آیا جزء افرادی هستید که مرتب به باشگاه میروید، رژیم غذایی لاغری دارید یا از قرص های لاغری استفاده میکیند ولی هنوز هم ترازو عدد بالایی را نشان میدهد؟ پس زمان آن رسیده کمی عمیق تر به موضوع بپردازیم و این راز را آشکار کنیم.
همه ما مظنونین معمول افزایش وزن یا چاقی را میشناسیم ؛ زندگی بدون فعالیت بدنی ، مصرف نوشیدنی های قنددار، غذاهای سرخ شده، نوشیدنی های الکلی و حتی زمینه ژنتیکی . همچنین، همه مان معیارهای درست اجتناب از افزایش وزن را میدانیم ؛ از جمله ورزش، برنامه غذایی با میزان چربی کم و تغییر کلی سبک زندگی.
هرچند به نظر میرسد گاهی این معیارها در زندگی واقعی بدرستی کار نمیکنند. به این معنی که، برخی افراد هرروز ورزش میکنند ، مصرف غذاهای ناسالم را به حداقل میرسانند ، ولی به نظر میرسد وزنشان بیشتر هم میشود. برخی دیگر زندگی بی تحرکی دارند و هرگز هم افزایش وزن پیدا نمیکنند مثل کسی که هر روز شکر مصرف میکند ولی حتی یک پوند هم به وزنش اضافه نمیشود.
آیا جزء افرادی هستید که مرتب به باشگاه میروید، رژیم غذایی لاغری دارید یا از قرص های لاغری استفاده میکیند ولی هنوز هم ترازو عدد بالایی را نشان میدهد؟ پس زمان آن رسیده کمی عمیق تر به موضوع بپردازیم و این راز را آشکار کنیم. این راز درباره دلایل معمول افزایش وزن نیست؛ بلکه درخصوص دلایلی است که فکرش را نمیکردید. دانستن این راز جادویی همه ناکامی ها را برطرف میکند ولی همانطور که خواهید دید ، رویکردی متفاوت نیاز دارد.
استرس و افسردگی
تا به حال کسی به شما نگفته است که افسرده بودن موجب اضافه وزنتان میشود و این موضوع فقط مختص کسانی نیست که دل شکسته هستند و برای فرار از این حالت به بستنی خوردن روی آورده اند. در واقع، برخی از کسانی که استرس دارند به غذاها به عنوان چیزی که به آنها آرامش میدهد یا چیزی که به عنوان راه حل مقابله با این حالت است، روی می آورند .علاوه بر این، آسیب های فیزیکی یا احساسی میتواند منجر به افزایش وزن به صورت مشخص شود و ایجاد شرایط پراسترس را به دنبال داشته باشد. همه اینها به دلیل یکی از هورمون های استرس به نام ”کورتیزول” میباشد که عاملی پنهان است و در نتیجه اشتها را افزایش میدهد. این اتفاق در کسانی که در محیط کاریشان استرس دارند نیز روی میدهد و در این موارد داشتن فعالیت بدنی هیچ کمکی به اجتناب از افزایش وزن نمیکند.
مهم است بدانید چه چیزی موجب استرس شدید در شما میشود. درمان افسردگی روشی موثر برای جلوگیری از اجتناب وزن خواهد بود چراکه درمان موثر ذهن بر کل بدن تاثیر میگذارد. زنان و مردان با انواع مختلف استرس مواجه هستند که منجر به افزایش وزن میشود. گاهی تنها چیزی که لازم است رفتن به تعطیلات برای تجدید قوا و کنار آمدن با فشارهای مشابه ای است که قبلا شما را دچار افسردگی کرده بود.
کمبود خواب
کمبود خواب واکنشی ناشی از استرس را در فیزیولوژی بدن تحریک میکند که موجب ذخیره فعال چربی میشود. در عین حال شخصی که بیخوابی دارد ممکن است برای وقت کشی در طول شب تنقلات بیشتری مصرف کند. علاوه بر این، کمبود خواب، ممکن است موجب تغییر در سطح هورمون ها شود و بنابراین اشتها و احساس گرسنگی را افزایش دهد و شخص مثل قبل بعد از غذا خوردن احساس سیری نداشته باشد.
داروها
داروهایی مثل ضد افسردگی ها میتواند اثرات جانبی بدی مثل چاقی داشته باشد که این موضوع به بدن شخص و میزان مصرف دارو بستگی دارد. در چنین شرایطی با تغییر سبک زندگی چیزی عوض نمیشود چراکه این چاقی تنها به دلیل تاثیر قرص هاست. تغییرات کمی که در متابولیسم بدن رخ میدهد و افزایش اشتها منجر به افزایش وزن قابل توجه وزن در یک ماه میشود.
خوب است یادآور شویم این شرایط که به دلیل مصرف داروهای تجویز شده ایجاد میشود موجب استرس فیزیولوژیکی میگردد. وقتی از فهرست داروهایی که موجب اضافه وزن میشوند اطلاع پیدا میکیند در ابتدا بسیار بی ضرر به نظر میرسند و زیاد نگران کننده نیستند. به نظر میرسد اثر آرامش بخش این داروها به افزایش وزن کمک میکند. اگر تصور میکنید که داروهایتان موجب اضافه وزن میشوند با پزشکتان مشورت کنید.
مصرف استروئیدها
مسلم است که مصرف استروئیدها ی افزایش وزن موجب چاقی میشود اما این افزایش وزن در مصرف برخی از استروئیدهای ضد التهاب مثل پریدنیسون مطلوب نیست. افزایش اشتها و احتباس مایع در بدن از عوارض اصلی این استرویید ها است. میزان اضافه وزنی که ایجاد میشود به مدت زمان مصرف دارو و میزان مصرف تان بستگی دارد.
متاسفانه مصرف استروئیدها برای درمان لوپوس ، التهاب مفاصل و آسم ممکن است موجب سندرم کوشینگ شود؛ سندروم کوشینگ شرایطی است که هورمون کورتیزول در بدنتان به شدت بالا میرود. این هورمون موجب افزایش اشتها میشود. این افزایش وزن ممکن است به طور قابل توجهی در ناحیه دور گردن و صورت باشد.
مشکلات سلامتی
شرایطی مثل دیابت نیز میتواند موجب افزایش وزن در بیماران شود. در بیماران دیابتی انسولین به میزان مطلوب تولید نمیشود و این امر موجب میشود قند ها به طور غیرقابل کنترلی به چربی تبدیل شوند. یکی دیگر از دلایل اساسی افزایش وزن کم کاری تیروئید است. در کم کاری تیروئید میزان سوخت و ساز بدن کم است زیرا میزان تولید هورمون غده تیروئید کافی نیست. بنابراین افزایش وزن به راحتی اتفاق می افتد چراکه در طول روز کالری کافی سوزانده نمیشود.
پلانتر فاشیاتیس۳ (التهاب رباط کف پا) نیز میتواند موجب افزایش وزن ناخواسته شود. چراکه این شرایط باعث میشود از میزان ورزشتان کم کنید و همین موجب افزایش وزن میشود.با درمان این مشکلات میتوان روند افزایش وزن را تغییر داد. برنامه ورزشی تان را متناسب کنید تا از افزایش وزن ناشی از کم تحرکی اجتناب کنید این کار از درد ناشی از پلانتر فاشیاتیس جلوگیری میکند.
عدم تعادل هورمون
عدم تعادل هورمون میتواند از عوارض مصرف داروها باشد ولی به عنوان یکی از عوارض افسردگی پس از زایمان نیز دیده شده است. یکی دیگر از دلایل عدم تعادل هورمون ها یائسگی است. در زنان پس از یائسگی تولید استروژن متوقف میشود و چربی ها در ناحیه شکم ذخیره میشوند. سندروم پلی کیستیک تخمدان۴ یکی دیگر از مشکلاتی است که در اغلب زنان و در سنین باروری ایجاد میشود. متاسفانه، بدن زنانی با این شرایط، به انسولین مقاوم میشود و همین منجر به افزایش وزن میگردد.
از زمانیکه این تاثیرات تشخیص داده شوند میتوان روند آنها را تغییر داد یا به تاخیر انداخت. هورمون درمانی میتواند به دلایل بسیار زیادی انجام شود. تشخیص اینکه هورمون ها در افزایش وزن موثرند یا برنامه غذایی نادرست موجب اضافه وزن شده بسیار ساده است. اگر سطح هورمون ها در بدن متعادل باشد ؛ هم در زنان و هم در مردان از ذخیره چربی در شکم و بازوها جلوگیری میشود. این افراد دیگر اندامشان متناسب است ولی بیشتر از روی منحنی چاقی بدنشان شناخته میشوند.
بالا رفتن سن نیز بر سبک زندگی تاثیر میگذارد. این شرایط غیرقابل اجتناب موجب کند شدن روند متابولیسم میشود؛ در ۵۰ سالگی میزان کالری که در بدن سوزانده میشود نسبت به میزان کالری سوزانده شده در ۲۰ سالگی کمتر است. حتی ورزش کردنتان نیز آرامتر میشود.
ناکافی بودن مواد مغذی ضروری یا کند کار کردن روده ها
ناکافی بودن میزان ویتامین D ، آهن یا منیزیم میتواند بر متابولیسم بدن تاثیر داشته باشد یا سطح انرژی تان را طوری کاهش دهد که داشتن سبک زندگی سالم برایتان مشکل شود. در نتیجه برای انجام ورزش احساس ضعف میکنید و برای بالا بردن سطح انرژی تان به مصرف غذاهای شیرین و کربوهیدرات ها روی می آورید. مسائل گوارشی از جمله حرکات روده ای کند نیز میتواند دستگاه گوارشتان را تحت تاثیر قرار دهد و موجب اضافه وزن شود.
برای اینکه بدانید شانستان برای تناسب اندام مطلوبی که در نظر دارید چقدر است ، بررسی دلایل بالا بسیار مهم است . گاهی مساله ممکن است به سادگی احتباس آب در بدن یا افزایش حجم عضلات باشد که موجب اضافه وزن میشود. بنابراین دلایل افزایش وزن بیشتر از آن چیزی است که در ظاهر به نظر میرسد.این امر تا اندازه ای نشان میدهد که چرا وقتی بدنبال برنامه کاهش وزن هستیم، این برنامه باید متناسب با علت ریشه ای افزایش وزن هر شخص باشد.