معاینه بالینی پستان ،بررسی توسط مشاهده و لمس توسط پرسنل درمانی می باشد.معاینه بالینی پستان و ماموگرافی هردو مهم می باشد،مطالعات نشان داده 5-10%ازسرطانهای پستان ممکن است با ماموگرافی مشخص نشده ولی با معاینه بالینی از پستان کشف شوند.در حالیکه 40%از مواردی که توسط معاینه بالینی کشف نمی شوند ماموگرافی آنها را مشخص می کند.
معاینه بالینی از پستان به طور تیپیک در معاینات دوره ای سالیانه توسط سرویسهای بهداشتی درمانی انجام می شود.مسئول معاینه معمولا ابتدا پستان را به طور کامل از نظر هر گونه تغییر در اندازه وشکل و نوک پستان و تغییرات پوست مشاهده و سپس لمس میکند.مناطق زیر بغل نیز باید بررسی و معاینه شود.
معاینه توسط خود بیمار - بررسی توسط خود بیمارباید بعد از آموزش کافی به بیمار و در یک زمان مشخص و ثابت هر ماه صورت گیرد.برای خانمهایی که عادت ماهیانه می شوندباید در یک روز ثابت از سیکل ماهیانه انجام شود.
در اکثر بررسی ها مفید بودن معاینه بالینی توسط خود بیمار به اثبات نرسیده است.در یک بررسی بزرگ آزمایش بالینی معاینه بالینی توسط خود بیمار رسیک مرگ به دلیل سرطان پستان را کاهش نداده بلکه تنها تعدادبیوپسی از ضایعات خوش خیم پستان را در بیماران افزایش داده است. با این وجود بعضی از خانمها فکر می کنند معاینه دوره ای منظم توسط خودشان سبب کشف توده های که به روشهای دیگر قابل بررسی نیست می شود. در هر حال براساس آخرین بررسی ها معاینه پستان توسط خود بیمار جایگزین ماموگرافی و یا معاینه بالینی توسط پرسنل درمانی متخصص نمی شود.
طبق آخرین بررسی ها تا امروز معاینه پستان توسط خود فرد در صورت اجرای صحیح مهم است .بیمارانی که تمایل به استفاده از این روش رادارند باید ازپرسنل بهداشتی درمانی روش صحیح انجام و طریقه صحیح گزارش دهی را سئوال کرده و آموزش بگیرند و بتوانند اختلاف بین یک بافت پستان نرمال وتوده پستان(lump) را به خوبی متوچه شوند.
توصیه ها - تمام گروههای بزرگ آمریکا شمالی که در مورد غربالگری سرطان پستان تجاربی دارند توصیه به غربالگری روتین توسط ماموگرافی ومعاینه بالینی پستان توسط پرسنل درمانی به طور روتین در زنهای 50 ساله یا مسن تر دارند.ولی درمورد تست غربالگری درخانهای دهه 40 عمر ( 40-50 سال ) اختلاف نظر دارندولی گروهای زبادتر در سالهای گذشته توصیه به انجام غرابلگری در این سنین دارند .