پستان فیبروکیستیک یکی از بیماری های شایع در بانوان است که آمار قابل توجهی از بانوان را درگیر خود کرده است. بیماری پستان فیبروکیستیک اختلالی خوش خیم است. اغلب خطر چندانی برای سلامت بانوان ندارد؛ اما می تواند زمینه ساز عوارض بعدی شود. در این مقاله قصد داریم به بررسی پستان فیبروکیستیک بپردازیم.

پستان فیبروکیستیک چیست؟

در ابتدا باید توضیح داد که پستان فیبرو کیستیک لزوماً یک بیماری نیست و تغییرات فیبروکیستیک سینه شامل درد و تورم سینه ها، قبل از عادت ماهیانه شروع شده و بعد از اتمام آن بهبود می یابد. تقریباً ۸۰ درصد بانوان در زندگی خود این حالت را تجربه می کنند. این تغییرات فیبروکیستیک، اغلب در سنین پایین رخ می دهد. این تغییرات وابسته به هورمون های تخمدان است و چون پس از یائسگی هورمون های تخمدان کاهش می یابد، تغییرات بافتی فیبروکیستیک نیز کاهش می یابد.

در نوع خفیف پستان فیبروکیستیک، بانوان تنها شاهد بروز درد در سینه، پیش از عادت ماهیانه هستند. در نوع متوسط آن تعدادی کیست ریز در سینه به وجود می آید؛ که البته پس از شروع قاعدگی آب می شود. در نوع شدید تر آن، کیست های بزرگی در سینه ایجاد می شود. این کیست ها که با درد سینه همراه اند، توده هایی پر از مایع هستند و بسته به اینکه مایع صاف باشد یا خونی، از هم متمایز می شوند.

علائم پستان فیبروکیستیک چیست؟

نشانه های پستان فیبروکیستیک، روندی تناوبی و وابسته به چرخه عادت ماهیانه دارند. این نشانه ها قبل از شروع عادت ماهیانه اوج می گیرند و پس از آن رو به افول می گذارند. این نشانه ها معمولاً به شرح زیر می باشند:

• تورم یا برآمدگی صاف، متحرک یا بیضی شکل
• تشدید اندازه برآمدگی پستان در هر دو پستان یا یکی از آن ها به دلیل تغییرات هورمونی
• این برآمدگی ها اکثراً در قسمت بالایی و بخش بیرونی پستان (نزدیک ترین به زیر بغل) ظاهر می شوند
• حساسیت به لمس و درد در ناحیه سینه
• درد مداوم یا متناوب در سینه
• درد در زیر بغل
• احساس خارش در پستان و نوک پستان
• ترشحات نوک سینه که معمولاً شفاف و زرد یا قهوه ای رنگ هستند
• تو رفتگی یا صاف شدن نوک پستان ها
• توده پستان های فیبروکیستیک قابلیت جابجایی دارند ولی اگر بافت فیبری زیادی وجود داشته باشد، توده ها در یک مکان ثابت می شوند.

دلایل تغییرات فیبروکیستیکی پستان چیست؟

علت قطعی و دقیقی برای پستان فیبروکیستیک از سوی متخصصان مطرح نشده است؛ با این حال، ایجاد تغییرات فیبروکیستیک در دوران باروری بانوان و دو طرفه بودن آن، این فرضیه را تقویت می کند که علت اصلی تغییرات فیبروکیستیکی پستان، هورمون استروژن است. به خصوص اینکه با شروع یائسگی و کاهش هورمون استروژن و سایر هورمون های دخیل در تولید مثل، علائم پستان فیبروکیستیک نیز از بین می رود.

چه کسانی به پستان فیبروکیستیک مبتلا می شوند؟

هر زنی احتمال دارد که در طول زندگی خود پستان فیبروکیستیک را تجربه کند. این احتمال برای بانوانی در سنین ۳۵ تا ۵۰ سالگی بیشتر است. کسانی که قرص های ضدبارداری مصرف می کنند شاهد کاهش علائم پستان فیبروکیستیک خواهند بود و بالعکس هورمون درمانی ، این کیست ها را افزایش می دهد. بافت فیبروکیستیک پستان، خطر ابتلا به سرطان را افزایش نمی دهد. پزشکان توصیه می کنند که خانم های بین ۵۰ تا ۷۴ ساله به صورت سالیانه ماموگرافی انجام دهند تا اگر تغییراتی پیش آمد سریعاً اقدامات لازم اتخاذ شود.

چگونه از پستان فیبروکیستیک پیشگیری کنیم؟

برخی تحقیقات حاکی از رابطه ای بین تغییرات فیبروکیستیک با کشیدن سیگار و خوردن نوشیدنی های کافئین دار بوده است؛ لذا بهتر است از سیگار و نوشیدنی های کافئین دار پرهیز شود. همچنین از خوردن غذاهای پرچرب و سرخ کردنی و پرنمک پرهیز کنید.

تشخیص پستان فیبروکیستیک به چه صورت است؟

بهترین زمان برای معاینه، ۷ تا ۱۰ روز بعد از شروع عادت ماهانه است. در این معاینه پزشک متخصص، پستان ها و زیر بغل را معاینه می کند تا مشخص کند ضایعه های مشکوک از نظر سرطانی وجود دارد یا خیر. بسته به وضعیت فرد، پزشک ممکن است سونوگرافی پستان، ماموگرافی یا نمونه برداری از پستان را تجویز کند.

درمان پستان فیبروکیستیک به چه صورت است؟

اگر فرد علائم بالینی شدیدی نداشته باشد نیازی به درمان نیست. اما اگر این نشانه ها فزونی گرفته و شدید شوند، به تناسب وضعیت فرد، درمان های مختلفی اعم از دارو درمانی و درصورت وخامت، عمل جراحی صورت می گیرد. به طور کلی پستان فیبروکیستیک خطرناک نیست اما در برخی موارد به بیماری های دیگر منجر می شود.

نسخه اصلی مطلب چه کسانی به پستان فیبروکیستیک مبتلا می شوند؟ را در سایت دکتر سید محمد رضا حکیمیان بخوانید.

---