مواد نیروزا و مکمل های ورزشی قسمت اول
در نگاه اول واژه نیروزا به معنای هر چیزی است که به فعالیت بدن کمک کند.متأسفانه،هم اکنون اکثر مردم گمان می کنند که تمام مواد نیروزا باید دارو باشند.مثال برجسته استفاده از این مواد در بازی های المپیک 1988 سئول نمایان شد. هنگامی که مدال طلای بن جانسون دونده کانادایی و دارندۀ رکورد جهانی 100متر،به خاطر مصرف استروئیدهای آنابولیک بازپس گرفته شد.اینکه فکر کنیم داروها تنها راه بهبود پتانسیل کاری هستند بسیار اشتباه است؛زیرا برنامه های تمرینی جسمی و روانی،شرایط آب و هوایی مناسب یا رعایت مسائل تغذیه ای بهره وری شخص را افزایش می دهند.
قوانین اکثر ورزش ها در مورد اجازه مصرف داروها و مواد نیروزا کاملاً اختصاصی است.یقیناً از نظر فلسفه استفاده از این مواد،به نظر می رسد این قوانین برای گروه هایی نسبت به گروه های دیگر غیر منصفانه باشد.به عنوان مثال،ورزشکار ثروتمند می تواند در ارتفاع بالا در یک دوره طولانی تمرین کند در صورتی که ورزشکارفقیرترممکن است مجبور به استفاده از دوپینگ خون شود. نتیجۀ پایانی یکسان است-بهبود ظرفیت حمل اکسیژن-اما اولی مجاز و دومی غیر قانونی است.
ورزش مدرن امروز یک مشکل دارد.اکثر قوانین آن (و همچنین فلسفه حاکم)برای جامعه ای پایه گذاری شده که به طور قابل ملاحظه ای با جامعه ای که ما در حال حاضر درآن زندگی می کنیم تفاوت دارد. در حالی که بازتاب تعدادی قوانین با گذر زمان تغییر کرده است اما فلسفه بنیانی آن اساساً مربوط به زمان های گذشته است.ورزش حالا یک تجارت بزرگ است و احتمالاً یکی از بزرگترین صانع رشد یافته در قرن حاضر است.منسوجات وابسته،تولییدکنندگان کفش و وسایل، تأمین کنندگان تسهیلات(نظیر ساختمانها)و صاحبان صنایع نو و جدید به هیچ وجه مایل نیستند که عقربه های ساعتشان در جهت عکس حرکت کند.
عصر سودا گرایی تفاوت بزرگی را ایجاد کرده است،عده زیادی به ورزش به عنوان شغلی با درآمد بالقوه فوق العاده نگاه می کنند. بسیاری از فیلسوفان آماتور از جمله خود به این نکته باور دارند که وورزش در دنیای امروز نقش جنگ را به عهده گرفته است و حالا میادین المپیک صحنه های جنگ و کارزار است. اگر چنین فلسفه ای صحیح باشد،بنابراین ممکن است قوانین جنگ در اینجا حاکم باشد و تقریباً هر چیزی که به سمت حمایت و پشتیبانی از پیروزی گام بردارد مطلوب و پسندیده است.در اینجا بین فلسفه دکوبرتن و فلسفه بالا تضادها و اختلافهایی وجود دارد که برای نسل های بعدی دنیای ورزش باید این موضوع مشخص شود.
احتمالاً الان خیلی دیر است که ورزش شبیه فعالیتی ساده در باشگاهی خاص است که شخص ورزشکار مجبور است یا قوانین باشگاه را رعایت کند یا آنجا را ترک کند.ورزش باید نظریات جاری جامعه را منعکس کند اما باید این آمادگی را نیز داشته باشد که موقعیت و وضعیت بهتری را نسبت به آنچه به ارث برده به نسل بعدی منتقل کند.در حال حاضر بسیاری از مردم در مورد این مسئله که ورزشکاران نسل بعدی خط مشی بهتری برای پیشرفت های ممتد به ارث ببرند به شدت دچار شک و تردید هستند.عمده نگرانی آنها از این بابت است که نسل ورزشکار حاضر،سریع پولدار شدن را به عنوان هدف خود می دانند تا اینکه نگران آینده ورزش باشند.
با وضعیت نابه سامانی که وجود جوایز مالی خوب انتظار افراد موفق را می کشد،جای شگفتی نیست که بعضی با فلسفه پیروزی با هر قیمتی از روشهای نادرست استفاده کنند.آنچه در پی این فلسفه می آید اعتیاد دارویی در بین مرزشکاران است.مصرف دارو برای افزایش و بالا بردن کارآیی در ورزش مسئله جدیدی نیست.در بازیهای یونان باستان،کسانی که از میان رژیم های غذایی خاص،از ترکیبات افزایش دهنده کارآیی استفاده می کردند گناهکار شناخته می شدند.
انواع دارو
داروهای افزایش دهنده عملکرد و بهره وری را می توان به 10 گروه اصلی تقسیم کرد.هریک از این گروه ها به منظور ایجاد اثر خاصی در ورزش مورد استفاده قرار می گیرند که بر خلاف اهداف فعالیت های ورزشی است.
آرام بخش ها
آرام بخش ها به منظور کاهش اظطراب، کاهش فشار روحی و قرار دادن ذهن در حالت استراحت و آرامش بدون صدمه به اعمال مغزی مورد استفاده قرار می گیرد.این داروها به علت داشتن اثر آرامش بخش حالات تهاجمی فرد را سرکوب می کنند،بنابراین به میزان جزئی برای ورزشهای تهاجمی مصرف می شوند.اگرچه استفاده از آنها در ورزشهایی نظیر تیراندازی با اسلحه و تیر وکمان به خوبی ثابت شده است.
بی حس کننده های موضعی
بی حس کننده های موضعی در طیف وسیعی ازورزشها نظیر فوتبال،راگبی،هاکی و مانند آنها مورد استفاده قرار می گیرند.این گروه برای از بین بردن درد ناشی از یک صدمه به وسیله فلج ساختن پایانه های اعصاب حسی مورد استفاده قرار می گیرند و بنابراین شخص را قادر می سازد تا بدون هیچ گونه احساس دردی مسابقه را ادامه دهد.حتی اسپری سرد کننده نیز در این گروه قرار می گیرد اگرچه اکثر اوقات لازم است بی حس کننده هایی با دوره بی حسی طولانی تر تزریق شود. به علت اینکه استفاهده از آنها باعث می شود که فرد علی رغم داشتن آسیب به فعالیت خود ادامه دهد.بنابراین مصرف آنها می تواند خطرناک باشد و شدت آسیب را افزایش دهد.
محرک های قلبی
محرک های قلبی برای افزایش برون ده قلبی مورد استفاده قرار می گیرند که این کار با اثر روی نیروی انقباض قلب صورت می پذیرد.این داروها باعث بهبود گردش خون در تمام دستگاه های حیاتی بدن به خصوص کبد می شوند که به نوبه خود مقدار انرژی در دسترس را در اکثر سطوح تمرینی افزایش می دهد.به نظر می رسد استفاده اصلی از آنها در مسابقات کوتاه مدت باشد.من هرگز مصرف آنها را در ورزش ندیده ام،هرچند مصرف بعضی از این داروها در بین ورزشکاران مشاهده شده است.
آرام بخش های قلبی
برخلاف محرکهای قلبی،آرام بخش ها برای کاهش عملکرد قلب در طول تمرین ها مورد استفاده قرار می گیرند و قلب را برای فعالیت های شدید آماده نگه می دارند.هنگامی که اثر آرام بخش ها درست قبل از شروع مسابقه از بین برود یک اثر نیرو بخشی فوق العاده تجربه می شود.
داروهای ضد پارکینسونی
این داروها برای درمان بیماری پارکینسون استفاده می شوند.در این بیماری مبتلایان برای آغاز و کنترل حرکات بدن به دلیل از بین رفتن توان عضلات دچار مشکل می شوند.فنجان در حال لرزش یک علامت برای تشخیص بیماری است.توسط این داروها کنترل بیماری امکان پذیر است زیرا باعث کاهش سفتی عضلات می شوند و هماهنگی حرکتی و تعادل را بهبود می بخشند.این مسئله مطمئناً برای فردی که قبلاً کنترل می شده اما مایل به کنترل بیشتر باشد ارزشمند خواهد بود.
محرک های دستگاه عصبی مرکزی(CNS)
این محرک ها مسئول مرگ حداقل یک ورزشکار مرد هستند.اینها گروه آمفتامین-کوکائین را تشکیل داده و با یک روش مشابه به آدرنالین عمل می کنند و این به معنی آماده ساختن بدن برای مبارزه است. این محرک ها باعث می شوند که فرد احساس خستگی نکند و به اصطلاح یک حس«شجاعت مستانه»به فرد می دهند.داروهایی که همگی آنها درفهرست مواد ممنوعه قرار دارند.یک عارضه جانبی بد از این گروه سبب شده که توصیه مصرف آن برای درمان سرفه های ساده و به عنوان ضد احتقان در طول مسابقه با احتیاط انجام پذیرد.
آرام بخش های دستگاه عصبی مرکزی
به این گروه قبلاً در زیر مجموعه آرام بخش های قلبی اشاره شد اما این داروها در عین حال آرام بخش دستگاه عصبی مرکزی نیز هستند و از جهت دیگر به عنوانبلوک کننده های گیرنده بتا شناخته شده اند.پیشنهاد شده است که ورزشکاران از این داروها برای کنترل اثر بی وقفه آدرنالین استفاده کنند به طوری که می توانند به طور آگاهانه تمام منابع دیگرشان را به سمت یک اثر انفجاری هدایت کنند.بادر نظر گرفتن تمام احتمالات،مصرف این داروها باعث رفع خواب آلودگی و رخوت شده که طبیعتاً برای مقابله با اثرات بی وقفه و کنترل نشده آدرنالین در رشته های مبارزه ای مورد استفاده قرار می گیرد.
گشاد کننده های رگها
گشاد کننده های رگها حجم جریان خون را به قلب و عضلات اسکلتی افزایش می دهند.در افراد غیر حرفه ای ممکن است مصرف این داروها در کوتاه مدت دارای اثرات واضحی باشد،اما مصرف آنها در درازمدت بین ورزشکاران می تواند پاسخ عکس(به علت اثرات هومئوستاتیک طبیعی)ایجاد کند.با توججه به این که مصرف این داروها در ورزش عمومیتی ندارند،جدیداً نمونه هایی ساخته شده که ورزشکاران از آنها استفاده کنند.
آرمیتاکلینیک مفتخر است اولین مرکز ارایه دهنده این نوع کرایو است برای رزرو نوبت وکسب اطلاعات بشتر با با شعبه دوم تماس حاصل فرمایید. 021-22366770-09307301330
نسخه اصلی مطلب مواد نیروزا و مکمل های ورزشی قسمت اول را در سایت شهزاد محمدیان بخوانید.