دیگری که در ایجاد کمرد درد بارداری دخیل است، ریلکسین نام دارد که از انقباضات رحم در ماه های اولیه بارداری جلوگیری می کند.

علاوه بر آن، تغییرات هورمونی موجب شل شدن رباط ها و مفاصل لگن می شود. این امر نیز یکی از علل کمردرد به شمار می رود. ضمن اینکه افزایش وزن در طول باردرای نیز از اصلی ترین علل به حساب می آید. در ادامه تیتروار به 5 علت اصلی ایجاد کمر درد ناگهانی در بارداری اشاره می شود.

1. افزایش وزن
2. تغییر وضعیت آناتومیک بدن
3. تغییرات هورمونی
4. جدا شدن عضلات
5. استرس

علت کمر درد ناگهانی در مردان

مردان به دلیل شرایط کاری و اغلب بلند کردن اجسام سنگین در معرض کمر درد ناگهانی قرار می گیرند. البته دلایلی که در ادامه ذکر می شود در زنان و مردان برای ابتلا به درد ناگهانی کمر مشترک است.

بیشتر بدانید: علت و علائم ضعف عضلات کمر

علائم کمر درد ناگهانی

درد کمر می تواند با هر کدام از علائم زیر همراه باشد:

• دردی که باعث محدودیت در حرکت، خم شدن، راه رفتن یا حتی خوابیدن فرد می شود.
• کمر درد ممکن است به پاها کشیده شود.
• درد کمر گاهی موجب بی حسی، ضعف و سوزن سوزن شدن اندام ها می شود.

عوامل خطر کمر درد ناگهانی

هر کسی ممکن است دچار کمردرد شود، حتی کودکان و نوجوانان. برخی عوامل ممکن است سبب افزایش خطر کمر درد شوند که این عوامل شامل :

• سن :کمردرد از سن ۳۰ یا ۴۰ سالگی شایع تر است.
• عدم ورزش : عضلات ضعیف و بلااستفاده در کمر و شکم ممکن است منجر به کمردرد شود.
• اضافه وزن :وزن اضافی بدن فشار بیشتری را به کمر شما وارد می کند.
• بیماری ها : برخی از انواع آرتروز و سرطان می توانند به کمردرد کمک کنند.
• شرایط روانی: به نظر می رسد افرادی که مستعد افسردگی و اضطراب هستند بیشتر در معرض کمردرد هستند.
• سیگار کشیدن: سیگار کشیدن می تواند جریان خون در ستون فقرات را کاهش داده و خطر پوکی استخوان را افزایش دهد.

تشخیص علت کمردرد ناگهانی

پزشک معمولاً پس از سؤال در مورد علائم و انجام معاینه فیزیکی قادر به تشخیص کمردرد خواهد بود. تصویربرداری و سایر آزمایش ها ممکن است مورد نیاز باشد. عکسبرداری با اشعه ایکس، ام آر آی یا سی تی اسکن می تواند اطلاعاتی در مورد وضعیت بافت های نرم پشت ارائه دهد.

• اشعه ایکس: می تواند هم ترازی استخوان ها را نشان دهد و علائم آرتریت یا شکستگی استخوان ها را تشخیص دهد؛ اما ممکن است آسیب در عضلات، نخاع، اعصاب یا دیسک ها را آشکار نکند.
• ام آر آی یا سی تی اسکن (MRI/CTS): می تواند فتق دیسک یا مشکلات بافت، تاندون ها، اعصاب، رباط ها، رگ های خونی، ماهیچه ها و استخوان ها را نشان دهد.
• اسکن استخوان: می تواند تومورهای استخوان یا شکستگی های فشاری ناشی از پوکی استخوان را تشخیص دهد. یک ماده رادیواکتیو به داخل ورید تزریق می شود. ماده رادیواکتیو در استخوان ها جمع می شود و به پزشک کمک می کند تا مشکلات استخوانی را با کمک دوربین مخصوص تشخیص دهد.
• الکترومیوگرافی یا EMG: تکانه های الکتریکی تولید شده توسط اعصاب در پاسخ به عضلات را اندازه گیری می کند. این آزمایش می تواند فشردگی عصب را تأیید کند که ممکن است با فتق دیسک یا تنگی نخاع رخ دهد. در صورت مشکوک بودن به عفونت، پزشک ممکن است آزمایش خون را نیز تجویز کند.

درمان کمر درد ناگهانی

کمردرد علل مختلفی دارد و گاهی با روش های بسیار ساده رفع می شود؛ اما گاهی اوقات درد کمر با این روش ها درمان نمی شود و به درمان طولانی تری نیاز دارد. ما در ادامه روش های مختلفی را برای درمان درد کمر معرفی کرده ایم که شامل موارد زیر هستند:

درمان خانگی درد کمر

اولین قدم برای درمان کمر درد، استفاده از روش های خانگی است. برای درمان خانگی کمردرد، می توانید هر یک از این موارد را به منظور بهبودی بهتر و سریع تر انجام دهید:

• استراحت کافی
• مصرف داروهایی که به تجویز پزشک نیاز ندارند، مانند استامینوفن
• استفاده از کیسه یخ در محل درد
• استفاده از کیسه آب گرم برای بهتر کردن عضلاتی که رگ به رگ شده یا دچار کشیدگی شده اند.
• توجه به تناسب اندام

علاوه بر موارد گفته شده، می دانید که برای درمان کمردرد می توان از ورزش های مختلف استفاده کرد و به تقویت عضلات بدن کمک کرد. از ورزش هایی که متخصصان فیزیوتراپ برای کاهش کمردرد به افراد توصیه می کنند، عبارتند از:

• قدم زدن و ایستادن در وضعیتی که فشار کم تری به بدن وارد می شود.
• انجام تمرینات کششی به منظور تقویت عضلات و بالا بردن انعطاف پذیری بدن
• انجام دادن ورزش های هوازی مانند دوچرخه سواری

درمان دارویی

برای درمان کمردرد می توانید از برخی داروها مانند داروهای مسکن، ضد التهاب و داروهای شل کننده عضلات استفاده کنید. البته میزان مصرف و مدت زمان مصرف داروها نیز اهمیت دارد؛ زیرا برخی از این داروها دارای عوارض جانبی و حتی اعتیادآور هستند و برای مصرف آنها حتماً با یک پزشک متخصص مشورت کنید.

درمان از طریق تزریق دارو

یکی از روش های درمانی کوتاه مدت، درمان با تزریق است که برای رفع کمردرد می تواند مفید باشد. تزریق دارو فقط طی مدت زمان مشخصی باعث تسکین کمردرد می شود.

فیزیوتراپی

علاوه بر مصرف دارو برای تسکین درد کمر، می توانید از روش فیزیوتراپی هم استفاده کنید. در این روش فیزیوتراپیست برای افزایش انعطاف پذیری، تقویت عضلات کمر، شکم و بهبود وضعیت بدن تمریناتی را آموزش می دهد.

ورزش برای کمر درد

برخی ورزش ها برای تسکین کمردرد مناسب است. یکی از ورزش هایی که در خانه نیز قابل اجرا است، با این روش انجام می شود:

1. ابتدا به پشت دراز کشیده و زانوهای خود را خم کنید. در این حالت کف پاها را باید روی زمین قرار دهید.
2. سپس یک پا را با همان حالت خم بالا آورده و با دو دست به سمت شکم فشار دهید. چند ثانیه صبر کرده و سپس با پای دیگر نیز این حرکت را انجام دهید.

عمل جراحی کمردرد

اغلب دردهایی که در ناحیه کمر احساس می شود، بدون عمل جراحی نیز قابل درمان هستند. جراحی کمر نسبت به سایر جراحی ها دارای ریسک بیشتری است؛ زیرا این جراحی در نزدیکی سیستم عصبی انجام می شود. از جدی ترین خطرات جراحی کمر می توان به فلج شدن و عفونت اشاره کرد.
حتی اگر جراحی موفقیت آمیز هم باشد، گاهی مدت زمان بهبودی بسیار طولانی می شود. بسته به نوع جراحی و وضعیت فرد دوره نقاهت می تواند حتی ماه ها نیز طول بکشد. پس هنگامی که مشخص شود که سایر روش های درمانی برای درمان درد کمر شما مؤثر نیست، می توان از جراحی استفاده کرد. علائمی که نشان می دهد به جراحی نیاز دارید، عبارت اند از:

• مشکلات مرتبط با روده یا مثانه که اخیراً ایجاد شده یا در حال بدتر شدن هستند.
• وجود ضعف در اندام های بدن
• داشتن مشکلات مرتبط با راه رفتن یا تعادل
• علائم تشدید واکنش

پیشگیری از کمر درد ناگهانی

شما ممکن است با بهبود وضعیت بدنی خود و یادگیری و تمرین مناسب بدن از بروز کمردرد جلوگیری کنید یا از عود آن جلوگیری کنید. برای اینکه کمر خود را سالم و قوی نگه دارید لازم است به موارد زیر توجه ویژه داشته باشید:

• ورزش کنید. فعالیت های هوازی منظم و کم خطر و آنهایی که به کمر شما فشار نمی آورند یا تکان نمی دهند می توانند قدرت و استقامت کمر شما را افزایش دهند و به عضلات شما اجازه عملکرد بهتری بدهند. پیاده روی و شنا انتخاب های خوبی هستند. با پزشک خود در مورد فعالیت هایی که میتوانید امتحان کنید صحبت کنید. قدرت و انعطاف عضلانی ایجاد کنید. تمرینات عضلات شکم و پشت، که عضلات هسته مرکزی شما را تقویت می کند، به حالت دادن به این عضلات کمک می کند تا مانند یک حالت طبیعی برای پشت شما با هم کار کنند.
• وزن خود را کاهش دهید. اضافه وزن عضلات پشت را تحت فشار قرار می دهد. اگر اضافه وزن دارید، کم کردن آن می تواند از کمردرد جلوگیری کند.
• سیگار کشیدن را ترک کنید. سیگار کشیدن خطر کمردرد را افزایش می دهد. این خطر با تعداد سیگارهای مصرف شده در روز افزایش می یابد، بنابراین ترک باید به کاهش این خطر کمک کند.
• از حرکاتی که کمر شما را می پیچد یا فشار می دهد خودداری کنید.
• از بدن خود به درستی استفاده کنید. درست بایستید، زیاد خم نشوید و وضعیت طبیعی لگن خودرا را حفظ کنید. اگر مجبور هستید برای مدت طولانی بایستید، یک پا را روی یک زیرپایی پایین قرار دهید تا مقداری از بار از روی کمرتان برداشته شود. وضعیت بدنی خوب می تواند استرس عضلات پشت و کمر را کاهش دهد.
• درست بنشینید. صندلی را انتخاب کنید که پشتی خوبی داشته باشد، تکیه گاه دست و پایه های چرخان داشته باشد. قرار دادن یک بالش یا حوله در قسمت کوچک پشت شما می تواند انحنای طبیعی کمر را حفظ کند. زانوها و باسن خود را در یک سطح نگه دارید. موقعیت خود را مرتباً حداقل هر نیم ساعت یکبار تغییر دهید.
• اجسام را به درستی بلند کنید. در صورت امکان از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید؛ اما اگر باید چیز سنگینی بلند کنید، اجازه دهید پاهایتان این کار را انجام دهند. پشت خود را صاف نگه دارید، بدون پیچش و فقط در زانو خم شوید. بار را نزدیک بدن خود نگه دارید. اگر جسم سنگین یا نامناسب است، از یک همراه برای بلند کردن جسم کمک بگیرید.

زمان مراجعه به پزشک جهت درمان درد کمر ناگهانی

اگر درد کمر همراه با هرکدام از علائم زیر باشد باید به پزشک مراجعه کنید:

• دردی که با خوردن مسکن برطرف نشده و بیشتر از یک هفته طول کشیده است.
• درد شدید یا مداوم، به خصوص در هنگام شب یا زمانی که دراز می کشید.
• دردی که به یک پا یا هر دو و مخصوصاً به زیر زانو کشیده شود.
• دردی که همراه با کاهش وزن باشد.
• ناراحتی که همراه با تورم و قرمزی کمر است.
• کمردردی که به دنبال تصادف، سقوط از ارتفاع و یا به دنبال آسیب های ورزشی ایجاد شده است.
• کمردردی که با بی اختیاری ادرار و مدفوع همراه است.
• کمردردی که با تب همراه است.
• کمردردی که همراه با ضعف، بی حسی و سوزن سوزن شدن در پاها، کمر و یا هر جای دیگر بدن همراه است.
• اگر علائم بالا را داشتید، بهتر است در اسرع وقت به متخصص مراجعه کنید تا علت کمردرد تشخیص داده شود و قبل از ایجاد آسیب بیشتر جلوی آن گرفته شود.

نسخه اصلی مطلب علل کمر درد ناگهانی چیست و چگونه درمان می شود؟ را در سایت دکتر بیژن فروغ بخوانید.

---