ما روزانه با مراجعین متعددی مواجهیم که جهت درمان لکهای صورت، سیاهی زیر چشم، جوشهای غرور و..به كلينيكهاي تخصصي پوست مي آيند. بسياري از اين افراد تصور مي كنند كه ناراحتي ونارسايي در كبدشان باعث ايجاد اين عوارض پوستي شده است و از ما مي خواهند كه عملكرد كبد آنها را بررسي كنيم.
اين باور غلط ريشه در تاريخ ما دارد و متاسفانه كسانيكه به طب سنتي مي پردازند هم بيشتر به آن دامن مي زنند. در روزگاران قديم ريشه بسياري از امراض را در كبد واين ارگان را دفع كننده تمام سموم مي دانسته اند به نحوي كه در صورت نارسايي در عملكرد آن اين سموم در بدن تجمع يافته و انواع بيماريها را ايجاد مي كند و بايد هرازگاهي كبد سم زدايي گردد تا عملكرد خود را بازيابد.
هرچند كه اين باور از جهتي مي تواند درست باشد ولي از بسياري جهات ساده انگاري است. اين ارگان كه معجزه خداوندي در دفع سموم از بدن مي باشد بدين سادگي دچار نارسايي وضعف عملكرد نمي گردد ودر واقع بيماريهاي كبدي شيوع بسيار كمي در جمعيت عمومي مردم دارد.
اين كه ما تصور كنيم هر عارضه اي كه بر پوستمان ظاهر مي شود نشانگر اشكال عملكرد كبدمان است كاملا اشتباه است. علت ايجاد عوارض پوستي همچون جوشهاي غرور، لكه هاي تيره صورت و پشت دستها، وسياهي دور چشم سالها مورد بحث وتحقيق دانشمندان بوده وعلل مختلفي كه ميتواند باعث بروز آنها گردد ارزيابي گرديده اند. واقعيت اين است كه مشكلات كبدي زمينه ساز اين مشكلات پوستي نمي باشد.
در اين مقاله من به بيان علت یکی از اين ضايعات پوستي شايع مي پردازم.
لكه هاي كوچك گرد يا بيضي كه به رنگ قهوه اي كمرنگ تا پررنگ يا حتي سياه بر روي صورت و پشت دستها وساعد ها ديده مي شوند معمولا لنتيگوهاي آفتابي* هستند. اين لكه ها معمولا متعدد بوده و در ميانسالي ظاهر مي گردند و با افزايش سن تعدادشان افزوده مي شود. آنقدر این باور که منشا این لکه ها از ضعف عملکرد کبد است، قوت داشته که برخی نام آنها را به غلط لکه های کبدی** گذاشته اند. ولی مطالعات بافت شناسي افزايش تعداد و فعاليت سلولهاي رنگدانه ساز پوست را در اين ضايعات نشان داده اند.
علت تكثير و افزايش فعاليت اين سلولها،مواجهه مزمن وطولاني مدت با آفتاب مي باشد. به همين علت است كه اين لكه ها بيشتر در نواحي از پوست كه بيشتر درمعرض آفتاب قرار دارند (مانند صورت وپشت دستها) ايجاد مي شوند. در کسانیکه حمام آفتاب می گیرند این لکه ها به تعداد زیاد در سراسر پوست پراکنده اند.
امروزه وجود تعداد زیاد این لکه ها در پوست یک شخص را نشانه ای از مواجهه زیاد با آفتاب و بنابراین افزایش خطر سرطان های پوستی می دانیم و توصیه می کنیم این افراد پوست خود را بطور منظم مورد معاینه قرار داده و درصورت ایجاد لکه های جدید با رنگ وحاشیه نامنظم ویا سوزش وزخمی شدن آنها با متخصص پوست مشورت کنند . درمان این لکه ها تنها توسط متخصص پوست و بوسیله لیزر، پیلینگ و کرایوتراپی امکان پذیر است. برای پیشگیری نیز باید از مواجهه مستمر و طولانی مدت با نور آفتاب و یا آفتاب سوختگی پرهیز نمود.