با توجه به افزایش سن، پوست شما نیاز به رسیدگی بیشتری پیدا می کند و این کار نیازمند صبر و تداوم است. روتین پوستی، همان مراقبت های پوستی است که افراد می توانند در خانه انجام دهند تا پوست شاداب و جوان تری داشته باشند. گرفتن نتیجه مناسب در گرو انجام روتین پوست به صورت مداوم است. قبل از این که روتین مراقبتی برای پوست خود را شروع کنید، لازم است نوع پوست خود را تعیین کنید و براساس آن انواع شوینده، تونر، سرم و آبرسان (Hydration cream) مناسب پوست خود را انتخاب کنید.

انواع پوست

پوست طبیعی یا نرمال

1. اصولا پوست معمولی، یکدست و نرم است.
2. همه چیز در پوست طبیعی متعادل و نرمال هست. این نوع از پوست نه خیلی چرب و نه خیلی خشک است.
3. بیش از حد حساس نیست و به هر چیزی که روی پوست استفاده می شود، واکنش نشان نمی دهد.

پوست چرب

1. پوست چرب، براق و روغنی است و ممکن است منافذ باز نیز داشته باشد.
2. پوست های چرب معمولا دارای غدد چربی بزرگ بوده و به همین دلیل پوست چربی اضافی تولید می کند.
3. این نوع پوست ها معمولا مستعد جوش زیر پوستی، سرسیاه و التهابی هم هستند.

پوست خشک

1. اگر پوست شما بعد از شست وشو احساس خشکی، کشیدگی و خارش می کند، پوست شما خشک است.
2. پوست خشک، پوست پوست، زبر و زمخت است.
3. این پوست مستعد پیری زودرس نیز می باشد.

پوست ترکیبی

• پوست ترکیبی یا مختلط یا T شکل، در برخی نقاط (گونه ها) نرمال یا خشک و در بقیه نقاط (پیشانی، بینی و چانه) چرب است.

پوست حساس

• پوست حساس به دنبال استفاده از لوازم آرایش یا فرآورده های دیگر (خصوصا بعد از قرار گرفتن در معرض تابش نور خورشید) ممکن است دچار تحریک، سوزش، قرمزی، سوختگی یا خارش شود.

شکل 1 انواع مختلف پوست

1- پاک کننده ها و شست وشو

شستن صورت اولین و اساسی ترین مرحله در انجام روتین پوست است. پوست ما هر روز با آلودگی های محیطی، خاک و سایر عوامل در تماس است که باید به آرامی آن ها را از روی پوست برداشت.

• برای جلوگیری از گرفتگی منافذ، ایجاد آکنه و غیره یک تا دو بار در روز (صبح و شب) صورت خود را بشویید.

شوینده ی پوست خود را براساس نوع پوست خود انتخاب کنید:

یک شوینده یا میسلار واتر مناسب، پوست شما را از کثیفی و ناخالصی ها (و حتی آرایش) پاک می کند، بدون این که چربی طبیعی پوست را از بین ببرد یا در پوستتان احساس کشیدگی و خشکی کند. اگر آرایش دارید بهتر است از تکنیک شست وشوی دوگانه یا دابل کلینزینگ استفاده کنید. شست وشوی دوگانه به این شکل است که اول با یک روغن یا شیرپاک کن آرایش خود را پاک می کنید، روغن پاک کننده آرایش، آرایش را به راحتی در خودش حل می کند، بدون این که نیاز باشد به پوست فشاری وارد کنید، بنابراین می تواند بهترین انتخاب برای پوست خشک باشد. پس از این مرحله با یک شوینده مناسب یا با فوم شست وشو صورتتان را از روغن پاک می کنید و آبکشی می کنید. این مرحله را هم می توان با دست انجام داد هم با فیس براش. البته چشم هایتان را باید با شوینده مخصوص چشم شست وشو دهید.

شکل 2 نحوه استفاده از روغن پاک کننده صورت

دقت کنید بعد از پاک کردن آرایش باید مرحله آبکشی را حتما رعایت کنید چون اگر به یک فوم خالی و دستمال مربوط بسنده کنید بعد از مدتی پوست شما دچار مشکل خواهد شد. شست وشو پوست شما را برای مراحل بعدی مراقبت از پوست آماده می کند، به این معنی که محصولاتی مانند سرم ها و مرطوب کننده ها (Moisturizer) بهتر جذب می شوند.

• اگر پوست شما خشک است از یک پاک کننده ملایم استفاده کنید که الکل یا عطر نداشته باشد، این ترکیبات می توانند پوست شما را بیشتر خشک کنند.
• اگر پوست شما چرب است، برای شستن صورت خود از فوم های بدون روغن استفاده کنید.
• اگر پوست شما از نوع حساس است، صورت خود را با یک پاک کننده ملایم بشویید و بعد از شست وشو با آب، پوست خود را با حوله مالش ندهید و به آرامی خشک کنید.
• سعی کنید از محصولاتی استفاده کنید که فاقد الکل، صابون، اسید یا عطر هستند. در عوض از شوینده هایی استفاده کنید که حاوی ترکیباتی مانند آلوئه ورا، بابونه، چای سبز و جو دو سر باشند.
• پوست خود را با آب خیلی گرم نشویید.

شکل 3 عملکرد میسلار واتر

2- تونرها

قدم دوم استفاده از تونر است. تونرها علاوه بر این که آلودگی باقی مانده بر پوست پس از شست وشوی صورت را از بین می برند، به سایر محصولات روتین شما کمک می کنند تا بهتر جذب شوند و PH پوست شما را نیز متعادل می کنند. تونر ها براساس ترکیبات تشکیل دهنده خود می توانند تاثیرات مختلف داشته باشند. تونرها ممکن است آبرسان، روشن کننده یا تنظیم کننده چربی پوست باشند.

تونرهایی که بر پایه الکل هستند، چربی های اضافه پوست را می گیرند. تونرهای امروزه تکامل یافته تر از گذشته هستند، آن ها با مواد مغذی ادغام شده اند تا اثر بهتری بر روی پوست داشته باشند. تونرها دارای مواد خاصی هستند که در فرمولاسیون آن ها از مواد مغذی مورد نیاز پوست استفاده شده است که دیگر محصولات پوستی فاقد آن ها هستند.

معمولا تونرها می توانند حاوی مواد زیر باشند:

الف- اسیدهای آلفا و بتا هیدروکسی برای از بین بردن سلول های مرده پوستی و بهبود بخشیدن پوست آسیب دیده در برابر آفتاب

ب- اسید هیالورونیک برای تقویت هیدراتاسیون پوست، کم کردن تعرق پوست، درمان چین وچروک های ریز

ج- گلاب و چای سبز برای آرام کردن سوزش و کاهش قرمزی با خاصیت ضدالتهابی، ویتامین E و C به عنوان آنتی اکسیدان برای مقابله با رادیکال های آزاد

تونر را بلافاصله بعد از شست وشو بر روی صورت استفاده کنید. روش استفاده از تونر بسیار ساده است، پنبه را به محلول تونر خانگی یا کارخانه ای آغشته کنید و روی صورت خود بکشید و صبر کنید تا خشک شود.

شکل 4 تونر

3- سرم ها

سرم ها تقویت کننده های پوست هستند که از نظر بافت نسبت به کرم ها سبک تر و از نظر سایز مولکولی بسیار ریزتر هستند، بنابراین به عمق بیشتری از پوست نفوذ می کنند. برای هر نوع پوست باید سرمی متناسب با مشکلات خاص آن پوست انتخاب کرد. سرم ها دارای ترکیبات فعالی هستند که لکه های تیره و چروک ها را از بین می برند. برای نتیجه ی بهتر، سرم را صبح ها در روتین پوستی خود قرار دهید. حتی اگر مشکل خاصی ندارید نیز بهتر است سرم ها را در روتین خود قرار دهید.

سرم ها داری مواد زیر هستند:

الف- اسیدهیالورونیک برای حفظ هیدراتاسیون و تقویت عملکرد درست لایه های پوست

ب- ویتامین C برای کمک به درخشان تر شدن پوست و کاهش لکه های تیره با استفاده مداوم

ج- رتینول، ویتامین B3، پپتیدها برای تحریک تولید کلاژن و الاستین

د- گوگرد کلوئیدی، نیاسینآمید برای کاهش قرمزی و تحریک با کاهش التهاب و بهبود آکنه با اثرات ضدمیکروبی آن

استفاده از سرم کاملا اختیاری است. اگر پوستتان به هیچ سرمی نیاز ندارد می توانید از آن صرف نظر کنید.
بعد از استفاده از سرم باید مدتی صبر کنید تا سرم کاملا جذب پوست شود. (به صورتتان دست بزنید اگر خیس بود کمی صبر کنید تا خشک شود و اگر خیس نبود مرحله بعد را انجام دهید.)
سعی نکنید سرم ها را با مرطوب کننده خود ترکیب کنید. در این صورت توانایی جذب سرم را به میزان زیادی کاهش می دهید. محصولات باید یکی یکی استفاده شوند.
سرم ها را نمی توان در هر زمانی استفاده کرد و براساس ترکیبات آن ها زمان مصرف آن ها نیز متفاوت است. به طور مثال صبح زمان بهتری برای مصرف آنتی اکسیدان ها است زیرا پوست شما را از آلودگی محیط محافظت می کنند. همچنین بعضی از ترکیبات بهتر است شب استفاده شوند. به عنوان مثال “رتینول ها در برابر آفتاب پایدار نیستند و در صورت استفاده در روز خاصیت آن ها از بین می رود.”
حتما این نکته را مد نظر قرار دهید که اگر پوست چرب دارید از سرم های بر پایه آب و اگر پوست خشک دارید از سرم های بر پایه روغن استفاده کنید.

شکل 5 سرم های پوستی

چه زمانی از سرم استفاده کنیم؟

بعد از پاکسازی (شوینده یا تونر) و قبل از آبرسان و مرطوب کننده.

4- مرطوب کننده یا آبرسان

ممکن است فکر کنید چون جوان هستید یا پوست بدون مشکل یا خیلی چربی دارید پس نیاز به مرطوب کننده ندارید اما باید بدانید که همه انواع پوست هر روز به یک مرطوب کننده مناسب نیاز دارند چرا که به طور طبیعی توانایی حفظ رطوبت پوست با افزایش سن و همچنین فعالیت های روزانه مخصوصا شست وشوی روزانه کاهش می یابد.

اساسی ترین کار یک مرطوب کننده، آبرسانی و نرم کردن پوست است. اساس کار مرطوب کننده ها این است که با نفوذ به لایه های زیرین پوست، مانع از دست رفتن رطوبت از طریق لایه های بیرونی و همچنین حفظ چربی طبیعی پوست است. علاوه بر این مرطوب کننده ها دارای روغن های حاوی سرامید هستند که به ساختار پوست نیز کمک می کند. پوست به طور طبیعی توانایی حفظ رطوبت را ندارد و فعالیت های روزانه مانند شست وشو می تواند باعث جلوگیری از خشکی آن شود. همه پوست ها به مرطوب کننده نیاز دارند، با توجه به نوع پوست خود باید از مرطوب کننده ها استفاده کنید.

شکل 6 اساس کار مرطوب کننده های پوستی

با توجه به نوع پوست خود باید آبرسان یا مرطوب کننده مورد نیاز پوست خود را استفاده کنید. بعضی محصولات هم آبرسان هستند و هم مرطوب کننده اما برخی دیگر فقط یکی از این دو نوع هستند. آبرسان ها آب مورد نیاز پوست را به آن بر می گردانند و مرطوب کننده ها باعث ایجاد یک لایه روی پوست می شوند که آب و رطوبت پوست از آن خارج نشود. اگر پوست به شدت دهیدراته ای دارید می توانید ابتدا از آبرسان و سپس از مرطوب کننده استفاده کنید.

چگونه از مرطوب کننده استفاده کنیم؟

در حالی که هنوز پوست شما بعد از شست وشو با شوینده صورت مرطوب است (در صورتی که از تونر و سرم استفاده می کنید، بعد از استفاده از این محصولات) کرم روز یا شب خود را به صورت بمالید، در این حالت رطوبت پوست بیشتر حفظ می شود. اگر آکنه دارید یا پوست شما چرب است از ژل کرم یا مرطوب کننده بر پایه آب استفاده کنید.

5- کرم ضدآفتاب

همه متخصصین پوست در این مورد اتفاق نظر دارند که ضدآفتاب ، مهمترین محصول مراقبت از پوست است. استفاده روزانه و مداوم از ضدآفتاب به جلوگیری از خطوط ریز، چین وچروک و ایجاد تغییر در منافذ با گذشت زمان کمک می کند.

• استفاده روزانه از ضدآفتاب می تواند به جلوگیری از ایجاد برخی سرطان های پوستی کمک کند.
• برخی مرطوب کننده ها، حاوی ضدآفتاب نیز هستند اما بهتر است از ضدآفتاب جداگانه نیز استفاده کنید.
• به خاطر داشته باشید که نور خورشید فقط در عرض 15 دقیقه می تواند به پوست شما آسیب برساند، پس استفاده از ضدآفتاب الزامی است.
• ضدآفتابی را انتخاب کنید که حداقل 30 SPF داشته باشد.
• هر روز از ضدآفتاب استفاده کنید حتی اگر هوا آفتابی نیست، حتی در روزهای ابری یا زمستان.
• در استفاده از کرم ضدآفتاب حسابی دست و دل باز باشید و در مصرف ضدآفتاب صرفه جویی نکنید.
• باید کرم ضد آفتاب را همیشه همراهتان داشته باشید و در طول روزهر ۲ الی۳ ساعت یک بار تمدید کنید.

6- استفاده از کرم دور چشم

توجه به سن و وضعیت پوست دور چشم خود باید از یک کرم یا سرم دور چشم استفاده نمایید که بهتر است در روتین روز از نوع اس پی اف دار آن به پوست دور چشم خود بزنید.

• پوست اطراف چشم بسیار ظریف و حساس بوده و به همین دلیل همیشه توصیه می شود که استفاده از کرم دور چشم را جدی بگیرید.
• برای سن بالای ۲۵ سال از کرم دور چشم ضد چروک و برای قبل از ۲۵ سال از کرم های رطوبت رسان، ضد پف و تیرگی استفاده کنید.
• با انگشت حلقه مقدار کمی از کرم دور چشمتان بردارید روی استخوان گونه و بالای پلک را به صورت ضربه ای و به حالت رفت و برگشت کرم دور چشم بزنید.

شکل 7 کرم دور چشم

سایر نکات مراقبتی روزانه پوست

1. سیگار نکشید چون می تواند پوست شما را پیر کرده و آن را زرد و خشک کند.
2. مرتب ورزش کنید.
3. با آرایش نخوابید آرایش می تواند منافذ شما را مسدود کند و منجر به جوش و لک های پوستی شود.
4. تغذیه مناسب داشته باشید و غذاهای سرخ کرده را به حداقل برسانید.
5. خواب کافی داشته باشید.
6. کاهش استرس
7. به پوست خود زیاد دست نزنید، مخصوصا به جوش
8. از هد بندهای محکم یا کلاه های پشمی استفاده نکنید که باعث تحریک پوست شما می شود.

نکته مهم در مراقبت از پوست این است که محصولات را به ترتیب قوام باید مصرف کنید، به عنوان مثال: پاک کننده، تونر، سرم و در مرحله آخر قبل از مرطوب کننده.

شکل 8 ترتیب استفاده از محصولات مراقبت پوستی

اکنون که همه نکات مربوط به مراقبت از پوست را می دانید، همه این مراحل اجباری نیست و می توانید بعضی از آن ها را از روتین خود حذف کنید. با توجه به این که بعضی از این مراحل را کافی است فقط هفته ای یک یا دو بار انجام دهید، هر کاری که به حفظ زیبایی شما کمک کند رضایت شما را از خودتان بیشتر می کند. با انجام مراقبت های روزانه پوستی دیگر پوستی جوان و شاداب و برای شما آرزو نخواهد بود. رعایت همین نکات ساده و ابتدایی می تواند زیبایی و سلامت پوست شما را تحسین برانگیز کند.

برنامه روتین روزانه پوستی هر فرد با فرد دیگر براساس نوع پوست و احیانا مشکلات پوستی مانند لک، جوش و غیره کاملا متفاوت است و بهتر است قبل از خرید به یک متخصص پوست مراجعه کنید تا هم نوع پوست شما را تشخیص دهد و هم بهترین گزینه ها و برندهای موجود در بازار و مناسب پوستتان را مشخص کند.

---