لزوم توجه به ویژگی های روانی مراجعین به مراکز پوست و زیبایی

شبکه اطلاع رسانی پزشک آن لاین [ پرتال اطلاع رساني ]آدرس وب سایت : www.pezeshkonline.ir

عمل های زیبایی درسطح جهان درحال افزایشند و این امر مستلزم آنست که پزشکان بیش از پیش بتوانند بیمارانی را که دچار مشکل روانی بوده و نیاز به مشاوره و احیانا" مراقبت های خاص بعد از عمل دارند را تشخیص دهند. به ویژه باید بدانند که در مورد کدام بیمار نباید اصلا" دست به عمل زد.ازجمله اختلالات روانی که ممکن است در مراجعه کنندگان دیده شود می توان از اسکیزوفرنی ، اختلالات توهمی ، افسردگی، اضطراب ، هایپوکندریازیس ، اختلال شخصیتی پارانوئید، و اختلال شخصیتی هیستریونیک نام برد.

اصولا" اگر درمورد سلامت روانی فرد اطمینان ندارید بهتر است هیچ عمل زیبایی برای وی انجام ندهید. دراین زمینه پزشک باید از بدو ورود بیمار ظاهر و رفتار وی را تحت نظر داشته باشد. علاوه بر اینها ارزیابی خلق و روحیه وی هم مهم است.همچنین باید در مورد سوابق پزشکی بیمار بخصوص سابقه ناراحتی های روحی و مصرف داروهای اعصاب و روان نیز از وی سوال کرد. توانایی ادراک ، تفکر منطقی و قضاوت فرد نیز باید بررسی شود به ویژه ببینیم آیا می تواند مستقلا" تصمیم بگیرد و قدرت فهم مراحل عمل و نتایج و عوارض احتمالی را دارد یا نه .

پزشک باید بداند که بیمار از کی تا به حال از عارضه ای خاص رنج می برد، چرا الان به فکر چاره افتاده ، انتظاراتش از عمل چیست، قبلا" چه کارهایی در این زمینه برایش صورت گرفته واین کارها چه نتایجی داشته ، آیا بحران خاصی در زندگی بیمار وجود دارد، آیا خانواده و دوستان فرد از موضوع اطلاع دارند و حاضرند او را دراین زمینه حمایت کنند یا نه .

یکی از شایع ترین اختلالات روانی که متخصصین پوست درمطب خود با آن مواجه می شوند Body Dysmorphic Disorder. :
1 مشغله ذهنی در مورد عیب یا عارضه ای دربدن شخص که این عیب یا وجود ندارد یا اگر هم باشد خیلی خفیف تراز آنست که بیمار تصورمی کند.
2 آن عیب فرضی باعث اختلال در کار یا روابط اجتماعی فرد شود .
3 فرد برای رفع یا کاهش آن عیب به اقدامات تکراری مانند دستکاری مکرر آن مبادرت ورزد.

گرچه این عیب فرضی می تواند درقسمت های مختلفی از بدن باشد ولی این بیماران بیش از همه از پوست ، صورت ، یا بینی خود ناراضی اند. ماهمه درمورد بخشی از ظاهر خود نگرانی داشته ایم ولی این موارد را نمی توان جزو این بیماری قلمداد کرد. به همین جهت هم تشخیص آن کاری بس مشکل است. دریک تحقیق ، شیوع این بیماری در مراجعه کنندگان به مطب متخصصین پوست درامریکا حدود 12 درصد تخمین زده شده است. علت قطعی آن مشخص نشده ولی بهم خوردن تعادل برخی واسطه های شیمیایی در مغز (مانند سروتونین) را در پیدایش آن موثردانسته اند. البته تغییرات خفیفی نیز در ساختمان مغز این افراد نسبت به افراد سالم دیده شده است.

برخی از این افراد مدت های طولانی در آینه نگاه می کنند و به دنبال عیب می گردند و گاهی خود به دستکاری آن می پردازند که این دستکاری ها تشخیص را مشکل تر می کند یا بعضی بیماران بیش از حد آرایش کرده و سعی می کنند با آرایش ، عیب خود را بپوشانند. یا دائم از دیگران درباره عیب فرضی خود سوال می کنند و در پی انجام درمان های پزشکی یا جراحی برمی آیند. پزشکان یا سایر اطرافیان بارها به این افراد گوشزد می کنند که چیزی برای عمل کردن وجود ندارد ولی گوش شنوایی نیست!

اولین قدم در تشخیص این بیماری گوش دادن به حرفهای بیمار است ( قابل توجه پزشکانی که «مهلت نمی دهند بیمار حرف بزند»!) ویکی از شایع ترین نشانه های اولیه عبارتست از سابقه مراجعه به پزشکان متعدد برای درمان یک مشکل خاص! البته چنین بیمارانی اصلا" دوست ندارند اطلاعاتی به پزشک بدهند که بتواند به مشکل روانی شان پی ببرد و همین امر کار را سخت ترمی کند.

مشکل به همین جا ختم نمی شود و در برخی موارد مبتلایان به قصد درمان ، خود آسیب های جدی به بدنشان وارد می کنند. برخی هم از شدت افسردگی دست به خودکشی می زنند. سایربیماری ها مانند دیابت ، سکته قلبی ، وسواس ، و سوء مصرف مواد نیزدراین افراد بیشتر است.

بعد از مدتی این افراد به اطرافیان خود نیز اظهار خشم وانزجارمی کنند چراکه معتقدند به قدرکافی برای پیداکردن درمان مناسب برای آنان تلاش نکرده اند. خود جراحانی هم که به درمان این افراد پرداخته اند از شکایت وخشم آنان درامان نیستند زیرا بیمار فکرمی کند که جراح کارخود را خوب انجام نداده است. این مسئله درمواردی برای جراحان خطرجانی مستقیم نیز دربرداشته است.

برای درمان این بیماران عمل جراحی دراکثریت قریب به اتفاق موارد بی نتیجه است. حتی اگر به طوراستثنایی بتوان بیمار را متقاعد کرد که عمل توانسته تا حدی مشکل را کاهش دهد ، وی بعد ازمدتی عیب دیگری دربدن خود پیدا کرده و دوباره به پزشکان مختلف مراجعه می کند. بنابراین انجام هرگونه عمل زیبایی برروی این بیماران به طورکلی ممنوع است. حتی درمواردی که جراحی توانسته باشد ظاهر بیمار را بهبود بخشد مثلا" خوش فرم کردن یک بینی بزرگ یا رفع موهای زاید غیرعادی در بخشی از بدن باز هم بیمار راضی نمی شود. در این افراد عمل هایی مثل تزریق بوتاکس که تاثیرشان دائمی نیست عوارض کمتری نسبت به عمل هایی مانند رینوپلاستی دارد که تاثیرشان دائمی است.

از آنجا که اغلب جراحان و متخصصین پوست وقت یا آگاهی لازم درباره درمان تخصصی این اختلالات روانی راندارند بهتر است این افراد را جهت درمان به روانپزشک ارجاع دهند. دراین مرحله برای وی توضیح دهید که مشکلش تنها به دست شما حل شدنی نیست و ضمنا" سعی نکنید با زور و اصرار مانع از ادامه رفتاروسواس گونه وی شوید زیرا تاثیرمثبتی بدست نخواهد آمد. همچنین نباید به بیمارتوصیه کرد که با آرایش و گریم عیب فرضی خود را بپوشاند.

دراین میان برخی نیز معتقدند نباید به محض شک به این اختلال ،بیمار را به پزشک دیگری ارجاع داد ،بلکه شاید ترکیب عمل زیبایی و درمان های روانپزشکی در درازمدت بتواند نتایج مثبت تری به همراه داشته باشد.

درپایان به یاد داشته باشید بیشتر بیمارانی که به مطب جراحان یا متخصصین پوست مراجعه می کنند از نظر روانی مشکلی نداشته و توقعات واقع گرایانه ای از درمان خود دارند.

لینک های مرتبط : ( برای مشاهده هرمطلب روی آن کلیک کنید )

1 - عمل های زیبایی به زبان ساده (قسمت اول ) : تزریق بوتاکس

2 - عمل های زیبایی به زبان ساده ( قسمت دوم ): سایر کاربردهای بوتاکس

3 - عمل های زیبایی به زبان ساده ( قسمت سوم ): تزریق ژل ( پرکننده ها )

4 - عمل های زیبایی به زبان ساده ( قسمت چهارم): پیلینگ

5 - عمل های زیبایی به زبان ساده ( قسمت پنجم ) : درم ابرژن و میکرودرم ابرژن

6 - صفحه اصلی وبسایت دکتر فرشید دبیرزاده